تولید خودرو‌های آلاینده با نشان یورو ۴

گرچه همه مسئولان از توليد و عرضه همه خودروهاي بنزيني با استاندارد سوخت يورو4 از مهر‌ماه امسال خبر مي‌دهند. اما حركت لاك پشتي دستگاه‌هاي اجرايي براي عمل به اين تكاليف موجب تردد چند ميليون خودرو با استاندارد سوخت يورو 2شده كه از2 سال پيش به چرخه حمل‌ونقل كشور راه يافته است. در واقع ادامه تردد خودروهاي فاقد اين استاندارد به همراه عرضه بنزين يورو 2يا پاك، سهم چشمگيري در افزايش آلايندگي هواي كلانشهرها و تحميل هزينه جاني و مالي مردم دارد. در اين ميان هم برخي خودرو‌سازان براي گرفتن استاندارد يورو 4، تجهيزاتي مرتبط اما نا‌كارآمد روي خودروها نصب مي‌كنند كه معاون فني پليس راهور ناجا بر توقف شماره‌گذاري اين نوع خودروها تاكيد كرده است.

رعايت استاندارد توليد خودرو وبنزين يورو 4تكليفي است كه از سال 90به شركت‌هاي خودروسازي، وزارت نفت و ساير دستگاه‌هاي اجرايي ذيربط ابلاغ شد. اما به‌رغم تكاليف قانوني، استمهال چندباره اجراي اين قانون توسط خودروسازان به بهانه عرضه‌نشدن سوخت يورو 4يا نبود امكان تأمين برخي تجهيزات رعايت اين استاندارد اجباري، موجب زمان‌بر شدن و رفع تكليف مجريان شده است. به‌نحوي كه هنوز هم اجراي درست استاندارد يورو 4در توليد خودرو و عرضه بنزين محل مناقشه و چانه‌زني دستگاه‌هاي نظارتي، شركت‌هاي خودروسازي و وزارت نفت است. با وجود اين اكنون شركت‌هاي خودروسازي، راهنمايي و رانندگي و سازمان‌هاي حفاظت محيط‌زيست و استاندارد بر عرضه همه خودروهاي بنزيني سواري با استاندارد يورو4از مهر‌ماه امسال خبر مي‌دهند.

• مهلت پشت مهلت

اجراي استاندارد سوخت يورو 4در توليد خودروهاي سواري بنزيني در سال 91تكليف و سپس با تأكيد سازمان حفاظت محيط‌زيست و پليس راهور مبني بر عدم‌تمديد مهلت اجراي آن بازهم به تعويق افتاد. در نهايت ارديبهشت‌ماه و سپس تير‌ماه امسال آخرين مهلت اجراي استاندارد توليد خودروهاي يورو4 تعيين شد و راهنمايي و رانندگي اعلام كرد كه ازآن پس خودروهاي فاقد استاندارد يورو4 شماره‌گذاري نخواهد شد اما بازهم اين ضرب‌الاجل كافي نبود و لابي قدرتمند خودروسازان موجب تعويق اجراي اين استاندارد تا نيمه دوم امسال شد. از مهر‌ماه امسال خودروسازان، راهنمايي و رانندگي، سازمان‌هاي حفاظت محيط‌زيست و استاندارد بر عرضه همه خودروهاي بنزيني مطابق اين استاندارد تأكيد دارند اما بازهم وانت‌پيكان از اين قاعده استثنا شده است.

وانت پيكان ايران خودرو از جمله خودروهاي بازمانده نسل يورو 2است كه هنوز هم به‌رغم نداشتن بسياري از استاندارهاي ايمني و مصرف سوخت راهي بازار مصرف مي‌شود. حتي مناقشه نصب ايربگ، ترمز ضد‌قفل و سوخت يورو 4نيز قادر به خارج كردن اين خودرو از چرخه توليد نبوده است. به‌رغم توقف توليد اين خودرو در برخي مقاطع هنوز هم وانت پيكان در سبد عرضه محصولات ايران خودرو قرار دارد. طي چند‌ماه گذشته بسياري از خريداران وانت پيكان به‌دليل كشمكش اجراي سوخت يورو 4در اين خودرو و به تأخير افتادن شماره‌گذاري آن با زيان مواجه شدند اما در كمال تعجب و به‌رغم تأكيد پليس راهور بر شماره‌گذاري نشدن خودروهاي فاقد استاندارد سوخت يورو4، اين خودرو با دريافت مجوز شماره‌گذاري تا ابتداي سال 94به مشتريان عرضه مي‌شود.

اين در حالي است كه اجراي استاندارد توليد خودروهاي يورو 4براساس آخرين مصوبه دولت در 16اسفند سال 90به‌خودروسازان ابلاغ و مقرر شده بود تا از سال 92توليد همه خودروهاي داخلي با استاندارد سوخت يورو 4انجام شود. اما خودروسازان با دريافت مهلت 6باره اجراي اين تكليف قانوني را به‌تعويق انداختند. براساس بند 6طرح جامع كاهش آلودگي هوا، بايد استاندارد خودروهاي توليد داخل تا ابتداي سال 92به يورو 4ارتقا مي‌يافت اما استمهال چند باره اجراي اين قانون موجب شده تا طي چند سال گذشته خودروها همچنان با استاندارد سوخت يورو 2به بازار عرضه شوند.

• مهلتي كه تمديد نمي‌شود

معاون فني پليس راهور ناجا با اشاره به الزامي شدن رعايت استاندارد سوخت يورو 4 از ابتداي مهر‌ماه در خودروهاي ساخت داخل به خبرنگار ما اعلام كرد: مهلت اجراي استاندارد يورو 4براي خودروهاي سبك بنزيني به هيچ وجه تمديد نخواهد شد. سرهنگ احمد رستمي با اعلام عرضه همه خودروهاي ساخت و مونتاژ داخل براساس استاندارد سوخت يورو 4از ابتداي مهر‌ماه در مورد ناكارآمد بودن برخي تجهيزات نصب شده سوخت يورو 4در برخي خودروها تأكيد كرد: بر اين اساس شماره‌گذاري برخي خودروها مانند وانت پيكان متوقف شده بود.

به گفته وي، سازمان ملي استاندارد متولي استانداردهاي ايمني و سازمان حفاظت محيط‌زيست مسئول اعلام استانداردهاي آلايندگي هوا هستند و همه خودروهاي سبك بنزيني كه برابر مصوبه 10ارديبهشت‌ماه 93دولت اجراي استاندارد سوخت يورو 4در آنها اجباري شده از ابتداي مهر‌ماه بدون تأييديه سازمان حفاظت محيط‌زيست مبني بر رعايت استاندارد مصرف سوخت، مجوز شماره‌گذاري دريافت نكرده‌اند. رستمي در مورد توجيه عرضه نشدن بنزين يورو 4در توليد خودروهاي داخلي تأكيد كرد: اكنون حتي خودروهاي چيني مونتاژ شده در كشورمان نيز با استاندارد سوخت يورو 4به بازار عرضه مي‌شود.

• يورو 4براي همه خودروها

مدير مركز ملي هوا و تغيير اقليم سازمان حفاظت محيط‌زيست نيز در مورد سرنوشت اجراي استاندارد يورو4در خودروهاي بنزيني به خبرنگار ما اعلام كرد: اين سازمان تأييديه شماره‌گذاري خودروهاي سواري از نظر استانداردهاي آلايندگي هوا مانند يورو 4را برعهده دارد و از ابتداي مهر‌ماه امسال همه خودروهاي سواري داخلي با استاندارد يورو 4توليد و شماره‌گذاري مي‌شود.
يوسف رشيدي در مورد رعايت اين استاندارد در وانت پيكان افزود: تجهيزات اين استاندارد در خودروي مذكور نيز نصب شده اما اجرايي نيست. بر اين اساس مهلت اجراي استاندارد سوخت يورو4در وانت پيكان تا ابتداي سال 94تمديد شده و از اين تاريخ به بعد توليد وانت پيكان متوقف خواهد شد.

• بازنگري استاندارد سوخت يورو4

به‌رغم اين ديدگاه‌ها، معاون كل نظارت بر اجراي استانداردهاي سازمان ملي استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران از بازنگري در استاندارد سوخت و توليد خودروهاي يورو 4خبر داده و به خبرنگار ما اعلام كرد، اين استاندارد در حال بازنگري است اما خبري از تمديد مهلت اجراي اين استاندارد به‌خودروسازان نيست و مصوبه قبلي هيأت دولت مبني بر رعايت اين استاندارد از ابتداي مهر‌ماه ماه امسال به قوت خود باقي است. وحيد مرندي مقدم، از مصوبه هيأت دولت براي تمديد مهلت شماره‌گذاري وانت پيكان فاقد استاندارد يورو4تا پايان سال ۹۳ خبر داد و اعلام كرد: براساس قانون مهلت شماره‌گذاري وانت پيكان اول مهر پايان مي‌يافت اما براي دوره 6ماهه تا پايان سال تمديد شده است.

به گفته وي، شماره‌گذاري وانت پيكان از ابتداي سال 94متوقف خواهد شد. گرچه قرار بود از اول مهر‌ماه شماره‌گذاري وانت پيكان، به‌علت منطبق نبودن با استانداردهاي تعريف شده يورو 4متوقف شود، اما مهلت آن تمديد شده است.

• خودرو يورو 4در گروسوخت يورو4

دبير انجمن خودروسازان در واكنش به برخي خبرهاي منتشر‌شده در زمينه رعايت نشدن استاندارد سوخت يورو 4در شركت‌هاي خودروسازي اعلام كرد: اكنون همه خودروهاي بنزيني با استاندارد سوخت يورو 4توليد و عرضه مي‌شود اما متأسفانه توزيع بنزين يورو 4نه‌تنها در كل كشور بلكه حتي در 8كلانشهر نيز انجام نشده است.به گفته احمد نعمت بخش، عرضه خودروهاي يورو 4و مجبور كردن دارندگان اين خودروها به استفاده از سوخت يورو 2ظلمي بزرگ به آنها بوده و در دراز مدت موجب آسيب به موتور خودروي آنها مي‌شود.