در آخرین اقدام‌ها وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا برای گفت‌وگو در مورد این مشکل در بروکسل تشکیل جلسه دادند تا وضعیت این منطقه را برای پیدا کردن راه حل مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند.
در این جلسه ولفگانگ آیشینگر، میانجیگر اتحادیه اروپا که یکی از اعضای هیأت حل و فصل این مشکل بود گزارشی از مسائل منطقه را ارائه داد.
هیأت میانجی‌گری که با حضور کارشناسانی از اتحادیه اروپا، آمریکا و روسیه تشکیل شده بود هفته گذشته طی گزارشی ازفعالیت‌های خود به بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل اعلام کردند که بعد از حدود 4 ماه تلاش به هیچ نتیجه مشخصی برای حل این بحران نرسیدند.
طبق بیانیه این هیأت، گفت‌وگوها برای استقلال یا خودمختاری کوزوو با اکثریت آلبانیایی تبارها و دولت صربستان هیچ نتیجه‌ای نداده و تلاش‌های آنها، به بن بست رسیده است.
حدود 9 سال از زمانی که نیروهای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) سربازان صرب را به‌دلیل جنایت‌های وحشیانه از کوزوو بیرون کردند می‌گذرد. در این مدت کوزوو تحت اداره سازمان ملل متحد بوده است.
با این که در این مدت، تشکیلات اداره کوزوو به برگزاری انتخابات و تشکیل پارلمان انتقالی هم اقدام کرده است اما موقعیت حقوقی این منطقه هنوز مبهم و نامشخص است.
اکثریت آلبانیایی تبارهای کوزوو در مقابل اقلیت صرب این استان خواستار جدایی و اعلام استقلال به‌عنوان یک کشور مستقل هستند؛ مسئله‌ای که دولت صربستان به شدت با آن مخالفت می‌کند.
در ماه فوریه مارتی آهتیساری، نماینده ویژه سازمان ملل در امور کوزوو، طرحی را برای آینده کوزوو پیشنهاد کرد که براساس آن، کوزوو دارای یک قانون اساسی، دولت محلی، پرچم و سرود ملی و حق پیوستن به سازمان‌های بین‌المللی باشد اما به‌عنوان یک کشور مستقل شناخته نشود. با وجود موافقت آلبانیایی تبارها، دولت صربستان این پیشنهاد را نپذیرفت و آن را نخستین گام در راه جدایی کامل و استقلال این سرزمین توصیف و آن را رد کرد.
صربستان پیشنهاد کرده است که کوزوو همچنان یکی از استان‌های این کشور باقی بماند اما از اختیارات گسترده‌ای برای اداره امور داخلی خود برخوردار شود.
در مقابل، رهبران آلبانیایی تبارها بر کسب استقلال کامل اصرار داشته و اعلام کرده‌اند خشونت‌هایی که در جریان جنگ داخلی از سوی صربستان بر آنان وارد شد وحدت با صربستان را غیرممکن ساخته است.
دولت صربستان ازحمایت قوی روسیه برخوردار است که در شورای امنیت است. روسیه در حمایت از دولت صربستان به شدت با استقلال این استان مخالفت می‌کند. سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه با غیرقانونی خواندن خواسته آلبانیایی تبارهای کوزوو اعلام کرد: استقلال این استان می‌تواند باعث فعالیت‌های زنجیره‌ای برای اعلام استقلال در منطقه بالکان و منطقه‌های دیگر شود.
علاوه بر این او اعلام کرد: کسانی که این مسئله را قبول می‌کنند باید مسئولیت اقدام‌های مشابه را که قوانین بین‌المللی را نقض می‌کند بر عهده بگیرند.
اما خاویر سولانا که در نشست بروکسل شرکت کرده بود اعلام کرده که اتحادیه اروپا در حال نزدیک شدن به یک موضع مشترک درخصوص مسئله کوزوو است.
سولانا با اظهار امیدواری از رسیدن به یک موضع مشترک توسط سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا می‌گوید: به اعتقاد من ما می‌توانیم به موضعی برسیم که کشورهای عضو اتحادیه اروپا متحد شده و مسئولیت اموری را که تقبل کرده‌اند، بر عهده بگیرند.
علاوه بر این سولانا اعلام کرده که درصورت درخواست سازمان ملل این اتحادیه می‌تواند 1800 نیروی پلیس و هیأت غیرنظامی را جهت تسهیل روند تحویل امور از سازمان ملل به دولت محلی در این منطقه مستقر سازد.
به گفته کارل بیلدت وزیر امور خارجه سوئد، همه کشورهای عضو اتحادیه اروپا به جز یک کشور خود را برای پذیرش استقلال کوزوو آماده می‌کنند. او اعلام کرده که یک وحدت تقریبی برای پذیرش مسئله کوزوو به وجود آمده است.
در میان اعضای اتحادیه تنها قبرس است که با پذیرش استقلال کوزوو مخالفت شدیدی دارد. آمریکایی‌ها هم نظر موافقی برای جدایی این استان از صربستان دارند. به‌طوری که کاندولیزا رایس درخواست اکثریت این منطقه را درخواستی منطقی خوانده است.
با اینکه روز دوشنبه ضرب الاجل سازمان ملل برای حل و فصل این موضوع به پایان رسیده است اما به گفته خاویر سولانا مسئله آینده کوزوو یکی از مهم‌ترین محورهای مورد بحث در اجلاس سران اتحادیه اروپا در روز جمعه آینده است.
آگیم سکو نخست وزیر در حال کناره‌گیری کوزوو، با در خواست اقدام سریع‌تر از سوی کشورهای اروپایی اعلام کرده که اتحادیه اروپا باید لزوم حصول نتیجه‌ای فوری و پایدار درخصوص مسئله کوزوو را درک کند.
با این حال رهبران آلبانیایی تبارها اعلام کرده‌اند با به نتیجه نرسیدن مذاکرات، به زودی و ظرف چند ماه آینده به صورت یک طرفه اعلام استقلال می‌کنند. این مسئله باعث شده که 16 هزار نیروی ناتو مستقر در منطقه با پیش‌بینی ایجاد خشونت و درگیری در حالت آماده باش به سر ببرند.
با این حال همه، چیز در مورد کوزوو به جلسه شورای امنیت سازمان ملل در 19 دسامبر(28 آذر) بستگی دارد. جلسه‌ای که باید بتواند با تصمیمی درست بحران این منطقه را با کمترین خطر حل کند.
از گذشته تا حال کوزوو
• کوزوو اکنون استانی در جنوب صربستان به حساب می‌آید که وسعتی به اندازه کشوری مانند قطر دارد. صرب‌ها تا قبل از شکست از امپراطوری عثمانی در جنگ کوزوو درسال 1398 اکثریت جمعیت این منطقه را داشتند. در 500 سال بعد آلبانیایی‌ها که به اسلام رو آورده بودند اکثریت این منطقه را تشکیل دادند. اکنون بیش از 2 میلیون آلبانیایی در این منطقه زندگی می‌کنند که 90 درصد جمعیت کوزوو را تشکیل می‌دهند. حدود 100 هزار صرب هم به صورت پراکنده هنوز در این منطقه ساکن هستند.
• کوزوو منطقه‌ای محصور در خشکی و فاقد منابع معدنی غنی است. در سال 1974، دولت مرکزی یوگسلاوی با اعطای اختیارات داخلی تقریبا گسترده به کوزوو موافقت کرد اما از اواسط دهه 1980، یوگسلاوی اعلام داشت که کوزوو یکی از استان‌های این کشور است و اقداماتی برای محدود کردن این اختیارات آغاز شد که واکنش ساکنان آلبانیایی تبار کوزوو را به همراه داشت.
• از سال 1996، نیروهای صرب با حمایت دولت مرکزی یوگسلاوی اقداماتی را برای آنچه پاکسازی قومی خوانده شده در کوزوو به اجرا گذاشتند که با مقاومت استقلال طلبان به رهبری ارتش آزادی بخش کوزوو مواجه شد.گفته می‌شود در جریان پاکسازی قومی کوزوو، بیش از 12 هزار نفر از آلبانیایی تبارها کشته شدند و تا 800 هزار نفر از آنها به آلبانی و مقدونیه مهاجرت کردند.
• در سال 1999، نیروهای ناتو به منظور خاتمه دادن به سرکوب و کشتار آلبانیایی تبارها، سربازان صرب را از منطقه بیرون کردند و کنترل کوزوو را در اختیار گرفتند. از آن زمان تاکنون کوزوو تحت اداره سازمان ملل متحد بوده است.
