براين اساس، در هزينه‌هايي كه براي طرح‌هاي منابع طبيعي ازجمله آبخيزداري صرف مي‌شود بايد از بخش‌هاي مختلف مشاركت بگيريم.
مهندس پرويز گرشاسبي با تأكيد براينكه در نبود حمايت‌هاي مالي بين‌المللي، سازمان جنگلها، مراتع و آبخيزداري كشور تلاش مي‌كند گزينه مشاركت مردمي را جايگزين كمك‌هاي مالي كند و در اين ميان خيّرين مي‌توانند نقش بسيار مهمي ايفا كنند گفت: نكته‌اي كه بايد به آن توجه داشته باشيم اين است كه خيرات فقط كمك مالي نيست بلكه كمك‌هاي علمي، كارگري و نظارتي هم در قالب خيرات مي‌تواند تعريف شود. با اين رويكرد سازمان جنگلها، مراتع و‌آبخيزداري كشور مي‌كوشد با ايجاد بستر مناسب، از سرمايه‌هاي نهفته غيردولتي در بخش حفاظت آب و خاك و احياي منابع طبيعي به‌ويژه اجراي طرح‌هاي آبخيزداري استفاده كند.
گرشاسبي در ادامه خاطرنشان مي‌كند: گرچه ما در كشور با پديده تغيير اقليم مواجهيم اما آنچه ما را با بحران مواجه كرده تغيير روش‌هاي ماست؛ يعني ما از روش‌هاي سازگار با طبيعت به سمت روش‌هايي رفته‌ايم كه باعث نابودي طبيعت شده است. بايد توجه داشته باشيم كه تغيير اقليم در كشور ما پيشينه طولاني دارد زيرا ما يك كشور گرم و خشك هستيم و اين، موضوع جديدي نيست.
او يادآور مي‌شود: ما در گذشته همواره از روش‌هاي سازگار با طبيعت استفاده مي‌كرديم، براي نمونه حدود 800سال پيش در سيراف بوشهر، مردم كار آبخيزداري مي‌كردند؛ به اين شكل كه در دامنه‌ها چاله‌هايي حفر مي‌كردند كه باعث ذخيره‌سازي آب ناشي از نزولات جوي و نفوذ آن به سفره‌هاي زيرزميني مي‌شد. اكنون رويكرد سازمان جنگلها و مراتع حركت به اين سمت و سو است و باهمين نگاه، طبق تفاهمنامه‌اي كه اخيرا با كانون جهادگران جهادسازندگي امضا كرده‌ايم تلاش مي‌كنيم با كمك اين كانون، زمينه مشاركت خيّرين را براي ورود به حوزه‌هاي مختلف منابع طبيعي فراهم كنيم كه آبخيزداري يكي از آنهاست.
معاون آبخيزداري، امور مراتع و بيابان سازمان جنگلها با اشاره به اينكه خيّرين در كشور از نظر مالي به 2 دسته تقسيم مي‌شوند؛ خيّرين انفرادي و بنياد‌هاي خيريه، گفت: سازمان جنگلها از مدت‌ها پيش به اين موضوع ورود كرده و هماكنون با مشاركت بنياد خيريه علوي طرح‌هاي بيابان‌زدايي در قلعه‌گنج (كرمان) در دست اجراست. نكته‌اي كه وجود دارد بخش عمده مشكلاتي نظير فقر و بيماري ناشي از بي‌توجهي به منابع طبيعي و محيط‌زيست است. اين، موضوعي است كه برخي خيرين متوجه آن شده‌اند.
براي نمونه يكي از خيرين به نام آقاي طاهري كه در قشم به حوزه منابع طبيعي ورود كرده در پاسخ به اين سؤال كه چرا سراغ منابع طبيعي رفتيد گفت كه من مدرسه، پل، مسجد و راه ساختم اما ديدم اينها علاج كار نيست زيرا تا آب تأمين نشود و خاك حفاظت نشود نمي‌توان اشتغال ايجاد كرد و هر جا اشتغال نباشد فقر و بيماري خواهد بود، براي همين سراغ امور مرتبط با حفظ آب و خاك رفتم و با تأمين آب، بخشي از مشكلات حل شد. اين كار از مهاجرت روستاييان هم جلوگيري مي‌كند زيرا وقتي آب باشد كار هم ايجاد مي‌شود.
گرشاسبي درباره نحوه جلب مشاركت خيّرين هم گفت: سازمان جنگلها، مراتع و آبخيزداري هنوز در ابتداي راه است اما آنچه مسلم است جلب مشاركت گسترده خيّرين، نيازمند يك ساختار قوي است. اين تجارب در ساير كشورها وجود دارد؛ ازجمله در تركيه مؤسسه خيريه موفقي به نام تما وجود دارد كه در زمينه حفاظت از طبيعت، به‌ويژه حفاظت از خاك فعاليت مي‌كند. اين مؤسسه از يك ساختار قوي برخوردار است و صندوقي دارد كه 7ميليون عضو دارد. دولت هم منابع خود را به اين صندوق واريز مي‌كند. اعضاي اين صندوق طيف گسترده‌اي از مردم را دربر‌مي‌گيرد؛ مثلا كسي كه به حج مي‌رود به جاي وليمه دادن، هزينه آن را به اين صندوق واريز مي‌كند. يك استاد دانشگاه هم وقتي عضو اين صندوق مي‌شود به‌طور رايگان با اين مؤسسه همكاري مي‌كند.
اكنون براساس اين تجارب و ساير تجارب جهاني، سازمان جنگلها و مراتع، ساختاري را براي مجمع خيّرين تعريف كرده است كه هماكنون در استان هرمزگان فعال است و تلاش مي‌كند تا اين مجمع در ساير استان‌هاي كشور هم ايجاد شود. شناسايي خيرين و راه‌اندازي بانك اطلاعات خيرين در همه استان‌ها هم در دستور كار قرار دارد. پس از راه‌اندازي اين بانك، قرار است بخش ترويج سازمان جنگلها و اعضاي كانون جهادگران جهادسازندگي به سراغ خيرين بروند و با اطلاع‌رساني و ارتقاي آگاهي، نظر آنها را براي مشاركت در حوزه منابع طبيعي جلب كنند تا آنها در كنار ساير كارهاي خيري كه انجام مي‌دهند به اين حوزه هم ورود كنند.
در واقع سازمان جنگلها و مراتع به‌دنبال ايجاد يك نگاه نو در خيّرين كشور است تا از سرمايه‌هاي آنها براي حفاظت از آب وخاك استفاده كند.
نظر شما