تجربه کمونیستی در مقابله با کرونا | ایالت کرالا در هند

ایالات کِرالا که توسط حزب کمونیست هند اداره می‌شود، به لطف خدمات درمانی‌ـ‌پزشکی قدرتمند و اطلاع‌رسانی شفاف به‌طرز موفقیت‌آمیزی از پسِ کوویدـ‌۱۹ برآمده است.

به گزارش همشهری آنلاین، دکتر نیما فاتح و دامون افضلی در ادامه سلسله گزارش‌ها و یادداشت‌های مرتبط با کرونا، گزارشی از گاردین در خصوص مقابله با کرونا در ایالت کرلای هند را ترجمه کرده‌اند. این گزارش را "اومِّن سی کوریان" در تاریخ دوم اردیبهشت برابر با ۲۱ آوریل نوشته است:

در اوایل ماه مارس آژیر خطر هنوز در هندوستان به ‌صدا در نیامده بود: این کشور فقط ۶ مورد ابتلای تأییدشده به کوویدـ‌۱۹ داشت که سه‌تای‌شان در کِرالا بود. ولی در عرض تنها چند هفته شمار مبتلایان در سراسر کشور به ۱۷ هزار نفر افزایش یافت؛ در بعضی شهرها، از جمله بمبئی، هزاران نفر مبتلا شدند و چندین بیمارستان در وحشتی که از پی آمد تعطیل شد. در طول همین دوره‌ی زمانی، کِرالا (ایالت نسبتاً ثروتمندی در نوک جنوبی شبه‌قاره)، شروع به ’صاف‌کردن منحنی‘ می‌کند. ’مدل کرالا‘ خیلی زود در سراسر جهان همچون داستان موفقِ [مبارزه با کرونا] معرفی و تعریف می‌شود. کرالا این کار را چطور انجام داد؟

نخست این که کرالا بنیادهای محکمی برای شروع این کار داشت. توسعه‌ی اجتماعی‌ـ‌اقتصادیِ این ایالت مثالی از این واقعیت است که سرمایه‌گذاری در سرمایه‌ی انسانی می‌تواند چقدر در کاهش فقر و [افزایش] رفاه مؤثر باشد. در این ایالت میزان باسوادی از باقی هندوستان فوق‌العاده بالاتر است و حاصل کار آن در زمینه‌ی بهداشت و سلامت هم از بقیه ایالت‌ها خیلی بهتر است؛ کرالا مدت‌هاست که پایگاه و دژ حزب کمونیست است، هرچند سیاست‌های آن تقریباً سوسیال‌ـ‌دموکراتیک باقی مانده است. برخی نقاط قوتِ این ایالت، درعین‌حال، نقاط ضعف آن هم هست: کارگران ماهر مهم‌ترین صادرات آن است (بیشتر پول‌های این ایالت از خارج کشور (اکثراً از خاورمیانه) می‌آید تا از هر جای دیگری در هندوستان) و این ایالت قطب بزرگ گردشگری است. همین دو عامل است که ساکنان آن را بیشتر در معرض خطر انتقال [ویروس] قرار می‌دهد.

سه بیمار تأییدشده‌ی ایالت کرالا جزو صدها نفری بودند که دولت هند از ووهان چین خارج کرد و، سپس، در اوایل فوریه ۱۴ روز قرنطینه شدند. هرچند، همان‌طور که بیم آن می‌رفت، هفته‌های بعد شاهد افزایش شدید شمار مبتلایان در این ایالت بودیم و شمار موارد تأییدشده تا ۲۴ مارس به بیش از ۱۰۰ نفر افزایش یافت. تا آن وقت یک‌پنجمِ مبتلایان به کرالا تعلق داشت، درحالی‌که فقط ۲.۵ درصد از جمعیت هند در این ایالت زندگی می‌کنند.

دلیل این که کرالا توانسته است چنان سریع این بحران را پشت سر بگذارد به نظام سلامت عمومی قدرتمند، اطلاع‌رسانی شفاف درباره‌ی مخاطرات این ویروس و مشارکت مردمی برمی‌گردد. بر خلاف حکومت کمونیست آن، نظام مراقب‌های پزشکی کرالا به‌واقع عمدتاً خصوصی‌شده است و در آن تقسیم کار سالمی بین بخش‌های خصوصی و عمومی وجود دارد. این نظامِ بسیار تمرکززدایی‌شده در برابر دو آزمون بزرگ تاب آورده است: یکی سیل‌های سخت و جدی و دومی شیوع ویروسی سال‌های اخیر؛ در این بحران‌ها به خوبی از افراد داوطلب و تعهد فعالانه‌ی عموم مردم استفاده شده است.

تلاش‌های کرالا برای پرداختن به این پاندمی در اوایل ژانویه آغاز شده است. به‌واقع تجربه‌ی این ایالت در حل‌وفصل شیوع ویروس Nipah در سال ۲۰۱۸، ویروسی که نه درمان و نه واکسن داشت، مفید واقع شد. زمامداران این ایالت با درس‌آموزی از این ماجرا، که در آن نسبت بزرگی از مبتلایان به بستری‌شدن در بیمارستان نیاز پیدا کردند، پروتکل‌های مؤثری برقرار کردند و به استراتژیِ امتحان‌شده‌ی جداسازی مبتلایان و رصد افرادی که با آن‌ها تماس داشته‌اند، پایبند ماندند؛ این اقدامات با یک سیستم نظارتی هشدار مردمی همراه بود. ده‌ها هزار تن از مردم در این زمان در قرنطینه‌ی خانگی بودند و نظارت بر رعایت قرنطینه از طریق رصدِ تلفنی و طرح سرزدن به همسایه‌ها ممکن شد.

منع سخت‌گیرانه‌ی تردد، پیش از این که در کشور برقرار شود، در کرالا وضع شد: مدارسْ تعطیل و گردهمایی‌ها ممنوع شدند و نسبت به هنجارهایی که در باقی کشور اِعمال شد، قرنطینه‌ی طولانی‌تر و سختگیرانه‌تری برقرار گردید؛ حتی چند تن از متدینانی که هنوز به انجام دسته‌جمعی عبادات‌شان اصرار داشتند، بازداشت شدند. ولی نکته‌ی مهم آن است که این رویکردِ قاطعانه با سیاست‌گذاری‌های امدادیِ به‌لحاظ‌اجتماعیْ ارزشمندی همراه بود: احتیاجات روزمره‌ی مردم در خانه به آن‌ها تحویل داده می‌شد، میان‌وعده‌های غذاییِ دانش‌آموزان، حتی در هنگام تعطیلی مدارس، برای آن‌ها فرستاده می‌شد، کانال‌های اطلاع‌رسانی شفاف و منظمی برای خنثی‌کردن اخبار جعلی برپا شد، از کارگران مهاجرِ سایر ایالات‌ها به خوبی مراقب و در سراسر کرالا خطوطی تلفنی برای مشاوره درباره‌ی سلامت روانی دایر شد. پویش ’شکستن زنجیره‌ی انتقال‘ برای محدودکردن گسترش کوویدـ‌۱۹ به‌ویژه موفقیت‌آمیز بود.

وقتی وقایع پیش‌بینی‌نشده صدها نفر را بالقوه در معرض ابتلا به این ویروس قرار داد، هزاران تن از کارگران دولتی بخش درمان و افراد داوطلب، مجهز به نقشه‌ها و فلوچارت‌ها، عملیات رصد تماس‌های مبتلایان را قاطعانه بر عهده گرفتند و اوضاع را مهار کردند. این رویکردی که از مدل کره‌ی جنوبی الهام گرفته شده، مستلزم درگیرکردنِ تمام بخش‌های دولت و جامعه است: در کرالا حتی دانش‌آموزان پول‌های‌شان را روی هم گذاشتند [و به اجرای این رویکرد کمک کردند] و کیوسک‌های نمونه‌گیریِ بدون نوبت قبل ساخته شد. کرالا علاوه بر استفاده از کیت‌های تست زمان‌بر‘ (PCR) که در همان زمان تهیه شده بود، نخستین ایالتی بود که کیت‌های تست سریع را از کارخانه‌ی MYLAB (مستقر در شهر پونا) تهیه کرد.

کوویدـ‌۱۹ برای بیشتر مردم بیماری خفیفی است که چه بسا بدون هیچ معالجه و درمانی ازبین‌برود و، بنابراین، ممکن است مبتلایان اصلاً جزو آمار ثبت نشوند. این بیماری دقیقاً به همین دلیل کُشنده است. همچنان که نظام‌های بیمارستانی ثروتمند و ورزیده‌ی سراسر دنیا (که در برابر کروناویروس به رویکردی شبیه دوئل به سبک وسترن اسپاگتی روی‌آورده‌اند) به‌سرعت اشباع می‌شوند، شاید هنوز درس‌های زیادی مانده باشد که از رویکرد ضربتی، جامعه‌محور و تهاجمی دقیقی که کرالا برگزید، باید بیاموزیم. برای ایالتی که نخستین مورد ابتلای کوویدـ‌۱۹ آن در ماه ژانویه بوده است، کنترل ابتلا در کهنسالان (به لطف حفاظت از سالخوردگان با فاصله‌گیری اجتماعی، بیش از ۹۰ درصد مبتلایان کمتر از ۶۰ سال سن دارند) و نیز شمار اندکِ مرگ‌ومیرها (فقط سه مورد) قطعاً چشمگیر است.

درحالی‌که منحنی حالا صاف شده و انتقال ویروس محدود شده است، این واقعیت کماکان باقی است که کرالا از تعطیلی سختگیرانه‌یی که بر اقتصاد بقیه‌ی کشور حاکم شده بود هم سود جُست. کرالا قصد دارد به‌زودی از محدودیت‌ها بکاهد؛ حرکتی که دهلی نو آن را محکوم کرده است. این که این ایالت چطور می‌تواند به‌شکل مطمئنی از منع تردد بکاهد، به عوامل بسیار زیادی بستگی خواهد داشت. باران‌های موسمی تابستانی، سیل‌هایی که جاری خواهد شد و نیز بازگشت مهاجران بر پیچیدگی مسئله خواهد افزود. ولی یک چیز روشن است: وقتی موج بعدی کروناویروس جدید سر برسد، اتفاقی که دیر یا زود رخ می‌دهد، این ایالت آماده خواهد بود.

* اومِّن سی کوریان ریاست طرح سلامت بنیاد آبزرور ریسرچ (اندیشکده‌یی مستقر در دهلی نو) را بر عهده دارد