اين مكالمه مدت‌ها پيش از ياد ديرلاو رفته بود، اما ديروز در مصاحبه‌اي با روزنامه اينديپندنت چاپ لندن، آن را براي نخستين بار نقل كرد. موضوع اين گزارش به قلم پاتريك كاك‌برن، خبرنگار تحقيقي اين روزنامه، نقش عربستان در قدرت گرفتن داعش در شمال عراق طي 2سال گذشته است.
نويسنده اين گزارش با استناد به اطلاعات سرريچارد ديرلاو كه در سال‌هاي 1999تا 2004رياست MI6 را به‌عهده داشته و همچنين نشانه‌هاي ديگري از فعاليت‌هاي اطلاعاتي عربستان و تحولات عراق و سوريه در اين مدت، نوشته است. بندربن‌سلطان كه در سال2001 آن جملات را به مقام ارشد اطلاعاتي انگليس گفته‌بود، طي سال‌هاي 2005تا 2012 رياست شوراي امنيت ملي عربستان را به‌عهده داشت و سال‌هاي2012تا 2014 يعني 2سال مهم و سرنوشت‌سازي كه طي آنها تروريست‌هاي داعش در عراق و سوريه كاملا قدرت گرفتند، رئيس سازمان اطلاعات عربستان بوده‌است. ديرلاو مي‌گويد:
«سخنان آن روز شاهزاده بندر فقط يك پيش‌بيني يا آرزو نبود. الان ديگر كسي در غرب ترديدي ندارد كه كمك‌هاي مالي افراد و گروه‌هايي از عربستان و قطر در سايه غفلت عمدي يا سهوي حكومت‌هاي اين دو كشور، در شكل‌گيري داعش در عراق و سوريه نقش مهمي داشته‌است. نمي‌توان همه اينها را كنار هم گذاشت و فكر كرد كه اتفاقي هستند. »
نويسنده اينديپندنت در ادامه گزارش خود مي‌نويسد، وقتي داعش در عراق و سوريه شكل مي‌گرفت، غربي‌ها در ابتدا تصور مي‌كردند كه اين يك گروه تروريستي مختص خاورميانه است و تهديدش از جنس تهديد القاعده نيست. غربي‌ها فكر مي‌كردند كه نبايد خيلي نگران اين گروه باشند زيرا اين گروه يك گروه مسلمان است كه عليه مسلمانان قرار است جنگ كند نه عليه غرب. اما رفته رفته معلوم شد كه اينطور نيست. داعش نه به خاورميانه محدود مي‌ماند و نه فقط از ميان مسلمانان قرباني مي‌گيرد. بعدها معلوم شد كه داعش بسيار سازمان‌يافته‌تر از القاعده عمل مي‌كند و بنابراين غرب بايد بيشتر از القاعده از داعش هراس داشته باشد.
ديرلاو كه اكنون 10سال از پايان كارش به‌عنوان رئيس سازمان اطلاعات خارجي انگليس مي‌گذرد و حالا رياست كالجي در كمبريج را به‌عهده دارد مي‌گويد، براساس تجربيات سال‌هاي گذشته‌اش تفكر استراتژيك عربستان را برگرفته از 2 باور مي‌داند؛ اول اينكه هيچ نيرو و ايده‌اي نبايد اعتبار و عقيده وهابي‌گري آنها را به چالش بكشد.
دوم اينكه از هرگونه نظامي‌گري براي مقابله با مخالفانش ازجمله شيعيان پرهيز ندارد. ديرلاو مي‌گويد، بعد از 11سپتامبر برخي در غرب متوجه خطري شدند كه از نا حيه ايدئولوژي سعودي‌ها، غرب را تهديد مي‌كنند. اما گويي بسياري نمي‌خواستند اين خطر را جدي بگيرند و درباره‌اش حتي صحبت كنند. اكنون اسنادي كه ويكي‌ليكس از مكالمات ديپلماتيك آمريكايي‌ها منتشر كرده نشان مي‌دهد كه حتي ارشد‌ترين مقامات سياست خارجي آمريكا ازجمله هيلاري كلينتون، در سال‌هاي بعد از 11سپتامبر دست‌كم در اين‌باره صحبت كرده‌اند اما تا‌كنون اين موضوع چندان جدي گرفته نمي‌شد.
نويسنده اينديپندنت سپس به نمونه‌هايي از نقش عربستان در قدرت گرفتن داعش در عراق اشاره مي‌كند و مي‌نويسد، بيعت كردن برخي قبايل سني در ابتداي ظهور داعش در شمال عراق در دولت نوري مالكي، با چراغ سبز عربستان بوده‌است. عربستان به استناد حرف‌هاي سال 2001بندربن‌سلطان، از ظهور داعش به‌خاطر محدود كردن شيعيان در خاورميانه استقبال مي‌كرد اما اكنون داعش نه بلاي جان شيعيان، كه خطر موجوديتي براي سني‌ها و البته غرب است. اكنون ميليون‌ها سني در عراق و سوريه آواره شده‌اند و همه كشورهاي عربي از مصر و الجزاير و تونس تا كويت و عربستان با تهديد داعش دست‌به‌گريبان هستند. بندر بن‌سلطان در سال 2001پيش‌بيني كرده‌بود كه خدا بايد به داد شيعيان برسد. اكنون اما اين سني‌ها و كل جهان عرب است كه به كمك نياز دارند.
نظر شما