به گزارش همشهری آنلاین به نقل از گاردین به طور خلاصه می‌توان گفت هدف از تغییر ساعت استفاده بیشتر از نور روز است. وقتی در پاییز ساعت به عقب کشیده می‌شود ما به طور موثر یک ساعت از عصر را به صبح اضافه می‌کنیم. البته اینکه این اقدام چه مقدار برای مردم مفید است محل مناقشه است. اتفاق برعکس نیز در بهار رخ می‌دهد. این تغییر ساعت بین بهار و پاییز جهت ذخیره یک ساعت ازعصر در نور روز است که البته به نظر می‌رسد در واقع زمانی ذخیره نمی‌شود!
ایده بازی کردن با زمان برای ذخیره انرژی یا بلندتر کردن ظاهری روز به ۲۰۰ سال قبل برمی‌گردد. اگرچه این ایده تا جنگ جهانی اول جدی گرفته نشد!
کمبود زغال سنگ در اروپا، آلمان و متحدانش، اتریش و مجارستان، را بر آن داشت که نسبت به تغییر ساعت در سال ۱۹۱۶ اقدام کنند تا انرژی کمتری مصرف شود. سراسیمگی دولت های دیگر در دو طرف مناقشات، آنها را واداشت تا به سرعت از این روند تبعیت کنند. انگلستان از ماه می (خرداد) ۱۹۱۶ به این جریان پیوست و تا کنون نیز ادامه داده است.
بسیاری از کشورها بعد از ۱۹۱۸ ازین ماجرا دست کشیدند و تنها طی بحران های دهة ۷۰ میلادی دوباره آن‌رروش را به کار گرفتند.
- اثرات مترتب بر تغییر ساعت فصلی
در این فصل سال باید یک ساعت زودتر از تخت خواب بلند شویم! اما این تغییر ساعت اثرات تبعی بسیاری روی انرژی، کشاورزی و حتی خلقیات افراد دارد.
بحث‌هایی درباره اینکه این کار واقعا روی صرفه جویی در مصرف انرژی موثر باشد وجود دارد؛ به طور مثال مصرف عصرگاهی تابستان با افزایش طول روز بیشتر می‌شود.
از تاثیرات جسمانی این اتفاق که به شدت تبلیغ شده این است که مردم می‌توانند در تابستان بهره بیشتری از نور خورشید داشته باشند و سطح ویتامین دی آنها افزایش می‌یابد.
در مقابل، متنقدان معتقدند اختلال در ریتم شبانه روزی بدن و به هم خوردن الگوی خواب، اثراتی منفی بر سلامت جسمانی دارد. مطالعات نشان می‌دهد خطر ابتلا به حمله قلبی در سه روز اول نخستین هفته‌ای که ساعت ها در بهار تغییر می‌کند افزایش می‌یابد.
همچنین زمانیکه در پاییز ساعت ها به عقب کشیده می‌شوند خطر حمله قلبی در چند روز اول کاهش می‌یابد. این مطالعات بیان می‌کند اگرچه وقتی ساعت به عقب کشیده می‌شود یک ساعتِ بیشتر منجر به افزایش زمان استراحت افراد نمی‌شود، اما یک ساعت کمتر خوابیدن در بهار زمانیکه ساعت‌ها جلو کشیده می‌شوند اثری منفی روی الگوی خواب افراد در هفته‌های بعدی دارد.
- آیا این تغییر بر اقتصاد تاثیری دارد؟
اینکه ساعت فصلی بر اقتصاد اثر مثبت می‌گذارد نیز یک تصویر معوج است. اگرچه خرده فروشی‌ها و صنعت گردشگری ازین ساعت تابستانی بهره می‌برند، اما در برابر اثری که روی سلامت افراد می‌گذارد و پیش‌تر به آن اشاره شد ناچیز است. صنابع کشاورزی به طور سنتی به دلیل اثراتی که بر امور مختلف از دوشیدن گاوها گرفته تا برداشت محصول می‌گذارد، دل خوشی از ساعت تابستانی ندارند.
صنعت هوانوردی اما، کمتر متاثر می‌شود زیرا برنامه پروازها در تمام کشورها بر اساس جدول زمانی استاندارد ساعت گرینویچ تنظیم می‌شود. البته امسال که کشورهای جهان درگیر مبارزه با ویروس کرونای جدید هستند پروازهای هوایی نیز بسیار کاهش داشته‌اند!
- آیا ساعت فصلی خطرناک است؟
بستگی دارد که شما رانندگی می‌کنید یا خیر! ساعت اوج شلوغی در خیابان‌ها بین ۸ تا ۱۰ صبح و ۳ تا ۷ عصر است. وقتی در پاییز ساعت‌ها به عقب کشیده می‌شود، بیشتر زمان اوج ترافیک در ساعت‌های تاریکی رخ می‌دهد. به دلایل متعدد، تصادفات بیشتری در شلوغی عصرگاهی به نسبت صبح اتفاق می‌افتد.
مطالعات نشان داده ساعت زمستانی منجر به افزایش تعداد تصادفات می‌شود. به همین دلیل یکی از جمعیت‌های فعال در زمینة تصادفات در انگلستان پیشنهاد داده است که تغییر ساعت در پاییز انجام نشود زیرا یک صبح تاریک کمی بیشتر از یک عصر تاریک ترجیح دارد.
زمانیکه درباره خطرات صحبت می‌کنیم، باید به اثر آن روی جُرم هم اشاره کنیم. روشنایی عصرهای بهاری منجر به حضور و جذب کمتر اوباش در میان مردم می‌شود.
- آیا این تغییر ساعت محبوبیت دارد؟
بر اساس یک نظرسنجی از موسسة YouGov جمعیت کمی از مردم علاقه‌مند به ساعت فصلی‌اند. ۴۶% گفته‌اند ترجیح می‌دهند این سیستم تغییر دوبارة ساعت پابرجا بماند و در مقابل ۳۹% می‌خواهند که برداشته شود.
این نظر سنجی تفاوت‌هایی را در تمایلات افراد مناطق مختلف نشان داد. در اسکاتلند علاقه بیشتری به حفظ وضعیت موجود وجود دارد. با توجه به اینکه اگر ساعت تابستانی در تمام سال برقرار باشد منجر به این می‌شود که در برخی نقاط طلوع خورشید بعد از ساعت ۱۰ صبح اتفاق بیفتد.
- کدام کشورها با ساعت فصلی مشکلی ندارد؟
حدود هفتاد کشور ساعت تابستانی را اجرا می‌کنند. اغلب کشورهای خط استوا باتوجه به تغییر کمی که در زمان دارند این تغییر ساعت را انجام نمی‌دهند.
اکثر کشورهای اسلامی از ساعت فصلی استفاده نمی‌کنند، زیرا در طول ماه رمضان باعث می‌شود که زمان افطار عقب بیفتد. در مراکش ساعت فصلی در زمان ماه رمضان معلق می‌شود. ایران، ساعت فصلی را بدون تعلیق در ماه رمضان بکار می‌برد. اکثر کشورهای آسیای شرقی و آفریقا از ساعت فصلی استفاده نمی‌کنند.
امسال پارلمان اروپا به ملغی شدن ساعت فصلی در ۲۰۲۱ رای داد. اکنون که بریتانیا از اتحادیة اروپا خارج شده است و اتحادیه به برنامة خود در ملغی کردن ساعت تابستانی ادامه می‌دهد، موقعیتی پیش می‌آید که در نیمی از سال ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند در منطقه زمانی مختلفی قرار می‌گیرند.
دیگر باید مرز جغرافیایی و مرز نرم وگمرک را فراموش کرد، این یک مرز زمانی خواهد بود. البته این موضوع می‌تواند به شما این فرصت را بدهد که قبل از عبور از مرز یک ساندویچ فوری میل کنید و در آن سوی مرز مجددا نهار بخورید!
- گذشته از این بحث ها، آیا زمان یک مفهوم متغیر است؟
در دوران ساعت‌های دیجیتال، تلفن‌های هوشمند، جدول زمانی قطارها و تقویم‌های هماهنگ شده، به نظر می‌رسد که زمان ثابت و منظم است. اما اینطور نیست!
قبل از اینکه تکنولوژی به گوینده قابل اعتماد زمان تبدیل شود، مردم زمان خود را به آرامی شکل می‌دادند. تمدن‌های باستانی، هر روز خود را فارغ از اینکه روزها چقدر بلند و یا کوتاه هستند، به دوازده ساعت تقسیم کرده بودند. این باعث می‌شد ساعات روزهای بهار و تابستان بلندتر و ساعات روزهای پاییز و زمستان کوتاه‌تر باشند.
در رُم باستان از ساعت‌های آبی استفاده می‌شد که در ماه‌های مختلف، درجه بندی‌های گوناگونی داشت. حتی زمانیکه ساعت‌های مکانیکی و تقسیم بندی زمانی شروع به گسترش یافتن کرد، هنوز زمان از مکانی به مکان دیگر تفاوت داشت؛ مثلا در ایتالیا، همیشه ساعت‌ها در ونیز نیم ساعت جلوتر از تورین بودند.
درک ما از ساعتِ هماهنگ، که ساعت زمانی نامیده می‌شود، یک مفهوم متاخر است که به عصر گسترش راه آهن باز می‌گردد. همزمان با گسترش خط آهن این مشکل که هر شهر و ایستگاه زمان خود را داشت، هماهنگی حرکت ریلی را با مشکل مواجه کرد. بنابراین دولت‌ها اقدام به استانداردسازی زمان کردند. انگلستان در این زمینه پیشرو بود و در سال ۱۸۴۰ راه آهن بزرگ غرب و در ۱۸۸۳ تمام خط آهن انگلستان بر اساس GMT (ساعت گرینیچ) حرکت کرد.
سایر دولت ها از این امر با تغییرات گاه و بیگاه تبعیت کردند تا آنجا که تا ۱۹۱۱ ساعت دیوارهای خارجی تمام ایستگاه‌های قطار فرانسه با زمان استاندارد فرانسه که ۹ دقیقه با گرینویچ اختلاف داشت تنظیم شد. اما ساعت داخلی ایستگاه‌ها پنج دقیقه جلوتر تنظیم شد تا مسافران تاخیر نداشته باشند و به موقع به قطارهای خود برسند.
ساعت بین المللی تا سال ۱۹۳۰ در میان کشورهای جهان استاندارد نشده بود. در ۱۹۵۶ نپال آخرین کشوری بود که با این زمان استاندارد جهانی هماهنگ شد و به GMT پیوست.
- همه چیز نسبی است!
ساعت‌ها ممکن است در هر سال به جلو بپرند یا عقب بیفتند اما آیا برخی آرام تر از دیگر ساعت ها حرکت می‌کنند؟ جواب مثبت است! و این به طرز جالبی به مکان ربط دارد. نظریه نسبیت عام انیشتین پیش‌بینی کرده بود که مردمی که در قلة کوه‌ها زندگی می‌کنند زمان بیشتری از کسانی که در سطح دریا هستند تجربه می‌کنند.
بعدها آزمایش‌هایی با ابزارهای دقیق زمان‌سنج این امر را تائید کرد. این پدیده به این علت رخ می‌دهد که جرم زمین باعث خمیدگی فضا-زمان می‌شود و هرچه شما به سطح زمین نزدیک‌تر باشید زمان آرام‌تر سپری می‌شود. بنابراین زمان در نوک یک آسمان خراش، بسیار سریع‌تر از پایین آن تغییر می‌کند.
عجیب‌تر آنجاست که اگر زمان ساعتی یک کشف متاخر است، زمان حال به سختی وجود دارد! زمانیکه شما به یک ستاره نگاه می‌کنید، به یک پدیده در گذشته‌ای دور نگاه کرده‌اید. وقتی به کسی که با او در حال صحبت کردن هستید نگاه می‌کنید، به چهره‌ای که مربوط به لحظهء اکنون نیست، اما به گذشته‌ای نزدیک تعلق دارد، نگاه می‌کنید. حالِ متحدی برای افراد وجود ندارد!
بنابراین اوصاف دیگر چه کسی به ساعت نیاز دارد!؟
ترجمه: فاطمه عباسی
نظر شما