نیروی انسانی مازاد که سال‌هاست مسئولان آموزش و پرورش را رنج می‌دهد. نکته جالب اینکه در عین مازاد بودن 58هزار نیروی انسانی، این دستگاه با کمبود 60هزار معلم فقط در دوره ابتدایی روبه‌روست.
مازاد بودن 58هزار نیرو به گفته وزیر آموزش و پرورش موجب هدر رفتن یکهزار میلیارد تومان از بودجه این وزارتخانه می‌شود. افزون بر این به‌علت نابسامانی نیرو و تأمین نشدن معلم مورد نیاز، مدارس ناچار می‌شوند نیروهای حق‌التدریسی را سرکلاس درس بفرستند که هزینه آن از جیب خانواده دانش‌آموزان تأمین می‌شود.
به هر روی سال‌هاست که نظام تعلیم و تربیت با این دو مشکل عمده دست و پنجه نرم می‌کند. آموزش و پرورش اکنون که با کمبود منابع مالی روبه‌روست و از طرفی در ساماندهی نیروها عاجز مانده است تصمیم گرفته تا همه امور مدارس ازجمله پرداخت حقوق معلمان را به مدیران مدارس واگذار کند.
اوایل دی امسال در یکی از بخش‌های خبری تلویزیون وزیر آموزش و پرورش از طرح واریز همه هزینه‌های مدارس ازجمله سرانه دانش‌آموزان و حقوق معلمان به‌حساب مدارس سخن گفت. ظاهرا یکی از عواملی که موجب اتخاذ چنین تصمیمی شده است ساماندهی نیروی انسانی است. فانی معتقد است ممکن است در مدارس معلمانی باشند که بیکارند ولی چون حقوق آنها را آموزش و پرورش می‌پردازد مدیر مدرسه حساسیتی در این‌باره ندارد.
به گفته او هر سال به‌طور میانگین برای هر دانش‌آموز یک میلیون و 400هزار تومان هزینه می‌شود. اگر این مبلغ و سرانه مدرسه مانند پرداخت حقوق، آب ، برق و گاز تجمیع شود و مدیر نسبت به کارهای مدرسه مسئول باشد و اختیاراتی هم به او داده شود، قطعا این هزینه‌ها مدیریت می‌شود.
وجود 58هزار نیروی مازاد به گفته بالاترین مقام اجرایی آموزش و پرورش یکهزار میلیارد تومان برای دولت هزینه به‌دنبال دارد، حال آنکه طی 3سال اخیر تنها 50میلیارد تومان به‌عنوان سرانه به مدارس پرداخت شده است.اجرای این طرح بیش از آنکه به ساماندهی نیروی انسانی و کاهش هزینه‌ها بینجامد تبعاتی برای معلمان، مدارس، دانش‌آموزان و خانواده‌ها دارد. شاید در ظاهر این طرح موجب کاهش هزینه‌های دولت شود ولی بنا به دلایل مختلفی هزینه‌ها بر دوش مردم تحمیل خواهد شد.
از سوی دیگر معلمان باید برای ارزشیابی سالانه دست به دامان مدیران شوند، معلمان خوب به مدارسی کوچ می‌کنند که مدیران آنها امتیاز بیشتری به آنها بدهند و مزایای جانبی درنظر بگیرند.همچنین با اجرای این طرح نیروهای مازاد به مدیران مدارس تحمیل می‌شوند و مدیران مدارس افزون بر چالش‌های کنونی با چالش بزرگی روبه‌رو می‌شوند.
به لحاظ اجرا نیز این طرح با مشکلاتی روبه‌روست، بیش از 100هزار واحد آموزشی داریم که برای این کار نیاز به ذیحساب است، هر سال حدود 30درصد مدیران تغییر می‌کنند که از نظر مسائل مالی و اداری تبعاتی به‌دنبال دارد.مهم‌تر اینکه 99درصد بودجه آموزش و پرورش صرف پرداخت حقوق کارکنان می‌شود و عملا بودجه‌ای برای پرداخت سرانه به مدارس نمی‌ماند. در نهایت هم دیواری کوتاه‌تر از دیوار مردم نمی‌ماند و گردش چرخ مدارس وابسته به میزان پول دریافتی از خانواده دانش‌آموزان می‌شود.
