به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از ایسنا، دکتر مهدی زارع، استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله ایران اظهار کرد: مهم‌ترین زمین‌لرزه‌های مازندران بیشتر تحت تاثیر گسل البرز شمالی و گسل مازندران در بخش‌های مرکزی و شمال البرز مرکزی و همچنین گسل بهشهر و قطعه شرقی گسل البرز شمالی در بخش‌های شرقی البرز مرکزی گزارش شده است.
- تهران ۵.۱ ریشتر لرزید | مازندران هم لرزید
- دستور فرمانده کل ارتش در پی وقوع زلزله تهران و مازندران
- اظهارات رییس پژوهشکده زلزله شناسی درباره زمین‌لرزه تهران
وی تصریح کرد: گسل گرگان نیز در ادامه شرقی گسل بهشهر قرار دارد که در سال ۱۵۲۰ دوره صفویان با توجه به خسارات وارده یک زلزله ۶.۵ رخ داده است.
استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله ایران خاطرنشان کرد: مناطق مرکزی و تلاقی گسل‌های بهشهر و مازندران در جنوب ساری، بابل و منطقه مرکزی البرز مرکزی از جمله مهم‌ترین مناطق با پتانسیل خطر بالای رخداد یک زمین‌لرزه بزرگ در مازندران می‌توان نام برد.
زارع گفت: مهم‌ترین گسل‌های لرزه‌زا در منطقه البرز مرکزی، شامل گسل‌های شمال البرز، خزر (مازندران)، لاریجان، لار، مشا، کندوان و گسل بلده است.
وی با اشاره به زلزله‌های مهم مرتبط با جنبایی گسل بهشهر اظهار کرد: زلزله ۲۲ فروردین ۱۳۱۴ کسوت ساری به بزرگی ۶.۳ همچنین (۱۱ آوریل ۱۹۳۵) گسل خزر(مازندران) از حدود ۱۲ کیلومتری جنوب شهر نور و در مرز بین کوه و دشت مازندران موجب تغییر شکل و کج شدن آبرفت‌های جوان شده است.
استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله ایران ادامه داد: در کیلومتر ۲۳ جاده رویان بلده مقطع گسل شمال البرز که از روستای وازک عبور می‌کند با ایجاد یک زون خورد شده به پهنای یک کیلومترمتر مشهور است که این گسل زلزله ۸ خرداد ۱۳۸۳ فیروزآباد کجور با بزرگای ۶.۵ را موجب شد (که با ۲۷ کشته همراه بود و در منطقه‌های بلده و کجور به شدت احساس شد).
زارع یادآورشد: از زلزله‌های مهم بخش شرقی این گسل همان زمین‌لرزه ۱۱ تیر ۱۳۳۶ (۲ ژوئیه ۱۹۵۷) سنگچال، جنوب آمل بود که حدود ۱۲۰۰ نفر کشته بر جای گذاشته است.
وی افزود: بزرگای زلزله سنگچال -در مقیاس امواج سطحی Ms- از ۶.۸ تا ۷.۵ گزارش شد، بنابراین گسل شمال البرز گسل مهمی که پتانسیل لرزه‌زایی مهمی نیز داراست.
استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله ایران بیان کرد: این گسل در سال‌های اخیر در ۲۱ شهریور ۱۳۹۶ سه زمین‌لرزه کوچک را در جنوب غرب موجب شد که این زلزله‌ها همگی کوچک و در حوالی کلاردشت رخ داده است.
زارع افزود: هر رخداد زلزله شدید (با بزرگای بیش از ۶) در این منطقه با وقوع زمین‌لغزش‌های مهم می‌تواند همراه باشد، این زمین‌لغزش‌ها به عنوان خطر ثانویه در منطقه کوهستانی البرز مرکزی و غربی در اثر رخداد زلزله می‌تواند موجب خسارت و تلفات به ویژه در جاده‌های مهم نظیر جاده چالوس و روستاها و شهرهای واقع در منطقه کوهستانی مانند کلاردشت شود.
وی بیان کرد: ممکن است زمین‌لرزه تاریخی در این منطقه، زمانی که ثبت دستگاهی وجود نداشته بود، رخ داده باشد، وجود دریاچه ولشت در نزدیکی کلاردشت نمایانگر سدی زمین‌لغزشی است که به احتمال زیاد به رخداد یک زمین‌لرزه مهم قبلی در همین منطقه این سه زمین‌لرزه کوچک، مربوط بوده است.
استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله ایران اشاره کرد: در قطعه گسله البرز شمالی، حدفاصل بین ناحیه چلاو و ناحیه کجور، نبود لرزه‌ای مهم وجود دارد (قطعه‌ای از گسل فعال و لرزه‌زا که از زمان مشخصی در هزاره‌های گذشته، تا کنون زلزله شدیدی در آن رخ نداده و هر آن ممکن است رخ دهد) و انتظار می رود که یک زلزله در حد بزرگای ۷ ریشتر در این منطقه لرزش شدید و خسارات جدی ایجاد کند.
زارع افزود: زلزله ۱۳۳۶ سنگچال منطقه کوهستانی بندپی را با حدود ۱۲۰ روستا به کلی ویران کرد، سنگین‌ترین ویرانی‌هایی که در اثر زمین‌لرزه به بار آمد بین ناندل، سنگچال، چلیاسر، نسل، اندوار و پردمه بود، در حالیکه سنگ‌ریزش‌ها و زمین‌لغزه‌ها به ویژه در برون، ورزنه، شنگلده، نل و دینان بر میزان ویرانی‌ها افزودند.
وی یادآورشد: درمسیرهای علیای سجارود و شیرقلعه، سد زمین‌لغزشی ایجاد و گذرگاه‌ها بسته شد، سنگ‌ریزش بزرگی رودخانه هراز را در نزدیکی علی‌آباد مسدود کرد به نحوی که سدی به بلندی ۲۰ متر و با مخزنی به طول حدود یک کیلومتر پدید آمد همچنین در بخش‌های جنوبی تهران و تا فیروزکوه چند خانه آسیب دیدند.
استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله ایران گفت: در شمال، پهنه مهلرزه‌ای به خانه‌هایی در آمل، بابل، قائمشهر و ساری به چند خانه آسیب رسید، زمین‌لرزه از خراسان و شاهرود تا هشتپر در آذربایجان و در سوی جنوب تا کاشان حس شد.
زارع اظهار کرد: زمین‌لغزش‌های بزرگ به عنوان ساختارهایی که با عوامل زمین‌ساختی مرتبط بوده و زمین‌لرزه به عنوان محرک آنها عمل کرده می‌توانند به عنوان شاخص برای شناخت زمین‌لرزه‌های بزرگ رخ داده در زمان پیشاتاریخی و برآورد توان لرزه‌زائی گسل مورد استفاده قرار گرفته شود.
وی گفت: دریای مازندران در چهار دهه گذشته به دلایل مختلف از نظر سوانحی که در نزدیکی آن اتفاق افتاده مورد توجه مردم قرار گرفته است. در اواخر دهه ۶۰ و در طول دهه ۷۰ یکی از مسائل مهمی که مطرح شده مسیر پیشروی آب دریا و همچنین آب دریای مازندران، پلاژها و سواحلی که در ساحل ساخته شده بود را تخریب کرد.
استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله ایران افزود: دلایل طبیعی زمین‌شناختی و افزایش ورودی آب از طریق کشورهای شمالی به دریای مازندران از دلایل بالا آمدن آب مطرح است.
زارع اظهار کرد: مخاطرات دریای خزر، به صورت نوسانات طبیعی موجب پیشروی و پسروی آب می‌شود، البته دلایل ساختاری کف دریا، مداخلات انسانی و نوسانات طبیعی آب همچنان در برآورد پیشروی آب دریا اهمیت بالایی دارد.
وی گفت: مطالعه‌ای طی سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ در خصوص پتانسیل وقوع سونامی در دریای مازندران انجام شده است. دریای کاسپین بزرگترین آبگیر بسته زمین است و با توجه به حجم آب آن وعمق زیادی که دارد با دریاهای اقیانوسی مانند دریای سیاه، دریای بالتیک و دریای زرد قابل مقایسه است، همچنین در کف دریای مازندران هفت گسل لرزه‌زا شناسایی شده است.
استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله ایران ادامه داد: بر اساس گسل‌هایی که در امتداد و نزدیکی ساحل قرار دارند و انجام مدل‌سازی در نتیجه آن مطالعه نشان داد، امکان پدیده سونامی وجود دارد اما اندازه آن خیلی بزرگ نخواهد بود و حداکثر ارتفاع آب به ۳ تا۴ متر خواهد رسید.
زراع اضافه کرد: بندر ترکمن‌باشی که اکنون در جمهوری ترکمنستان و در ساحل شرقی دریای مازندران قرار دارد در سال ۱۸۸۶ گزارشی از سونامی که در پی زلزله‌ای با بزرگای ۷ ریشتر ایجاد شد، نتیجه آن تخریب تاسیسات بندری و قایق‌ها و کشتی‌ها بود.
نظر شما