راه‌بندان در پیاده‌رو

اما دست‌فروشی نیز در کنار این نوع کاسبی‌ها کماکان به راه خود ادامه داده است و هنوز بسیاری از مردم ترجیح می‌دهند خریدهای خود را از کنار خیابان و دست‌فروشان انجام دهند. البته اوضاع اقتصادی و بازار ایجاب می‌کند که مردم از بین انواع خریدها، خرید ارزان‌تر را انتخاب کنند. دست‌فروشی همچنان در جامعه یک شغل کاذب تعریف می‌شود و بسیاری از جوانان بیکار را به خود کشانده است. حوالی غروب اگر سری به مسیرهای مصدق یا نوبهار بزنید، بساط‌های رنگارنگ دست‌فروشان را خواهید دید.

از لباس‌های تابستانی گرفته تا وسایل آشپزخانه اینجا عرضه می‌شود و به فروش می‌رسد. شاید قیمت‌ها کمی با مغازه‌دارها متفاوت است. مردم نیز استقبال خوبی از بساط‌های دست‌فروشان می‌کنند. در انتهای شب، بساط‌ کفش‌فروش‌ها پهن است. کفش‌های رنگارنگ کتانی جلوه خاصی به خیابان داده است. این بساط‌ها دیگر در پیاده‌روها نیست. دوطرف میدان انقلاب (شهرداری سابق) دست‌فروشان کفش‌های رنگارنگ بسیاری را به زیبایی و با نظمی خاص کنار هم چیده‌اند. ناگفته ‌نماند که این بساط‌ها نارضایتی‌های بسیاری نیز به دنبال داشته و دارد، چراکه عرض پیاده‌روهای شهر در نقاطی چون مصدق و نوبهار به اندازه بساط دست‌فروشان نیست. از طرفی، جمع‌آوری و ممانعت از کار دست‌فروشان در این اوضاع سخت اقتصادی شدنی نیست.

• قیمت دست‌فروشان منصفانه است

یکی از مشتریان که در حال خرید شلوار از یک دست‌فروش است، می‌گوید: قیمت دست‌فروشان منصفانه است و حتی پایین‌تر از قیمت مغازه‌داران است. وی می‌افزاید: در دنیا دست‌فروشی به عنوان یک جاذبه گردشگری شناخته شده است و به دنبال این هستند که از این وضعیت درآمدزایی بیشتری کنند. محمد که دانشجو است، می‌افزاید: شاید عرض پیاده‌روهای شهر و استان ما جوابگوی چنین طرح‌هایی نباشد، اما باید مسئولان از معضلات فرصت بسازند و الگو بگیرند. اجرای چنین طرح‌هایی علاوه بر رسمیت بخشیدن به شغل کاذبی چون دست‌فروشی، مزایای دیگر اجتماعی به دنبال دارد، از جمله این‌که دیگر به این شغل با دید فعلی نگریسته نمی‌شود.

• مزاحمت دست‌فروشان برای تردد مردم

یکی دیگر از شهروندان معتقد است که دست‌فروشان برای تردد مردم مزاحمت ایجاد می‌کنند. تمام پیاده‌رو را گرفته‌اند و این صحیح نیست. «زهرا زنگیشه‌ای» ادامه می‌دهد: شهرداری باید محیط‌های مناسبی برای دست‌فروشان مهیا کند که هم آنها کار کنند و هم پیاده‌روها بسته نشود و به این وضعیت نیفتد. وی می‌افزاید: به هر حال مردم غروب‌ها برای پیاده‌روی به همراه خانواده به خیابان می‌آیند و مصدق یکی از این مقصدهاست. غروب‌ها ساعت ۷ به بعد تمام پیاده‌روها توسط دست‌فروشان گرفته می‌شود و مردم مجبورند از کنار خیابان تردد کنند که خطرناک است و جان مردم به خطر می‌افتد.  
خانم زنگیشه‌ای که ۲۴ سال دارد، اضافه می‌کند: هرچند دست‌فروشان کالاها را با قیمت مناسب به مردم عرضه می‌کنند، همه پیاده‌رو را با بساط خود می‌گیرند.  

• قدردان شهرداری هستیم

یکی از دست‌فروشان نیز با بیان این‌که تنها راه امرار معاش ما دست‌فروشی است می‌گوید: ما قدردان تلاش شهرداری هستیم که اجازه داده غروب‌ها در این خیابان (مصدق) کاسبی کنیم. محمد که سی‌ساله است، می‌افزاید: من لیسانس دارم و بیکار هستم. دست‌فروشی تنها راه من برای کار و پول درآوردن است. وی ادامه می‌دهد: اگر شهرداری جلو کار ما را بگیرد، مجبوریم در طول روز به صورت غیرقانونی کار کنیم و هنگام آمدن اجراییات پا به فرار بگذاریم که شایسته نیست. ‌

محمد اضافه می‌کند: اوضاع اقتصادی و بیکاری باعث شده ما کنار خیابان دست‌فروشی کنیم. کار دیگری پیدا نمی‌شود، وگرنه انجام می‌دادیم. می‌دانیم که برای رفت و آمد مردم ایجاد زحمت و سد معبر می‌کنیم، اما مردم هم ما را مثل فرزند خود بدانند، چون کار دیگری نیست که انجام بدهیم. از شهرداری درخواست می‌کنیم که ما را حمایت کند که دربه‌در نشویم. یکی دیگر از دست‌فروشان که سفره می‌فروشد، می‌گوید: اگر دست‌فروشی نکنیم، کار دیگری نیست که با آن زندگی را بگذرانیم. من باید خرج زن و بچه و اجاره‌خانه را از طریق دست‌فروشی بدهم و راهی جز این نیست.

• تاسیسات زیرساختی ما انسان‌محور نیست

رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی کرمانشاه با بیان این‌که تاسیسات زیرساختی در شهر و استان ما از ابتدا انسان‌محور نبوده است می‌گوید: بر اساس قانون، شهرداری وظیفه ساماندهی معابر را بر عهده دارد. در خیابان‌ها و میدانی چون میدان شهدا، پارک شرقی، نوبهار، مصدق، مسکن و چند نقطه دیگر دست‌فروش‌ها معابر را به‌شدت گرفته‌اند و برای مردم ایجاد مزاحمت می‌کنند. سرهنگ «فضل‌الله شیری» می‌افزاید: تا وقتی نگاه کاسب‌کارانه و اشتغال‌زا به معضلات شهری داشته باشیم، مشکلات ما نه‌تنها حل نمی‌شود، بلکه بر مشکلات شهری افزوده می‌شود. نباید به بهانه اشتغال‌زایی قوانین را برداشت و اختلال ایجاد کرد. وی با اشاره به این‌که پیاده‌روهای شهر مملو از دست‌فروش شده است ادامه می‌دهد: عرض پیاده‌روهای شهر کرمانشاه ۵/۱ متر است.  

در گذشته جاده‌سازی و تاسیسات زیرساختی شهری انسان‌محور نبوده، بلکه خودرومحور بوده است که کماکان به همان شکل باقی است. ‌این مسئول در بخش دیگر از سخنانش به پروژه مونوریل اشاره می‌کند و می‌گوید: این پروژه از ابتدا تا به امروز چقدر ترافیک ایجاد کرده است؟ طولانی شدن این پروژه نیز مزید بر علت شده است و برای مردم محدودیت ایجاد می‌کند. وی ایجاد شهرک مشاغل مزاحم در خارج از شهر را یک ضرورت جدی برای کرمانشاه می‌داند و می‌افزاید: نمایشگاه‌های ماشین، آهن‌فروشی‌ها و تعمیرگاه‌ها برای سبک شدن ترافیک و محدودیت‌های ترافیکی در شهر نیازمند جابه‌جایی هستند. رهاسازی و ایمن‌سازی پیاده‌راه‌ها و معابر وظیفه شهرداری است.