از اين اقدام مي‌توان به‌عنوان نمايشي عملي، هوشمندانه و تأثير‌گذار از وضعيت نگران‌كننده آب نام برد كه مي‌تواند هر رهگذري را به فكر وادارد كه با توجه به شرايط جغرافيايي و محيط‌زيستي كه هم‌اكنون بر كره زمين حاكم است، براي ادامه حيات چاره‌اي نيست جز اينكه به سمت اصلاح الگوي مصرف رو آورد.
به‌گفته اقبال شاكري، رئيس كميته عمران شوراي شهر تهران حتي در رستوران‌ها هم آب بايد به‌صورت ليواني و به اندازه نياز مشتري ارائه شود. در شرايط كنوني همچنين حتما بايد گياهاني متناسب با الگوي اقليمي هر كشور براي فضاي سبز شهري انتخاب شوند. وي مي‌گويد: مردم بايد عميقا به اهميت آب پي‌ببرند و خودخواسته بدون اينكه كسي از آنها بخواهد اين ذهنيت در ميان‌شان شكل بگيرد كه مثلا از ابتدا تا انتهاي استحمام يا شست و شوي ظروف نبايد شيرآب باز نگه‌داشته شود.
اين عضو شوراي شهر تهران معتقد است كه براي تبديل واقعيت كم‌آبي به رفتار بايد الگوهاي مناسب داشته باشيم مثلا حرف‌هاي مسئولان با رفتارشان هماهنگ باشد وگرنه مردم دچار تضاد مي‌شوند و با خود مي‌گويند چه‌كسي گفته كمبود آب است؟ اگر هست چرا فضاي سبز به شيوه غرقابي آبياري مي‌شود؟ چرا شيلنگ آب بي‌محابا در فضاهاي سبز رها مي‌شود؟ چرا در جاي‌جاي شهر لوله‌هاي شبكه آبرساني شكسته و آب تمام خيابان‌ها را گرفته است و كسي هم به دادش نمي‌رسد؟ مردم با ديدن صحنه‌هاي هدررفت آب ناشي از زهكشي اطراف پروژه‌هاي عمراني از خود مي‌پرسند لابد كمبود آب نداريم چون اگر واقعا مشكل كم‌آبي باشد چطور كسي جرأت مي‌كند كه اينچنين بي‌محابا منابع آبي شهر را هدر دهد؟
- رفتار متناقض برخي مسئولان
اقبال شاكري در مصاحبه با همشهري از دستگاه‌هاي متولي و مسئولان به‌شدت انتقاد كرده و برخي رفتارها از سوي آنها را مانع اصلاح الگوي مصرف مي‌داند. وي مي‌گويد: من اخيرا از يك مقام مسئول كشور شنيدم كه به مردم مي‌گفت گاز به وفور هست و اصلا در زمستان نگران مصرف گاز نباشند، اما سؤال من اين است كه اين جمله كجايش ترسيم‌كننده اصلاح الگوي مصرف است؟ اين چه فرهنگ غلطي است كه با وجود اين همه محدوديت در منابع، مي‌ترسيم كه واقعيت‌ها را به مردم بگوييم؟
يكي ديگر از راه‌هاي تغيير الگوي مصرف از نظر شاكري شيوه درست مصرف و نه الزاما صرفه‌جويي يا كم‌مصرف كردن است. شاكري با اشاره به اينكه اسراف منابع در ايران بيداد مي‌كند و الگوي مصرف ما در خيلي زمينه‌ها چند برابر ميانگين جهاني است، به اعمال يكسري سياست‌هاي تشويقي در كنار سياست‌هاي سلبي معتقد است و پيشنهاد مي‌كند كه مثلا مكانيسمي درنظر گرفته شود تا براساس آن اگر هركسي مصرف آب را سالانه تا 15درصد كاهش داد از يكسري مزايا برخوردار باشد.
اين عضو شوراي شهر تهران از مسئولان مي‌خواهد به جاي كارهاي نمايشي براي حل مسئله كمبود آب، بحران خشكسالي و كمبود منابع ديگر انرژي، با شجاعت مشكلات را به مردم اعلام كنند تا شهروندان حواسشان را جمع كرده، براي زندگي برنامه‌ريزي و در رفتارهاي شخصي‌شان تجديد نظر كنند. نكته ديگر مورد اشاره از سوي شاكري اين است كه هنگام ساخت شهرك‌ها و مجتمع‌هاي مسكوني و تجاري، وزارت نيرو قاطعانه مقاومت كند و اجاز ندهد هيچ شهركي بدون داشتن سيستم بازيافت آب، پايان كار بگيرد چون ما حتما بايد به سمت بازيافت آب باران، آب ناشي از استحمام و شست وشوي ظروف آشپزخانه برويم تا از آن براي سيفون دستشويي يا آبياري فضاي سبز استفاده كنيم.
- تفكيك آب شرب از خام
چند سالي است كه موضوع جداسازي آب شرب از آب خام و ترميم شبكه فرسوده آبرساني در شهر تهران به بحث داغ كارشناسان و حتي نمايندگان مجلس به‌عنوان تصميم‌سازان كشور تبديل شده كه البته در كمال تعجب به نتيجه خاصي منتج نشده است. نگراني اينجاست كه كشور از بحران خشكسالي رنج مي‌برد و در همين شرايط 89درصد آب تصفيه‌شده شهر تهران صرف مصارف غيرشرب نظير شست‌وشوي حياط، ماشين، آبياري فضاهاي سبز خانگي، استحمام و مواردي از اين دست مي‌شود. از طرف ديگر لوله‌هاي فرسوده آب زير زمين 30درصد نشتي آب دارند و به‌راحتي خاك شني شهر تهران را مي‌شويند و با خود مي‌برند. گودال‌هاي عميق ناشي از اين نشتي‌ها هربار در نقطه‌اي ناگهان زير پاي شهر دهان‌باز مي‌كنند و مردم را به كام سياه خود مي‌كشند و دل پرآشوب شهر را آشفته‌تر مي‌سازد. آنچه باعث تعجب و تأسف مي‌شود درست همين جاست؛ چون با وجود چنين شرايطي بازهم متوليان امر همچنان از اتخاذ تصميمات لازم طفره مي‌روند و نمي‌توانند به هيچ راه‌حل كوتاه يا بلندمدتي دست پيدا كنند.
مسائل مرتبط با آب شرب شهر تهران البته به همين جا ختم نمي‌شود چون مدتي نيز نگراني‌هايي بابت افزايش ميزان نيترات آب تهران و نفوذ فاضلاب‌هاي خانگي و صنعتي و... به آب چاه‌ها به‌عنوان عمده‌ترين منبع تأمين‌كننده آب شرب شهروندان مطرح بود. در همان زمان زمزمه‌هايي مبني بر توزيع آب آشاميدني مردم به‌صورت بسته‌بندي به گوش رسيد و خيلي از شهروندان مصرف آب‌هاي معدني را به آب لوله‌كشي ترجيح دادند.
اين موضوع از سوي كميسيون سلامت، محيط‌زيست و خدمات شهري شوراي شهر تهران نيز مورد پيگيري قرار گرفت تاجايي كه معصومه آباد، رئيس كميته سلامت شوراي اسلامي شهر تهران را به بازديد از مراحل هفت‌گانه تصفيه آب شرب تهران واداشت. در پايان اين بازديد اما معصومه آباد به شهروندان اطمينان داد كه آب آشاميدني تهران نه در مرحله بحران است نه هشدار. با اين همه وي از مسئولان خواست كه براي آينده تهران فكر جدي بكنند و نسبت به آب شرب مصرفي مردم حساس باشند. نظر رئيس كميته ايمني و مديريت بحران شهرتهران اين بود كه قطعا با توجه به وضعيت بارندگي و قرار داشتن كشور در شرايط خشكسالي نسل‌هاي آينده شهر تهران و حتي كشور مي‌توانند درصورت بي‌تفاوتي مسئولان دچار مشكلات متعدد و انواع بيماري‌ها شوند.
از سوي ديگر اقبال شاكري رئيس كميته عمران شوراي شهر هم كه از اساس مخالف سرمايه‌گذاري‌هاي پرهزينه نظير تفكيك آب شرب از آب خام است، اعتقاد دارد كه راه‌حل بسيار كارآمدتر و اقتصادي‌تر به‌روزكردن شبكه آبرساني است. وي دراين باره خاطره بسيار جالب و تامل‌برانگيري را تعريف كرده و مي‌گويد: من اخيرا وقتي براي بازديد از ماجراي نشست زمين به خيابان قيام رفتم، از مدير پروژه متروي ميدان قيام شنيدم كه دليل فرونشست زمين در آن نقطه تركيدگي لوله‌اي بوده كه سازمان آب اصلا از وجودش خبر نداشته! جالب‌تر اينكه وقتي آب اين خط لوله از سوي مهندسان مترو قطع شد از هيچ كجاي شهر شكايتي مبني بر قطعي آب گزارش نشد! و اين يعني لوله آب به اين بزرگي صاحب نداشته و به هيچ كجاي شهر آبي انتقال نمي‌داده و اينطور كه معلوم است مدت‌هاست كه در شبكه آبرساني تهران به هدر دادن مايع حيات مشغول بوده و دست آخر هم به نشست زمين و از دست رفتن جان 2 انسان منجر شد.
- مصوبه‌اي براي حفظ آب پاك
شايد بتوان يكي از قدم‌هاي مهم برداشته شده در قضيه حل معضل كمبود آب را به مصوبه اخير شوراي شهر تهران نسبت داد كه براساس آن مقرر شده تا منابع آبي لازم براي آبياري فضاي سبز در منطقه۲۲ پايتخت از طريق پساب فاضلاب تأمين شود. اين مصوبه در قالب اصلاحيه مجوز مشاركت در تأمين و اجراي تاسيسات آب شرب و خام (شبكه و مخازن) و اجراي تاسيسات فاضلاب (شبكه و تصفيه‌خانه) اخيرا از سوي اعضاي شوراي شهر تهران به تصويب رسيده است و اينگونه كه رئيس كميته عمران شوراي شهر تهران مي‌گويد به موجب آن، شهرداري تهران زمين و فضا براي ساخت تصفيه‌خانه‌ها را در اختيار سازمان آب منطقه‌اي قرار مي‌دهد تا از پساب فاضلاب براي آبياري فضاي سبز و تأمين آب شرب ساختمان‌هاي زيرمجموعه مانند پروژه هزار و يك شهر استفاده شود. به‌گفته اقبال شاكري اين مهم نخستين قرارداد مشاركت شهرداري و وزارت نيرو در تأمين منابع آبي در منطقه خواهد بود كه به موجب آن 35ميليون مترمكعب پساب و نيز 4.5ميليون مترمكعب آب شرب در سال در اختيار شهرداري قرار مي‌گيرد.
نظر شما