گروه محیط‌زیست: عملیات اکتشاف و استخراج و حمل‌ونقل نفت یکی از بزرگ‌ترین تهدیدات محیط‌زیست دریایی به شمار می‌آید، با وجود این هنوز سازوکاری که بتوان با آن مانع نشت نفت در پهنه‌های آبی شد وجود ندارد یا اگر هم وجود دارد چندان کارساز نیست.

آلودگی نفتی - خلیج مکزیک

نشت نفت در خلیج‌مکزیک که به یکی از بحران‌های زیست‌محیطی تبدیل شده دلیلی براین مدعاست. درعین حال، محققان همچنان در پی دستیابی به راهکاری برای پیشگیری از نشت نفت به زیست‌بوم‌های دریایی هستند. آنچه در پی می‌آید ترجمه‌ای به قلم دکتر پرویز فصاحت است که طی آن، آخرین یافته‌های محققانی که در شهر نئوارلیانس، لوئیزیانا با هدف بررسی تاثیرگذاری مواد پراکنده‌کننده موادنفتی در دریا گرد هم آمده بودند، منعکس شده است.

در سال ۲۰۱۰ و در زمان نشت نفت در اعماق آب‌های خلیج مکزیک تصمیم به استفاده از حجم بالای مواد پراکنده‌کننده مواد نفتی(دیسپرسنت‌های شیمیایی) برای نفت روان در اعماق ۱۵۰۰متری به‌عنوان یک راهکار بحث برانگیز مطرح شد. طرفداران معتقدند که اختلاط حلال‌ها و مواد شوینده، سرعت تفکیک‌پذیری نفت نشت شده در اعماق به قطرات با حجم کم را افزایش می‌دهد. با این حال منتقدان نگران آسیب به اکوسیستم‌های اعماق آب هستند.

محققان در کنفرانس علمی‌ مربوط به اکوسیستم و نشت نفت در خلیج‌مکزیک، که 21 تا 23 ژانویه 2013 در شهر نئو ارلیانس، لوئیزیانا برگزار شد به ارزیابی پیامدها و نتایج حاصل از بررسی‌ معدود داده‌های به‌دست آمده پرداختند. در این نشست اعلام شد که نزدیک به سه‌‌میلیون لیتر از دیسپرسنت‌های زیر آب آنگونه که انتظار می‌رفت عمل کرده و باعث حداقل آسیب به محیط‌زیست شده‌‌اند.

محققان همچنین تاکید کردند که استفاده از دیسپرسنت به‌عنوان یک گزینه استاندارد برای مقابله با فوران نشت نفت در سطح دریا باید درنظر گرفته شود. در عین حال گروهی از محققان می‌گویند که کارایی‌ دیسپرسنت در اعماق اثبات نشده است، چه رسد به ایمنی آن.

نقش مواد پراکنده‌کننده عناصر نفتی در پیشگیری از آلودگی

عکس‌های هوایی تهیه‌شده توسط اداره کل هواشناسی و اقیانوس‌شناسی‌ ایالات متحده آمریکا نشان می‌دهد که سطح نفت نشت شده در خلیج مکزیک پس از به‌کارگیری دیسپرسنت کاهش یافته است. در گزارش شرکت BP که مالکیت چاه نفت مذکور را دارد تصریح شده که کیفیت هوای اندازه‌گیری شده توسط کشتی‌های کاری بهبود یافته و این به معنای کاهش میزان نفت شناور است.

داده‌های ارائه شده توسط کننت لی‌ (زیست‌شناس دریا و اقیانوس مشغول به کار در دارت موس کانادا) بر مبنای نمونه‌های آب جمع‌آوری شده از اعماق در زمان نشت نفت توسط آژانس حفاظت از محیط‌زیست ایالات متحده آمریکا، نشان از کارایی دیسپرسنت‌ها دارد.

او و گروه تحقیقاتی‌ مربوطه نمونه قطراتی با حجم کم را ثبت کردند که با آزمایش‌های انجام شده در آزمایشگاه که در آن دیسپرسنت و نفت در تانک مواج مخلوط شده‌بودند همخوانی داشت. برخی از نتایج این کنفرانس حاکی‌ از تقاضا برای حمایت بیشتر است. اریک آدامز، مهندس موسسه تکنولوژی ماساچوست در کمبریج و همکارانش، از دانه‌های شیشه‌ای به‌عنوان یک بازدارنده برای نفت در مخزن شبیه‌سازی‌ شده نشت استفاده کردند.

آدامز براساس نتایج به دست آمده می‌گوید: اگر هدف جلوگیری از گسترش نفت است، دیسپرسنت کمک‌کننده است. با نگرش به آینده، گروه تحقیقاتی‌ صنعت نفت در واشنگتن، در حال مطالعه روی کارآمدترین وسیله تزریق دیسپرسنت به اعماق آب دارای منابع نفتی است. همچنین طراحی نوعی از مخزن دیسپرسنت که قابلیت نصب روی دهانه چاه را در زمان نشت دارا باشد دردست مطالعه و بررسی است.

امیلی کندی، یک تحلیلگر، می‌گوید: ما فکر می‌کنیم دیسپرسنت زیرسطحی نقش مهمی‌ ایفا کرده است. با این حال کلر پاریس‌لیموزی، اقیانوس‌‌شناس دانشگاه میامی در فلوریدا برخی‌ از نتایج مثبت را زیر سؤال برده است. او و همکارانش با استفاده از یک مدل رایانه‌ای، به این نتیجه رسیدند که دیسپرسنت‌ها اثر کمی‌ بر میزان نفت منتشر شده در سطح داشته‌اند.

مواد بازدارنده نشت نفت کارساز نیست

براساس این تحقیقات، زمانی‌ که نوبت به بررسی‌ آثار اکوسیستمی مواد شیمیایی یا مواد نفتی‌ مورد استفاده برای پراکندن در اعماق می‌رسد، داده‌ها تقلیل می‌‌یابد. برای مثال زیست‌شناسان به‌علت فقدان اطلاعات پایه در مورد جمعیت ماهیان اعماق دریا از نتیجه‌گیری در مورد اثرات دیسپرسنت‌ها بر اینگونه ماهیان معذورند.

با این همه، محققان در سال ۲۰۱۰ مرجان‌های نرمی یافتند که به ظاهر توسط نفت‌های پراکنده شده در اثر نشت تلف شده بودند. چارلز فیشر زیست‌شناس اعماق دریا و همکارانش از دانشگاه پنسیلوانیا، تلفات قابل توجهی‌ از حیوانات کف دریا مانند کرم‌ها و مرجان‌ها را در مناطق پایین‌دست محل نشت گزارش دادند.

آزمایش‌های انجام گرفته توسط اریک کردس از دانشگاه فیلادلفیا روی عرشه کشتی نشان داد که مخلوط دیسپرسنت و نفت برای مرجان‌های نرم اعماق دریا که صد‌ها سال زمان برای رشد نیاز دارند، بسیار سمی است. او می‌گوید: نمی‌دانم در این تجارت چه چیزی نهفته است اما قلب من و آنچه در این آزمایش‌ها دیدم به من می‌‌گوید که بهتر است که نفت در مدت زمان و مقدار بیشتری نشت کند تا دهانه چاه مسدود شود تا اینکه نفت و مواد پراکنده‌کننده مواد نفتی (دیسپرسنت) اینگونه صدمات را باعث شوند.

نیچر

کد خبر 207510

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار محیط زیست

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز