همشهری آنلاین‌ـ شهره کیانوش راد: صندلی‌های سالن همایش خانه شعر و ادبیات باغ هنر در مجموعه عباس‌آباد منطقه 3 تهران با علاقه‌مندانی پر شده است که در ساعت اوج ترافیک عصرگاهی به موقع خود را به باغ هنر رسانده‌اند تا در نخستین نشست ادبی بانوان تهران به سردبیری «مژده لواسانی» مجری رادیو شرکت کنند. در این برنامه دکتر «لیلا کردبچه» به‌عنوان کارشناس ادبی و «هرمز علیپور» به‌عنوان مهمان ویژه حضور دارند. سلسله نشست‌های «حریر» با موضوع بانوان به دلیل اهمیت نقش این گروه در شعر و ادبیات فارسی برگزار می‌شود. در حاشیه برگزاری نشست نخست با لواسانی درباره ظرفیت‌های فرهنگی باغ هنر و اهمیت برگزاری نشست ادبی برای بانوان گفت‌وگو کردیم.
با توجه به اینکه این نشست با محوریت بانوان برگزار می‌شود درباره موضوع و هدف برگزاری این برنامه توضیح دهید؟
دغدغه همیشگی من برای شناسایی و معرفی بانوان این سرزمین به پیشنهاد خانه شعر و ادبیات شکل گرفت. از من هم به‌عنوان دبیر این نشست‌های ادبی دعوت شد. هدف این است که بانوان نویسنده، مترجم و شاعر را معرفی کنیم و در بخش دوم برنامه هم به شعرخوانی شاعران بپردازیم. همیشه دوست داشتم که قرار فرهنگی متمرکز در پایتخت برای خانم‌ها اتفاق بیفتد. گوشه و کنار و در محافل ادبی فرهنگسراها یا محله‌های تهران این اتفاق می‌افتاد اما تاکنون به‌طور متمرکز برگزار نشده است. مرکز هنری و فرهنگی عباس‌آباد امکانات ویژه‌ای برای برگزاری این‌گونه نشست‌ها دارد. ضمن اینکه یکی از برنامه‌های خانه شعر و ادبیات باغ هنر این است که بیش از گذشته به مقوله شعر و ادبیات در پایتخت بپردازد. در خانه ادبیات نشست‌های شعر با موضوعات طنز، اشعار آیینی و سپید برگزار می‌شود و به نظر من جای پرداختن به آثار بانوان به‌طور خاص خالی بود.
آیا نشست‌های حریر فقط مختص بانوان برگزار می‌شود؟
خیر. ما به هیچ عنوان تفکیک جنسیتی قائل نیستیم. خانم‌ها و آقایان می‌توانند در این نشست‌ها شرکت کنند. اما موضوع نشست‌ها درباره شاعران خانم است. ما چه در شعر معاصر و چه در شعر کلاسیک آثار قابل اتکا و اعتنایی از بانوان داریم که به آن پرداخته نشده و به نظر می‌رسد که شعر بانوان مغفول و مهجور باقی مانده است. درباره پروین اعتصامی خیلی صحبت شده یا در شعر سپید معاصر از فروغ فرخزاد گفته شده اما ما بانوان شاعر بسیاری حتی در روزگار خودمان داریم که شناخته شده نیستند و این برنامه که هر 2هفته یکبار برگزار می‌شود فرصتی است تا همه علاقه‌مندان به شعر و ادبیات با آثار بانوان در این زمینه آشنا شوند.
با توجه به حضور خانم کردبچه به‌عنوان کارشناس ادبی، آیا به نقد شعر شاعران هم پرداخته می‌شود؟
نظرم این است که وارد حوزه نقد تخصصی نشویم. حریر، قرار است گفت‌وگو و نشستی برای معرفی شاعران باشد و از پس این گفت‌وگوها شاعران جوان را که اتفاقاً طبع شعر دارند اما شاید اعتماد به نفس نوشتن ندارند معرفی کنیم و من امیدوارم این عزیزان با حضور در این نشست‌ها جرئت شعرخوانی پیدا کنند و راحت‌تر دست به قلم شوند.
خودتان هم طبع شعر دارید یا صرفاً به‌عنوان مجری در این برنامه حضور دارید؟
من از نوجوانی شعر می‌نوشتم. نخستین کتابم سال 1396 با عنوان «خون انار بر گردن پاییز است» توسط انتشارات نیستان منتشر شد. مجموعه دیگری را کامل کرده‌ام که به‌زودی منتشر می‌شود. از نوجوانی نویسنده رادیو بوده‌ام و برنامه رادیویی خودم را می‌نوشتم. بعدها سردبیر شدم. در واقع بیشتر از اینکه مجری باشم نویسنده بوده‌ام. از نوجوانی به شعر علاقه داشته‌ام و همیشه با زندگی‌ام همراه است.
شعر قریحه ذوقی است و شاید بتوان گفت هنر هم محسوب می‌شود. آیا پرداختن به موضوع شعر در فرهنگسراها یا مراکز فرهنگی و روآوردن جوانان به‌ویژه بانوان به این حوزه می‌تواند سبب تلطیف فضای شهر شود؟
بله. معتقدم بانوان نه فقط آن دسته که شاعر یا نویسنده هستند بلکه هر زن باسوادی که یک کتاب بیشتر از دیگران می‌خواند می‌تواند در خانواده، در محله و در شهر تأثیرگذار باشد و در این صورت می‌توان گفت جامعه بهتری خواهیم داشت. حریر در واقع سعی می‌کند مشوق جوان‌ترهایی باشد که ابتدای این راه هستند. واژه حریر نماد شاعرانه لطیفی است که می‌تواند تداعی‌کننده فضایی مطلوب برای پرداختن به شعر و ادبیات باشد.
به نظر شما یک راه تلطیف فضای شهر می‌تواند دیوارنویسی با استفاده از شعر باشد؟ مانند دیوارنویسی‌های شعر عربی؟
اتفاقاً در سبک جداریات که در کشورهای عربی اجرا می‌شود شعرهای عمیقی روی دیوارها نوشته می‌شود که برخی از آنها ساعت‌ها بیننده را به تفکر وا می‌دارد. در تهران کمتر این موضوع را می‌بینیم.ای کاش از اشعار شاعران معاصر ایران دیوارنوشته‌هایی داشتیم تا مردم از نظر بصری با شعر مأنوس شوند.
به نظر شما دیوارهای خیابان‌های تهران این ظرفیت را دارد؟
من خیلی تهران را دوست دارم و همیشه فکر می‌کنم تهران و کوچه‌ها و خیابان‌هایش خیلی بستر شاعرانه‌ای دارد و امیدوارم حریر هم این بستر را برای بانوان شهر فراهم کند.
نظر شما