در طبیعت نیز دود از کنده بلند می‌شود و برای نمونه کوه‌هایی که دستخوش فرسایش شده‌اند جلوه بی‌مانندی پیدا کرده و افزون بر آن گاهی طی سده‌ها و هزاره‌ها در اثر فرسایش همراه باد می‌شوند و به سکون و راکد ماندن خود نیز غلبه می‌کنند. گواه این باور طبیعت را می‌توان در کوه‌های مریخی در مجاورت روستای 2500ساله تیس واقع در سیستان و بلوچستان دید.
40 تا 50 کیلومتر پس از چابهار به سمت بندرگواتر در سمت چپ جاده اندک‌اندک کوه‌هایی نمایان می‌شوند که بدون خشونت و سر به فلک‌کشیدن‌های معمول، رد چین و چرو‌ک‌های پیری به رخ دارند؛ تا جایی که در نبود پوشش گیاهی، خشکی زمین چاک‌چاک‌‌شان کرده و گسل‌های عمیقی در دل خاک دیده می‌شود.
مخروطی‌بودن و رنگ یکدست آنها که چیزی میان طوسی و سفید است در کنار خاک سرخ دامنه‌ها بهانه‌ای به اهالی داده تا آنها را کوه‌های مریخی بنامند. فقط در جنوب سیستان‌و بلوچستان می‌توان انبوهی از کوه‌ها و تپه‌هایی را مشاهده کرد که یکی با ارتفاع 5متر به همان شکل و شمایل هم‌قطار‌های چندصدمتری‌اش نمایان می‌شود.
افزون بر این، در کمتر جایی می‌توان مجاورت گسل‌های عمیق، تالاب‌های خشک شده یا پر‌آب و رنگ مایل به‌صورتی خاک‌های رو به دریا را در کنار روستایی به قدمت 2500سال، یکجا دید. در برجسته بودن روستای تیس نیز همین بس که در کتاب «فتح‌نامه اسکندر مقدونی» از آن با نام تیز یادشده است. نگارنده‌های تاریخ ایران‌زمین از تیس به‌عنوان بندری تجاری یاد می‌کنند که با یورش مغول‌‌ها نقش تجاری‌اش از میان رفته و جایگاه تاریخی‌اش به جا مانده است.
