دکتر جلیل گلشن رئیس جدید پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور درخصوص گزارش مفقود شدن کتاب‌ها و گزارش‌ها و اسناد مرکز اسناد و پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور در جریان جابه‌جایی‌ها گفت: برای اینکه وضعیت اسناد و کتاب‌ها را بررسی و موضوع مفقود شدن برخی از این آثار را تأیید یا تکذیب کنیم نیازمند مکانی هستیم که این بسته‌ها را باز و فهرست کاملی از آثار بازگردانده شده، تهیه کنیم.
براساس اعلام رئیس جدید پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی کشور دستور بازگشت مقدار کمی از آثار انتقال یافته به شیراز و اصفهان که ممکن است آنجا باقی مانده باشد نیز صادر شده تا این اسناد نیز هر چه زودتر به مرکز بازگردانده شوند. دکتر گلشن همچنین ابراز امیدواری کرده بود تا خبرهای مربوط به مفقود شدن اسناد تاریخی و باستان‌شناسی ایران صحت نداشته باشد و بتوان به‌زودی این آثار را ساماندهی و برای تحقیق و پژوهش در دسترس محققان قرار داد.
اخطار درباره جابه‌جایی‌ها
اظهارات جلیل گلشن در پی انتشار گزارش مفقود شدن اسناد میراث فرهنگی کشور در جابه جایی‌های انجام شده در دوره مدیران قبلی آن سازمان در حالی بیان شده است که جامعه باستان‌شناسی کشور صبح دیروز در بیانیه‌ای خواستار بررسی اسناد میراث فرهنگی بازگشته به تهران شد تا مشخص شود چه میزان از این اسناد مفقود شده یا به سرقت رفته است.
در بیانیه جامعه باستان‌شناسی ایران آمده است: 3سال پیش که در دولت دهم و در زمان ریاست جناب آقای بقایی بر سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری تصمیم به انتقال آن به خارج از تهران گرفته شد، اساتید، کارشناسان، دوستداران و اهالی میراث فرهنگی علاوه بر غیرکارشناسی دانستن این تصمیم، نگرانی‌های چندی از جمله درباره چگونگی، وضعیت و آینده مرکز اسناد و کتابخانه سازمان میراث فرهنگی و مرکز اسناد و کتابخانه پژوهشکده باستان‌شناسی مطرح کردند.
جامعه باستان‌شناسی ایران در ادامه بیانیه آورده است: متأسفانه مسئولان وقت نه درباره دلایل تصمیم و چگونگی انتقال این سازمان پاسخ قانع‌کننده‌ای ارائه کردند و نه تلاشی برای رفع نگرانی‌هایی که مطرح شده بود، انجام دادند. از آن زمان تاکنون، کارشناسان و اهالی میراث فرهنگی، به‌ویژه باستان‌شناسان از وضعیت، سلامت و محل نگهداری اسناد و مدارک پرسیده‌اند و نگرانی عمیق خود را با مسئولان در میان گذاشته‌اند. باستان‌شناسان ایران در بیانیه خود تأکید کردند: سال گذشته با بازگرداندن بخش‌های اداری منتقل‌شده از سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به تهران، مسئولان وقت بر نادرستی و غیرکارشناسی بودن آن تصمیم مهر تأیید نهادند؛ اما یک سال پس از بازگشت ادارات و بخش‌های مختلف سازمان به تهران، هنوز از وضعیت مرکز اسناد و مدارک میراث فرهنگی و مرکز اسناد و کتابخانه پژوهشکده باستان‌شناسی آگاهی درست و روشنی در دست نیست.
این بیانیه افزوده است: همزمان با بازگرداندن بخش‌های اداری سازمان به تهران شایعاتی درباره وضعیت و سرنوشت مرکز اسناد و کتابخانه‌ها، نگرانی‌ها را دوچندان کرد و موجب شد که مسئولان وقت درباره بی‌اساس بودن نگرانی‌ها و امن بودن اسناد و مدارک سخن بگویند. در این زمینه، مسئولان وقت دست به انکار زدند و نیز وعده‌های مختلفی درباره اقدامات در حال انجام برای بازگرداندن اسناد و مدارک به تهران دادند.
جامعه باستان‌شناسی ایران تأکید کرد: متأسفانه هیچ‌کدام از وعده و وعیدهای مسئولان پیشین برای روشن شدن وضعیت مراکز اسناد و کتابخانه‌ها تحقق پیدا نکردند و اکنون اخباری درباره واقعیت داشتن آن شایعات در رسانه‌ها منتشر شده است.
نتیجه سال‌ها مطالعه و پژوهش
این بیانیه افزوده است: برای تهیه گزارش‌ها و اسناد و مدارک میراث فرهنگی و پژوهشکده باستان‌شناسی سال‌ها استادان، کارشناسان و متخصصان زحمت کشیده‌اند و میلیاردها ریال بودجه کشور صرف مطالعات و پژوهش‌هایی شده که نتایج آنها به‌صورت اسناد و مدارک میراث فرهنگی درآمده است.
جامعه باستان‌شناسی ایران در ادامه خاطرنشان کرد: بسیاری از گزارش‌ها و اسناد و مدارکی که در مرکز اسناد میراث فرهنگی و پژوهشکده باستان‌شناسی نگهداری می‌شدند، تنها نسخه‌های موجود هستند، چراکه بسیاری از این اسناد و مدارک در زمانی تهیه شده‌اند که ابزارها و فناوری الکترونیکی فراگیر نشده بودند و امکان تهیه و تکثیر نسخه‌های متعدد از آنها وجود نداشت. از این رو، می‌توان گفت در میان اسناد و مدارک، هستند موارد بسیاری که خود همچون میراث فرهنگی، باارزش و یگانه‌اند.
جامعه باستان‌شناسی ایران خطاب به مسئولان جدید سازمان میراث فرهنگی آورده است: با توجه به اهمیت بالای این مسئله، «جامعه باستان‌شناسی ایران» امیدوار است و از ریاست محترم سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و رئیس محترم پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی می‌خواهد که در اسرع وقت، دستور فرمایند ضمن انجام تحقیقات و بررسی‌های لازم درباره وضعیت و سلامت اسناد و مدارک میراث فرهنگی و باستان‌شناسی، اقدام عاجل برای نجات این گنجینه ملی صورت پذیرد. در پایان بیانیه جامعه باستان‌شناسی کشور آمده است: «جامعه باستان‌شناسی ایران» بر این باور است که تعلل جایز نیست و سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری باید این موضوع را بررسی و پس از رفع شبهات و ابهامات، به‌صورت شفاف و عمومی اطلاع‌رسانی کند.
