از برگزاري كلاس‌هاي آموزشي بگيريد تا مثلا راه انداختن يك كتابخانه عمومي، بله! كتابخانه عمومي در مسجد. خيلي‌ها چنين كتابخانه‌اي راه انداخته‌اند و اتفاقا استقبال خوبي هم از آن شده است. تعداد مساجد يك شهر چند تاست؟ فرض كنيد اگر همه آنها يك كتابخانه جمع و جور عمومي داشته باشند، چقدر دسترسي به كتاب راحت مي‌شود. خب، حالا مهم‌ترين سؤال اين است كه چطور مي‌توان يك كتابخانه رسمي و عمومي در مسجد برپا كرد؟ همين‌جوري هم مي‌شود چند قفسه كتاب گذاشت اما اگر شكل رسمي داشته باشد مي‌توان روي كمك نهادهاي دولتي و غيردولتي هم براي تجهيز اين كتابخانه حساب كرد. با ما در اين صفحه همراه شويد تا قدم به قدم به شما بگوييم چطور مي‌توان مجوز برپايي يك كتابخانه رسمي و قانوني را در مسجد دريافت كرد.
- گام اول؛ شرايط را مهيا كنيد
همين‌جوري با كنار هم چيدن چند قفسه كتاب، به شما مجوز نمي‌دهند. گام اول بررسي شرايط است و مهم‌ترين شرط هم داشتن فضاي كافي براي برپايي كتابخانه محسوب مي‌شود. اگر مسجدتان در شهر قرار دارد بايد ۱۰۰ مترمربع از فضاي داخل يا كنار مسجد را به كتابخانه اختصاص دهيد. براي راه‌انداختن كتابخانه عمومي در مساجد روستايي، ۷۰ مترمربع كفايت مي‌كند. اين فضا مي‌تواند در زيرزمين يا طبقات بالايي و يا درصورت امكان در همان طبقه همكف مسجد باشد. كنار مسجد هم قابل‌قبول است به شرطي كه محل كتابخانه كاملا همجوار مسجد باشد. شرط اصلي بعدي هم اين است كه حتما يك كتابدار براي كتابخانه درنظر گرفته شود.
- گام دوم؛ ارائه درخواست مجوز
جايي كه قرار است به شما مجوز رسمي بدهد و بعدها از شما حمايت كند اداره كل كتابخانه‌هاي مساجد كشور است كه زيرنظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي قرار دارد. اما شما بايد درخواست‌تان را به دبيرخانه كانون‌هاي فرهنگي و هنري مساجد استان مربوط به‌خودتان بفرستيد. شماره تماس اين دبيرخانه در استان تهران ۴۴۸۴۸۸۳۵ است و در استان‌هاي ديگر مي‌توانيد به راحتي شماره را از اداره فرهنگ و ارشاد اسلامي استان بگيريد. در اين دبيرخانه يك فرم ۷برگي به شما داده خواهد شد تا مشخصات دقيق كتابخانه و مسجدتان را در آن اعلام كنيد.
- گام سوم؛ بازديد از مسجد شما
در اين مرحله بايد خودتان را آماده پذيرايي از مسئول كانون تخصصي كتابخانه‌اي استان‌تان در مسجد كنيد. اين فرد شرايط محيطي درنظر گرفته شده براي كتابخانه را بررسي مي‌كند و درصورتي كه همه‌‌چيز مهيا باشد، فرم‌هايي ديگر براي دريافت اطلاعات بيشتر تحويل متقاضيان (امام جماعت يا هيأت امناي مسجد) مي‌شود. يادتان باشد كه يكي از شروط اصلي، داشتن كتابدار است كه در اين مرحله فرمي براي معرفي كامل كتابدار يا كتابداران به شما داده خواهد شد. اگر مشكلي هم وجود داشته باشد، موارد براي برطرف‌شدن اعلام خواهد شد. مداركي مثل كپي شناسنامه و كارت ملي و يك قطعه عكس كتابدار هم بايد در اين مرحله به دبيرخانه استان تحويل داده شود.
- گام چهارم؛ ثبت اطلاعات و درجه‌بندي
بايد منتظر صدور پروانه فعاليت كتابخانه عمومي مسجدتان باشيد. در اين مرحله دبيرخانه استان، پس از تكميل همه فرم‌ها و بايگاني آنها، اطلاعات را به اداره كل كتابخانه‌هاي مساجد كشور مي‌فرستد تا در سامانه اين مركز، ثبت و درجه‌بندي كتابخانه شما اعلام شود. كتابخانه‌هاي عمومي مساجد كشور داراي ۵ درجه هستند كه اين درجه‌ها براساس معيارهاي 1- وسعت فضاي كتابخانه مسجد 2- تعداد مخاطبان3- تجهيزات و وسايل كتابخانه‌اي داده مي‌شود. مثلا كتابخانه عمومي درجه يك بايد داراي بخش‌هايي مثل بخش مخزن كتاب‌ها، بخش رايانه، بخش سمعي و بصري، بخش آموزشي و... باشد.
- گام پنجم؛ دريافت پروانه فعاليت
كتابخانه مسجد شما در آستانه ثبت رسمي است و در اين مرحله، پروانه فعاليت صادر مي‌شود. اين پروانه هم پس از صدور، از طريق دبيرخانه استان به امام‌جماعت مسجد تحويل داده خواهد شد. شما از اين به بعد مي‌توانيد به فكر ارتقاي كتابخانه خود و افزايش درجه آن باشيد. مسلما هرچقدر درجه كتابخانه مسجد شما بالاتر باشد، خدمات و امكانات بيشتري از طرف وزارت ارشاد به شما داده خواهد شد. اين را هم بد نيست بدانيد كه كل اين فرايند رايگان است و مسجدتان نبايد بابت دريافت اين مجوز هزينه‌اي به وزارتخانه يا دبيرخانه استان پرداخت كند. در ضمن براساس آنچه در سايت اداره كل كتابخانه‌هاي مساجد بيان شده، تمام اين فرايند، اگر مشكلي وجود نداشته باشد حدود ۱۴ روز كاري بايد به طول بينجامد.
- چطور مطالعه را آغاز کنیم؟
میل و رغبت به مطالعه چیزی مثل دستور آشپزی نیست که یک نفر بردارد و در کتاب‌های آشپزی چاپش کند و دیگران از روی آن غذا درست کنند. مطالعه یک نسخه واحد جمع و جور ندارد که بیاییم مثل دکترها روی یک برگه کوچک سفید بنویسیم و بدهیم دست مریض. اما اینجا چند نکته کارگشا برایتان بیان شده تا اگر اصلا اهل مطالعه نیستید، بتوانید مطالعه را آغاز کنید.
یک: همیشه سنگ بزرگ نشانه نزدن است. این ضرب‌المثل در حوزه کتاب و کتابخوانی به‌شدت مصداق دارد. به‌عنوان مثال اصلا لازم نیست یک نوجوان دبیرستانی بردارد و كتاب جمهور افلاطون را بخواند. خواندن رمان و شعر برای این سن و سال پیشنهاد بسیار خوبی است.
دو: می‌توانید با مجلات فرهنگی کار خواندن را شروع کنید. شکر خدا هنوز روی دکه‌های روزنامه‌فروشی مجله‌های خوبی دیده می‌شود که ارزش مطالعه دارند. خواندن مجله می‌تواند برای کتابخوان‌های حرفه‌ای حکم دسر بعد از غذا را داشته باشد و برای تازه واردهاي این حوزه مصداق اشتهاآورهای پیش از غذا.
سه: حتما با یک اهل کتاب باتجربه برای گرفتن کتاب مشورت کنید. ترجمه بد از یک اثر داستانی می‌تواند ذوق شما را تباه کند یا از ادامه مسیر منصرفتان سازد. آشنایی با قلم‌های خوب و روان از ضروری‌ترین نیازهای این مسیر است.
چهار: این توصیه‌ای است که از همه توصیه‌های بالا مهم‌تر است: بخوانید، بخوانید و بخوانید. اهمیت همه روش‌های مطالعه به نار، زیاد خواندن خودبه‌خود شما را به یک کارشناس زبده در این حوزه تبديل می‌کند.
- چطور كتابخانه‌هاي مساجد ارزيابي مي‌شوند؟
براي درجه‌بندي كتابخانه‌ها بايد به استاندارد خاص هرنوع كتابخانه مراجعه كرد؛ مثلا در سطح بين‌المللي، فدراسيون بين‌المللي انجمن‌هاي كتابداري مشهور به «ايفلا» براي انواع كتابخانه‌ها استانداردهاي جداگانه‌اي تدارك ديده است. دركشور ما نيز اين استانداردها ترجمه و با وضعيت كتابخانه‌هاي عمومي ودانشگاهي كشور منطبق شده‌اند. ازآنجاكه درزمينه كتابخانه‌هاي مساجد، نه در ايران، بلكه در جهان نيز استانداردي وجود ندارد، در مرحله نخست تلاش شد تابا مقايسه استاندارد كتابخانه‌هاي عمومي و انطباق آنها باكتابخانه‌هاي مساجد، معياري براي ارزشيابي تهيه شود. ۳ عامل اساسي، يعني تعدادمراجعان، تعدادكتاب‌ها و مساحت كتابخانه‌هاي مساجد فعلا براي درجه‌بندي درنظر گرفته شده است.
نظر شما