به گزارش دفتر اطلاع‌رسانی مرکز پژوهش‌ها، دفتر مطالعات زیربنایی این مرکز در پاسخ به درخواست تیمور‌علی‌عسگری، نایب رئیس کمیسیون اصل۹۰ مجلس این بررسی را انجام داده است.
در این گزارش با بیان این‌که نوعی جایگزینی میان پنبه و برخی محصولات رقیب در الگوی کشت استان‌های عمده تولیدکننده این محصول مشاهده می‌شود، آمده است: سطح زیرکشت پنبه در سال‌های اخیر به نفع سایر محصولات کاهش یافته و این در حالی است که به‌عنوان مثال کشت پنبه بعد از کشت گندم باعث کاهش بیماری‌های گندم و کنترل راحت‌تر آفات می‌شود و به همین دلیل با خارج کردن پنبه از دوره تناوب زراعی، خسارات جبران‌ناپذیری به محیط‌زیست وارد می‌شود.
با توجه به بحران‌کمبود آب در کشور، پنبه‌از لحاظ کم مصرفی آب، محصول مناسبی به شمار می‌رود زیرا نیاز آبی پنبه عمدتا به دوران گل دهی این محصول خلاصه می‌شود و با مدیریت صحیح می‌توان مصرف آب در این محصول را به مقدار بهینه‌ای کاهش داد.
در بخش دیگری از این گزارش با اشاره به اشتغال‌زایی بسیار بالای ناشی از تولید پنبه، آمده است: کارخانه‌های پنبه‌پاک‌کنی می‌توانند نیروی کار فراوانی را برای تولید پنبه محلوج به کار گرفته و از نظر اشتغال زایی نقش بسیار مؤثری ایفا کنند.
مرکز پژوهش‌ها در ادامه، کیفیت پنبه تولیدی ایران را به‌دلیل شرایط مناسب آب و هوایی در مقایسه با کشورهای آسیای میانه بالاتر ذکر کرده و آن را از جمله دیگر مزیت‌های تولید این محصول در کشور دانسته و می‌افزاید: این درحالی است که از یک سو مصرف الیاف طبیعی‌مانند پنبه نسبت‌به دیگر الیاف مصنوعی مزیت بیشتری‌دارد و از سوی دیگر صادرات پنبه خام، منسوجات و پوشاک پنبه‌ای یکی‌از راه‌های تحصیل ارز است‌و ارز‌آوری پنبه‌خام نسبت به دیگر کالاهای غیر‌نفتی برتری دارد و در مجموع این محصول (پنبه) با توجه به فرآورده‌های جانبی در مقایسه دیگر محصولات کشاورزی یک محصول استثنایی به شمار می‌رود.
این گزارش حاکی است: کشورهای عمده تولیدکننده پنبه از قبیل آمریکا، چین، اسپانیا، یونان، هند و ترکیه با اجرای‌سیاست‌های حمایتی از تولیدکنندگان خود، یارانه‌های
قابل توجهی برای صادرات پنبه‌اختصاص می‌دهند و به‌عنوان مثال آمریکا در طول سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵ برای صادرات هر کیلوگرم پنبه ۸/۹ سنت یارانه پرداخت کرده است.
در پایان این گزارش آمده است: لازم است در تدوین سیاست‌های حمایتی به قیمت‌های نسبی به‌عنوان یکی‌از مهم‌ترین عوامل در تعیین الگوی کشت توجه بیشتری شود تا مزیت‌های کشور در تولید محصولات مختلف کشاورزی مورد غفلت واقع نشود.
