به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، بحث دفن اصولی و تفکیک زباله همواره یکی از موضوعات بسیار مهم در بحث مدیریت شهری محسوب می‌شود، دفن غیراصولی زباله، عدم تفکیک زباله و رهاسازی آن در طبیعت می‌تواند تبعات و آسیب‌های جبران‌ناپذیری را به محیط‌زیست و زندگی انسان‌ها، گیاهان و حیوانات وارد کند، به همین دلیل دفن زباله از حساسیت بالایی برخوردار است.
متأسفانه برخی مواقع شاهدیم حجم وسیعی از زباله‌های تولیدی در بخش‌های مختلف خانگی، صنعتی و ساختمانی بدون رعایت نکات حفاظتی و مدنظر قرار گرفتن بحث تفکیک توسط متولیان دفع پسماند در اطراف شهرها و کوه‌ها دفن رها می‌شود، گاها دفن زباله به این شیوه موجب متساعد شدن بوی ناخوشایند در فضا و محل تجمع حیوانات موذی خواهد شد.
همچنین در بسیاری از موارد محل مناسبی برای جمع‌آوری زباله‌های خانگی در سطح شهرها و روستاها در محلات پیش‌بینی نشده است و خانواده‌ها زباله‌های خود را در کنار خیابان یا کنار جوی‌های آب راه می‌کنند، فاصله زمانی تا جمع‌آوری زباله‌ها توسط خودروهای حمل زباله باعث می‌شود شیرابه‌های زباله‌ها بوی نامطبوعی را در آن محل ایجاد کند، این آلودگی می‌تواند زمینه بروز انواع بیماری را ایجاد کرده و سلامت افراد را به خطر بیندازد.
سرانه تولید پسماند به ازای هر نفر در استان چهارمحال و بختیاری حدود ۷۰۰ گرم است، زباله طلای کثیفی است که اگر به درستی به بحث تفکیک آن پرداخته شود می‌تواند زمینه اشتغال افراد بیکار را فراهم کند، همچنین زباله منبع بسیار خوبی برای تولید انرژی است که متأسفانه این مسأله مورد غفلت واقع شده است.
رهاسازی زباله در مناطق گردشگری نیز یکی دیگر از چالش‌های است که باید مدنظر مسئولان متولی در این حوزه قرار بگیرد، امروز اگر سری به مناطق گردشگری بزنید با حجم وسیعی از انواع ظروف پلاستیک و یکبار مصرف و ته مانده‌های غذا، پوست مرکبات، میوه و نیز انواع شیشه‌ها و بطری‌ها مواجه می‌شویم که در طبیعت و مراکز گردشگری رها شده است.
این مسأله موجب می‌شود گردشگران تمایلی به حضور دوباره در این مناطق نداشته باشند، زیرا زیبایی‌هایی طبیعی این مناطق به علت رهاشدن زباله پنهان شده است.
رهاسازی زباله به تنوع زیستی گیاهی و جانوری آسیب می‌زند
شهرام احمدی، مدیرکل محیط‌زیست چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با خبرنگاران در خصوص مضرات دفن غیراصولی پسماند بر محیط‌زیست، اظهار کرد: دفن غیراصولی زباله می‌تواند آسیب‌های بسیاری به منابع آب سطحی و زیرزمینی وارد کند، همچنین این زباله‌ها موجب آلودگی هوا و خاک نیز می‌شود و به نوعی یک تهدید برای بهداشت عمومی است.
وی افزود: رهاسازی زباله در محیط‌زیست منظره بدی را ایجاد می‌کند، رهاسازی زباله به تنوع زیستی گیاهی و جانوری آسیب می‌زند، همچنین این زباله‌ها در برخی از مواقع موجب آتش‌سوزی در مراتع و جنگل‌ها می‌شود.
مدیرکل محیط‌زیست چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه پایش و نظارت بر مراکز دفن زباله در چهارمحال و بختیاری به صورت مستمر انجام می‌شود، گفت: تاکنون یک‌هزار مورد پایش در این حوزه انجام شده است، برای جلوگیری از آسیب‌های عدم تفکیک زباله بر محیط‌زیست آموزش‌های لازم برای تفکیک زباله از مبدا به خانواده‌ها و دانش‌آموزان داده شده است.
احمدی خاطرنشان کرد: درصد هستیم اولین مرکز بازیافت زباله خانگی را در مرکز استان راه‌اندازی کنیم، این مرکز هم‌اکنون ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
مدیرکل محیط‌زیست چهارمحال و بختیاری افزود: زمان بازگشتن زباله به طبیعت معمولا متفاوت است، مثلا تجزیه ظروف شیشه‌ای بیش از هزاران سال طول می‌کشد، یا تجزیه پلاستیک بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ سال ممکن است زمان ببرد، برخی از زباله‌ها نیز هیچ وقت به طبیعت باز نمی‌گردند.
وی در پایان توضیح داد: دفن اصولی زباله در شهرها بر عهده شهرداری‌ها، در روستاها بر عهده دهیاری‌ها و در خارج از حریم شهرها و روستاها بر عهده بخشداری‌ها است.
تأثیرات شیرابه‌های زباله بر کیفیت آب‌های زیرزمینی
اکبر رمضانی، مدیرکل کنترل و حفاظت آب منظقه‌ای چهارمحال و بختیاری اظهار کرد: افت کیفیت آب‌های زیرزمینی و سطحی پس از گذشت مدت زمان طولانی خود را نشان می‌دهد، در بحث انتقال آلودگی به آب‌های زیرزمینی و سطحی عوامل بسیاری دخیل است.
وی خاطرنشان کرد: شیرابه‌های زباله‌های خانگی، بیمارستانی، صنعتی و... مواد مضری را به بافت خاک وارد می‌کند که این مواد مضر می‌تواند وارد آب‌های زیرزمینی شود، البته فاصله مکانی دفن زباله تا آبخوان‌ها، نفوذپذیری خاک، ماندگاری عناصر ایجاد آلودگی مانند کاتیون و سرعت گذر آب‌های زیرزمینی نیز در بحث میزان آلودگی آبخوان‌ها به وسیله شیرابه‌های زباله بسیار موثر است.
رمضانی ادامه داد: نمی‌توان آلودگی حاصل از دفن زباله به آب‌های زیرزمینی برا به صفر رساند، براساس ضوابط و قوانین باید مکان‌هایی برای دفن زباله در نظر گرفته شود تا کمترین آسیب به آب‌های زیرزمینی وارد شود.
بحث دفع پسماند در مراکز گردشگری در چهارمحال و بختیاری ضعیف است
سعیده همت‌زاده، کارشناس گردشگری هم در خصوص تأثیرات رهاسازی زباله در مراکز گردشگری و طبیعت بکر، اظهار کرد: آلودگی و تجمع زباله در مکان‌های گردشگری معمولا توسط مردم محلی و گردشگران اتفاق می‌افتد.
وی با انتقاد از بی‌تفاوتی مردم نسبت به پاکیزگی محیط در مکان‌های بکر و مراکز گردشگری، افزود: متأسفانه بسیاری از مردم بعد از حضور در این مناطق زباله‌های تولیدی خود را در طبعیت رها می‌کنند، این مسأله به عدم آموزش و آگاهی از تبعات این موضوع بر می‌گردد.
همت‌زاده عنوان کرد: اولین نکته‌ای که بعد از حضور در مناطق گردشگری توجه انسان را به خود جلب می‌کند زیبایی بصری است، هر انسانی طرفدار پاکیزگی است، بنابراین مهم‌ترین پارامتر در ارزیابی محیط‌های گردشگری در جذب گردشگر پاکیزگی محیط و در مراحل بعد آب و هوا و رفتار میزبان است.
این کارشناس گردشگری بیان کرد: معمولا تعداد سطل‌های زباله در مناطق گردشگری پربازید کم است یا اندازه سطل‌ها جوابگوی حجم زباله‌های تولیدی گردشگران نیست، بنابراین زباله‌ها در اطراف سطل‌ها رها می‌شوند که این مسأله خود باعث ایجاد آلودگی در محیط می‌شود.
وی افزود: شاید هزینه برای خرید سطل‌های زباله، جمع‌آوری زباله، نظارت بر پاکیزگی محیط هزینه‌هایی را بر دوش متولیان در وهله اول داشته باشد، اما متولیان این مکان‌ها می‌توانند با این اقدامات برای سالیان سال از این به صورت پایدار درآمدزایی داشته باشند.
همت‌زاده در پایان تأکید کرد: جمع‌آوری زباله‌های تازه تولید شده در طبیعت بسیار راحت‌تر از زمانی است که این زباله‌ها در طبیعت باقی بماند و پراکنده شود، بنابراین باید به بحث جمع‌آوری زباله در مناطق بکر و گردشگرپذیر توجه ویژه‌ای صورت بگیرد.
بحث‌های بسیاری پیرامون مضرات دفن غیراصولی پسماند و آسیب‌های ناشی از آن به محیط‌زیست و سلامت انسان‌ها در محافل گوناگون شکل می‌گیرد، اما باید بحث تفکیک زباله، بی‌خطرسازی زباله‌های عفونی، خانگی و صنعتی، ساماندهی جمع‌آوری زباله‌های خانگی در مکان‌های عمومی و گردشگری و هر آنچه مربوط به این موضوع است به صورت جدی مورد پیگیری قرار گیرد.
همگان بر آسیب‌زا بودن دفن غیراصولی پسماند و عدم تفکیک زباله اذعان دارند، اما متأسفانه اجرای برخی مصوبات جلسات و کارگروه‌های مرتبط با پسماند اندر خم یک کوچه مانده‌اند و ما هم‌چنان باید شاهد مناظر ناخوشایند و بوی نامطبوع حاصل از زباله در مکان‌های گردشگری، حاشیه شهرها و روستاها باشیم.
نظر شما