پس از حضور او در مراسم بزرگداشت ایرج خواجه‌امیری، خبرهایی از برپایی دومین نمایشگاه سازهای ابداعی او از 22تا 28شهریور در خانه هنرمندان ایران به گوش می‌رسد.
بیش از 50سال است که صدای شجریان در کنار سازهای سنتی ایرانی نشسته است اما از چند سال پیش به‌دلیل نیاز به صداهای جدید وکمبود صداهای جدید، استاد آواز ایران به سمت سازسازی تمایل پیدا کرد. فروردین 1388محمدرضا شجریان به میان خبرنگاران آمد. او در جلسه رونمایی «آه، باران» سازهای ابداعی خود را معرفی کرد و برخی از اعضای گروه شهناز هم ازجمله مجید درخشانی با این سازها نواختند تا صدای این سازهای ابداعی به گوش اهالی رسانه برسد اما این تمام تلاش شجریان برای معرفی سازهای ابداعی خود نبود، او در کنفرانس موسیقی پاریس که جمعی از اهالی سازسازی در سطح بین‌المللی حضور داشتند، به معرفی سازهای خود پرداخت و به سؤالات آنها پاسخ داد.
2سال پیش یعنی اردیبهشت‌ماه سال 90 او نخستین نمایشگاه سازسازی خود را با نام «سنتور‌ها و سازهای ابداعی استاد محمدرضا شجریان» در تالار بهار خانه هنرمندان ایران برگزار کرد. در این نمایشگاه ۱۴ ساز ابداعی و ۱۰ سنتور در اندازه‌های مختلف و نمایش سازهای شهرآشوب، صراحی، ساغر، کرشمه، سبو، تندر و 2ساز جدید باربد و ارغنون به معرض دید مخاطبان گذاشته شدند. همان زمان محمدرضا شجریان درباره سازهای نو اعلام کرد که انگیزه ساخت این سازها آفرینش نغمه‌های نو و افزایش توانمندی‌های سازهای موسیقی ایرانی بوده‌است. او به تجربه 50ساله خود در عرصه آواز و موسیقی اشاره کرد؛ دورانی که به‌خاطر نزدیکی با مردم با سلیقه آنها آشنا و متوجه شده که مردم به اجرای موسیقی ایرانی توسط ارکسترهای بزرگ علاقه بیشتری نشان می‌دهند اما او در این وادی متوجه شده سازهای موسیقی ایرانی - به‌خصوص در تولید صداهای بم - برای استفاده در ارکسترهای بزرگ کارایی کافی ندارند؛ کمبودی که او همیشه احساس می‌کرده و این کمبود او را به سمت ساخت ساز سوق داده‌است.
سازهای ابداعی، او را در ارکستر بین‌المللی سازهای نوین در کانادا و آمریکا و گروه شهناز در ایران، ترکیه، اروپا، آمریکا و دبی در مقام خواننده همراهی کرده بود و آنطور که رسانه‌های آن سوی آب‌ها نوشتند، این سازها امکانات خاص و صدادهی بالایی دارند و بسیار موردتوجه مخاطبان قرار گرفته‌اند. سازهای ابداعی ساخته محمدرضا شجریان در ایران هم با استقبال مواجه شد و هم با انتقاد. با این حال شجریان بیکار ننشست و دست به برپایی دومین نمایشگاه خود زد؛ نمایشگاهی که قرار است خانواده صراحی در 4اندازه (شاه صراحی، صراحی باس، صراحی آلتو و صراحی سوپرانو)، خانواده شهرآشوب در 4اندازه (شه‌بانگ، شه‌نواز، شهرآشوب آلتو و شهر آشوب سوپرانو)، سبو، دل و دل در 2 اندازه (دل و دل آلتو، دل و دل سوپرانو)، خانواده سازهای مضرابی (ساغر، باربد و کرشمه) و سنتورهای با ساختار جدید و تندر معرفی شوند. محمدرضا شجریان در گفت‌وگو با روابط عمومی شرکت فرهنگی - هنری دل‌آواز درباره برگزاری این نمایشگاه گفت: «این نمایشگاه ادامه همان نمایشگاهی است که در سال 1390برگزار شد، با این تفاوت که سازها برای عرضه در دنیای موسیقی و سفارش تولید به نمایش درمی‌آیند.»
این سازها که امتحان خود را در ایران و خارج از کشور پس داده‌اند، حال با تجدید نظری از سوی شجریان در معرض تماشا قرارمی‌گیرند. او در مورد سازهای ابداعی خود و اصلاحات آنها پس از گذشت این مدت گفت: «این سازها در 2سال گذشته در کنسرت‌ها نواخته شدند و در این مدت روی سازها کار کردم تا کیفیت سازها و صدادهی آنها بالا برود.»
سازسازی و ابداع ساز، پدیده نوینی در موسیقی ایرانی نیست؛ چه هنرمندان جوان و تازه کار دست به ساخت سازهایی می‌زنند و چه هنرمندان شناخته‌شده‌ای همچون استاد قنبری‌مهر که به‌عنوان چهره شاخص سازسازی یک عمر مشغول‌سازسازی بوده از او به‌عنوان پایه‌گذار سازسازی نوین درایران یاد می‌کنند و سازهای شاه‌رباب و شورانگیز را ساخته است که در موزه موسیقی در معرض دید عموم قرار دارد و حتی آهنگسازانی همچون کیهان کلهر که شاه‌کمان را ساخته است و از آن در کنسرت‌هایش بهره می‌برد و چه حسین علیزاده که شورانگیز را ساخته و طرح ساز سلانه او توسط سیامک افشاری ساخته شده هم ازجمله آهنگسازانی هستند که پا به دنیای سازسازی گذاشته‌اند. شجریان تا به امروز سازهای زیادی ساخته است؛ سازهایی که به گفته او قرار است کمبودهای صدا را در موسیقی سنتی ایران جبران کنند. اما آیا اینکه این سازها قابلیت وارد شدن به دنیای موسیقی ایرانی را دارند یا خیر او معتقد است: «سازهای ابداعی این قابلیت را دارند که در کنار سازهای سنتی قرار بگیرند. من بیش از 50سال است که با موسیقی، خواننده، نوازنده و آهنگساز در ارتباط هستم و از سوی دیگر سلیقه مخاطب را می‌شناسم؛ به همین دلیل معتقدم که موسیقی ایران به سازهای جدید و صداهای تازه نیاز دارد.» شجریان در ادامه با اشاره به شناخت خود از مقوله ساز، صدا و صدادهی گفت: «در طول عمر حرفه‌ای هنری خود، دانش و تجربه کسب کرده‌ام و به این نتیجه رسیده‌ام که در موسیقی ایران به سازهایی نیاز است که نوازنده یا آهنگساز با آن راحت باشند و صداهای تازه خلق کنند.»
به‌نظر می‌رسد که آهنگسازان جوان بیشتر به سازهای ابداعی ساخته او توجه نشان می‌دهند. او درباره استقبال جوانان از سازهای ابداعی خود گفت: «موزیسین‌های جوان از سازهای ابداعی استقبال کرده و هنرمندان قدیمی، به‌دلیل نگاهشان، در استفاده از این سازها با احتیاط برخورد می‌کنند. سازهای ابداعی برای نسل بعد است و آنها از این سازها که امکانات راحت‌تری در نوازندگی دارند، استفاده خواهند کرد.»
سازهای ابداعی حاصل تجربه محمدرضا شجریان در دنیای موسیقی، هنوز جوان هستند با این حال استاد آواز ایران معتقد است: «این سازها به‌تنهایی امکانات زیادی دارند، باید به صحنه بروند و نوازنده‌ها با آنها کار کنند تا به مرور زمان به آن عادت کنند.»
