مجموع نظرات: ۰
سه‌شنبه ۲ بهمن ۱۳۸۶ - ۱۱:۰۲
۰ نفر

عمید نمازی‌خواه: مسئولان بلند پایه فضایی روسیه، هفته پیش اعلام کردند که برنامه ارسال انسان به مریخ را تا سال 2015 کامل می‌کنند و در آن سال اولین انسان بر مریخ فرود خواهد آمد.

 این خبر شوکه‌کننده نشان از پیشرفت سریع و برتری فضایی روسیه نسبت به دیگر کشورهای قدرتمند در صنایع فضایی دارد. البته رهبران برنامه فضایی روسیه اعلام کرده‌اند که این امر با کمک ناسا و اسا (آژانس فضایی اروپا) محقق خواهد شد.

کارشناسان معتقدند مراحل مقدماتی این طرح 20 میلیارد دلار هزینه خواهد داشت که روسیه تنها 30 درصد این هزینه را می‌تواند متقبل شود و مابقی باید با کمک‌های بین‌المللی انجام شود. به گفته مسئولان روسی، این کشور می‌تواند اطمینان دهد که از لحاظ فنی تمامی مراحل آزمایش تئوری و عملی را انجام دهد،  ولی بودجه بسیار سنگین این طرح باعث شده آنها به مشارکت سایر کشورها تن دهند.

در همین راستا ویتالی سمیونوف رئیس طرح مریخ روسیه گفته است: این طرح باید یک طرح بین‌المللی باشد و هیچ کشوری در این زمان، به تنهایی نمی‌تواند آن را انجام دهد.

در این طرح فضایی قرار است دو فضاپیما ساخته شود که در یکی از آن‌ها خدمه و در دیگری اسباب و وسائل مورد نیاز حمل می‌شود. خدمه این مأموریت 6 نفر خواهند بود که 3 نفر از آن‌ها بر سطح مریخ فرود می‌آیند و 3 نفر دیگر در فضا پیما و در مدار مقرر به دور مریخ خواهند گشت. مسئولین طرح سفر به مریخ روسیه اعلام کردند که مذاکرات اولیه با ناسا و اسا بسیار مثمر‌ثمر بوده و هر دوی آن‌ها آماده همکاری هستند.

 ولی از طرف دیگر سخنگوی ناسا اعلام کرده که هنوز روسیه برنامه مشخص و با جزئیات کاملی را برای ادامه این طرح ارائه نداده که ما بتوانیم تصمیم قاطعی بگیریم ولی ما مشتاقیم که در این طرح با هم همکاری داشته باشیم.

حا ل می‌توانیم بگوییم که دومین نبرد تسخیر فضا شروع شده است. اولین نبرد فضایی در سال 1957 میلادی شروع و تا سال 1975 ادامه داشت. در اکتبر و نوامبر سال 1957 فضاپیماهای اسپوتنیک 1 و 2 پرتاب شدند و فصلی تازه در فضا و فضانوردی آغاز شد.

 همان زمان بود که برنامه آسمان شب The sky at night شبکه بی‌بی سی شروع به جذب مخاطبان و مشتاقان فضا کرد.

جنگ دوم در ابتدای سال 2008 شروع شده و این آغاز، دلایل بسیاری دارد. یکی از دلایل مهم آن این است که ابرقدرت‌های فضایی می‌دانند که افزایش قدرت فضایی در این چند دهه برای هر کشوری، تثبیت‌کننده قدرتش در هزاره سوم خواهد بود.

اولین ایده‌های سفر به مریخ در روسیه

رویای سفر به سیاره سرخ را روس‌ها از زمان‌های دور در سر دارند. از زمانی که تروریست معروف روسی، نیکولا کیبالچیچ که با طراحی بمب‌های خاصی در سال 1881 میلادی تزار (الکساندر دوم) را ترور کرد، در زندان شروع به کشیدن طرح‌هایی برای ساخت فضاپیما و سامانه‌های راکتری کرد.

 پس از او نیز دانشمند بزرگ کنستانتین ژیولکوفسکی (1857-1935) که یک معلم مدرسه بود، با ارائه روش‌های نوین استفاده از سوخت مایع در راکت‌ها، بلندترین قدم فضایی بشر را برداشت تا هم اکنون‌  انسان‌ها به راحتی به فرود بر مریخ فکر کنند.

 اما بعد از این دو پایه گذار علم فضا در روسیه، فرزند خلفی چون سرگی کورولف (1907-1966) که به‌عنوان پدر فضانوردی شوروی (روسیه کنونی) شناخته می‌شود، اولین زمزمه‌های علمی و عملی سفر به مریخ را آغاز کرد. ولی دستیابی به مریخ مانند دستیابی به ماه نبود. با وجود اینکه مریخ نزدیکترین سیاره منظومه شمسی به زمین است ولی حدود 56 میلیون کیلومتر با ما فاصله دارد که این فاصله 145 برابر فاصله زمین با ماه است.

اولین طرح‌های سفر به سیاره سرخ

با وجود تمامی این مصائب، شیرینی حضور در سیاره سرخ را روس‌ها نمی‌توانستند کنار بگذارند. در دهه 1960 بود که طرح ساخت یک ایستگاه فضایی-مداری روی میز مهندسان تراز اول شوروی قرار گرفت؛ ایستگاهی که قادر به پرتاب یک یا چندین راکت از همان مدار به فضای خارج از جو زمین بود.

ساخت این ایستگاه فضایی فقط به منظور دستیابی به مریخ بود و مهندسان امیدوار بودند که بتوانند در میانه‌های دهه 1970 میلادی به مریخ برسند. این طرح هیچگاه عملی نشد زیرا مسئولان بلند پایه شوروی به سازمان فضایی تذکر دادند که این طرح هزینه بسیار بالایی دارد و درصورت عملی شدنش بودجه سازمان فضایی شوروی به اتمام می‌رسد و در بقیه طرح‌های فضایی از آمریکا عقب می‌افتیم. ولی همچنان روسها دست از مریخ نمی‌کشیدند و هر ساله چندین طرح بسیار عالی با جزئیات دقیق ارائه می‌دادند که هیچ‌کدام در دستور کار سازمان فضایی روسیه قرار نمی‌گرفت.

 این قضیه ادامه داشت تا سال سیاه فضایی روسیه. سال 1974، سالی که در آن کورولف در یک حادثه رانندگی فوت کرد و به همین خاطر صنعت فضایی شوروی کمر خم کرد. چند سال پس از مرگ کورولف خبری از طرح‌های مریخ نوردی نبود تا سال 1987‌ که سه طرح مطرح در سال‌های 1987، 1989 و 1994 ارائه شدند و همگی در واقع ادامه همان طرح‌های دهه 1960 بودند.

 به‌عنوان مثال طرح 1989 یک مأموریت چند مرحله‌ای بود و در این مأموریت مریخ نوردی قرار بود 4 خدمه به همراه یک فضاپیمای 350 تنی به مریخ سفر کنند که این مسافرت 2 سال به طول ‌انجامید.

ولی کارشناسان معتقد بودند که در آن طرح امنیت سرنشینان به خوبی بررسی نشده و این افراد نمی‌توانند در مقابل امواج‌های شدید خورشیدی در سیاره سرخ دوام بیاورند. پس از آن و در سال 1996 روسیه با هزینه 300 میلیون دلار، فضاپیمایی ساخت که بدون سرنشین به مریخ برود ولی به‌دلیل بروز مشکل در موتورهایش، فضاپیما در اقیانوس اطلس سقوط کرد که این تنها طرح عملی ارسال فضاپیما به روسیه بود.

همت بین‌المللی برای فتح سیاره سرخ

جدی‌ترین برنامه فتح مریخ در سال 2001 شروع شد. پس از ارسال چندین ماهواره و دستگاه شناسایی به مریخ توسط آمریکا، کنسرسیومی چند ملیتی برای سفر انسان به مریخ تشکیل شد. این طرح با همکاری آمریکا، روسیه و اروپا آغاز به کار کرد. ناسا، اسا، مؤسسه همکاری‌های آستریوم (فضانوردی)، بویینگ و روسیه وارد عمل شدند و قرار بود که با انجام مطالعات دقیق و تحقیقات مکفی، اولین انسان را بین سال‌های 2030 و 2040 بر سطح سیاره سرخ بنشانند. بودجه در نظر گرفته شده برای این طرح 40 میلیارد دلار بود.

 هم اکنون روسیه به تنهایی ادعا سفر به سیاره سرخ را دارد، درحالی‌که از سال 2001 تاکنون پیشرفت فوق العاده‌ای در طراحی موتورهای فضایی، ایستگاه‌های فضایی و همچنین پزشکی فضایی داشته است.

 این پیشرفت باعث شده تا در پاییز سال 2006 زمزمه‌هایی مربوط به مسافرت انسان به مریخ از روس‌ها به گوش برسد و پس از گذشت یک سال هم اکنون روسیه ادعا کند که آنقدر پیشرفت داشته که از نظر فنی می‌تواند در سال 2015 انسانی را به مریخ بفرستد.

بااین‌حال از نظر برخی کارشناسان این ادعاهای روسیه بیشتر برای فضا‌سازی‌‌های سیاسی و اقتصادی است و نمی‌تواند با چنین سرعتی و در سال 2015 سیاره سرخ را فتح کند. باید منتظر بمانیم و ببینیم که توافقات روسیه، ناسا، و اسا به کجا ختم می‌شود و آیا اولین انسانی که روی سیاره سرخ فرود می‌آید روس است یا آمریکایی؟شاید هم چینی باشد!

 Namazikhah@hamshahri.org

کد خبر 42359

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار فضا

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز