براساس گزارش CNN، در اعماق يكي از كوهستان‌هاي مجمع‌الجزاير قطبي بانك جهاني بذر سالبارد نهفته‌است، اين بانك كه گنبد رستاخيز نيز ناميده مي‌شود، توسط دولت نروژ اداره مي‌شود و ذخيره و پشتيبان غذايي بشر براي دوراني است كه فاجعه‌اي جهاني و غيرقابل پيشگيري منجر به نابودي كامل محصولات كشاورزي شود، به بياني ديگر، تا زمان وقوع چنين رويدادي از اين ذخيره برداشت نخواهد شد.
اما اكنون دانشمندان اين سياست را به يك دليل مهم ناديده خواهند گرفت، يكي از قابل پيشگيري‌ترين فجايع ساخته دست بشر: جنگ. مرگ، نابودي و بيرحمي غيرقابل تصور به مشخصه بارز جنگ خونين سوريه تبديل شده‌است و در دل يكي از جنگ‌خيزترين مناطق حلب در سوريه، گنجينه‌اي از مواد ژنتيكي محصولات غذايي پنهان شده و از گزند جنگ در امان مانده‌است.
اين بانك ژنتيكي در حلب كه توسط مركز مطالعات كشاورزي در مناطق خشك يا ICARDA اداره مي‌شود، داراي مجموعه‌اي باارزش از بذرهايي است كه از حاصلخيزترين مناطق خاورميانه، منطقه‌اي كه از سواحل مديترانه تا رود فرات و خليج فارس امتداد داشته و به هلال حاصلخيز شهرت دارد، گرد‌آوري شده‌اند.
بانك ژنتيكي ICARDA در حلب يكي از مهمترين بانك‌هاي ژنتيكي در جهان به شمار مي‌رود و در آن از بيش از 135 هزار نوع گندم، باقلا، عدس، نخود و ارزشمند‌ترين مجموعه از جو در جهان نگهداري مي‌شود. به گفته محمد الصلح مدير عامل اين بانك، نمونه‌هاي نگهداري شده در اين بانك ميراث اجدادي هستند كه بيشتر آنها اكنون منقرض شده‌اند.
اما ICARDA اكنون به واسطه وقوع جنگ به بانك خود در حلب دسترسي ندارد و نياز دارد تا ذخاير مواد و تركيبات ژنتيكي كشاورزي خود را در جايي ديگر بازسازي كند، و اينگونه است جنگ در سوريه به نقطه‌اي دورافتاده در قلب مناطق قطب شمال مرتبط مي‌شود.
مركز ICARDA در حلب در سال 2012 نزديك به 80 درصد از بذرها و نمونه‌هاي خود را به بانك جهاني بذر سالبارد ارسال كرد و آخرين محموله‌هاي آن نيز در سال 2014 به اين بانك جهاني رسيد. اما اكنون اين مركز براي بازتوليد يكي از مهمترين و حياتي‌ترين مجموعه‌هاي جهان از نمونه‌هاي ژنتيكي محصولات كشاورزي با مشكل مواجه شده‌اند و به پشتيباني بانك بذر سالبارد نياز پيدا كرده‌است.
الصلح كه اكنون به بيروت رفته و درحال ساخت بانك بذري جديد در مركز آموزش و پژوهش‌هاي كشاورزي دانشگاه آمريكايي بيروت است، مي‌تواند در اين شهر از پشتيباني‌هاي بانك جهاني بذر سالبارد استفاده كند. قرار است بذرها در گلخانه‌هايي نزديك به بانك جديد كشت داده شده و از آنها برداشت شود و زماني كه ذخاير نمونه‌ها به حد كافي تكميل شد، نمونه‌ها باري ديگر براي مطالعه دانشمندان و ارائه به ديگر بانك‌هاي بذر در جهان آماده خواهند‌شد.
پروژه‌اي ديگر به صورت موازي در مراكش در دست اجراست تا از دسترسي بشر به اين مخازن ژنتيكي ارزشمند اطمينان حاصل شود. دانشمندان همواره به دنبال راهكاري بوده‌اند تا بتوانند محصولات كشاورزي را به واسطه ساختار ژنتيكي محصولات منقرض شده و يا موجود در طبيعت بهبود ببخشند تا آنها را با شرايط چالش برانگيز زيست‌محيطي امروز جهان سازگارتر سازند.
نظر شما