فصل بیابانگردی ایران از نیمه بهمن آغاز می‌شود و تا نیمه خرداد ادامه پیدا می‌کند. بخش غربی دشت کویر و بیابان لوت در منطقه شهداد مطلوب‌ترین بیابان‌ها برای طبیعت‌گردان کشور محسوب می‌شود.
آرش کوشا، دبیر کمیته طبیعتگردی ایران در این باره می‌گوید: «به جز بیابان لوت و دشت کویر مسیرهای تهران – معلمان و خور و بیابانک و مسیر تهران به قصر بهرام شهرت قابل توجهی برای طبیعت‌گردان دارد.»
گفت‌وگوی حاضر با این مدیر سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با توجه به آغاز فصل بیابانگردی به بررسی برنامه‌های این سازمان برای توسعه چنین شیوه‌ای از گردشگری معطوف شده است.
دبیر کمیته ملی طبیعتگردی ایران معتقد است بیابان ایران جذاب‌ترین و زیباترین مقاصد بیابانگردی در جهان محسوب می‌شود و در 5 سال آینده حرف اول را در جهان خواهیم زد و این در حالی است که در سال گذشته 3 هزار خارجی بیابان‌های ایران را به عنوان مقصد گردشگری خود برگزیده‌اند.
- آقای کوشا! در حال حاضر پرترددترین مسیرها و مقاصد بیابانگردی در ایران چه مناطقی هستند؟
-ببینید! به طور طبیعی بخش غربی دشت کویر و بیابان لوت در منطقه شهداد برای
طبیعت گردان ایرانی محبوب‌تر هستند. مسیرهای تهران به معلمان و خور و بیابانک، تهران به قصر بهرام و مرنجاب و کرمان به شهداددر این میان بیشتر شهرت دارند.
- آمار دقیقی از میزان سفرهای بیابانگردی در ایران وجود دارد؟
-آمار دقیق از میزان که خیر، اما تعداد گردشگران خارجی که سال گذشته در ایران بیابانگردی کرده‌اند حدود 3000 نفر برآورد شده است. درباره گردشگران داخلی اگر چه آمار مشخصی وجود ندارد اما خوشبختانه در این‌باره روند گردشگران روبه‌افزایش بوده و اساسا بیابانگردی را می‌توان یکی از بخش‌های موفق طبیعتگردی در ایران محسوب کرد.
- آیا سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برنامه مشخصی برای توسعه بیابانگردی در ایران دارد؟
-بله، در کمیته ملی طبیعتگردی ما تمرکز بسیاری روی این موضوع داشته و به خصوص در قالب سند ملی طبیعتگردی در این باره برنامه‌ریزی بلند مدت و دقیقی انجام داده‌ایم. بخش قابل توجهی از مسیرها و مقاصد ارزیابی شده برای توسعه ایرانگردی در سند ملی
طبیعت گردی دقیقا بر مبنای تورهای بیابانگردی برنامه‌ریزی شده‌اند و به جرأت می‌توان گفت برای استان‌های بیابانی کشور در حال حاضر در این زمینه برنامه عملیاتی مشخص و مدون وجوددارد. مضاعف بر آن که یک طرح مطالعاتی نیز تحت همین عنوان از سوی 2 مشاور در دست بررسی است.
- آیا مقایسه‌ای بین ظرفیت توریستی بیابان‌های ایران و نقاط بیابانی مشابه در دیگر کشورهای جهان دارید؟
-بیابانگردی در جهان امروزه بیشتر در کشورهای حوزه جنوبی مدیترانه، بخش میانی از شیخ‌نشین‌های جنوب خلیج‌فارس به ویژه امارات و مناطقی این چنین رواج دارد. با این وجود شک نداریم که بیابان‌های ایران جذاب‌ترین و زیباترین مقاصد بیابانگردی در جهان محسوب می‌شوند.
شمار آثار تاریخی موجود در دشت کویر و منطقه لوت، عوارض طبیعی کم‌نظیری مثل شهر خیالی لوت، کویر حاج علی قلی، یاردانگ‌های خور و بیابانک و... به وضوح این موضوع را تایید می‌کنند. همچنین نباید فراموش کرد که تمدن کویری و بیابانی ایران با آثار معماری باشکوه مناطقی همچون یزد، کرمان، کاشان، نائین و... در جهان بی‌نظیر است.بی‌دلیل نیست که با وجود همه کمبودها توریست‌های اروپایی علاقه بسیاری برای دیدار از بیابان‌های ایران دارند.
- پس چرا بیابانگردی در ایران بسیار کم‌رونق‌تر از مناطقی مثل مراکش، مصر و امارات است؟
-آنها از سال‌ها قبل برنامه‌ریزی در این مورد را شروع کرده‌اند و در این باره دارای مهارت و دانش بومی تورگردانی هستند. اما من شک ندارم که از نظر شمار گردشگران بین‌المللی طی کمتر از 5 سال آینده ما حرف اول را در جهان خواهیم زد.
- چه توصیه‌هایی برای بیابانگردان دارید؟ به خصوص آنها که در این باره تجربه ندارند؟
-به هر حال سفر به برخی بیابان‌ها ممکن است پرمخاطره باشد، آنها که در این زمینه تجربه ندارند بهتر است بیابانگردی را از سفر با تورگردانان مجرب و حرفه‌ای آغاز کنند. برخورداری از ابزار مناسب مثل خودروهای 2 دیفرانسیل و دستگاه موقعیت‌یابی جهانی (GPS) نیز توصیه می‌شود.
البته لازم نیست با این حرف‌ها جوانان علاقه‌مند به بیابانگردی را بترسانیم، قطعا در این‌باره راهنمایان تور توصیه‌های لازم را خواهند داشت. فقط مجددا بر اهمیت بیابانگردی تاکید می‌کنم و اینکه واقعا تجربه سفر در بیابان کم‌نظیر و استثنایی است.
- آیا به همکاری بین بخشی برای توسعه بیابانگردی فکر کرده‌اید؟
-توسعه بیابانگردی بدون همکاری بخشی و فرابخشی غیرممکن است. نهادها و سازمان‌هایی که به طور مستقیم و حاکمیتی نقش به سزایی دارند مانند وزارت جهاد کشاورزی، کمیته ملی بیابان‌زدایی که مرجع ملی بیابان‌زدایی کشور است و سازمان حفاظت محیط‌زیست به‌طور مصمم در این امر توسعه نقش اساسی دارند.
