اما قضیه این‌جاست که همین غار یکی از نمونه‌های برخورد غیراصولی با میراث‌طبیعی است.
غارها به اندازه یک بنای تاریخی، احتیاج به نگهداری و مراقبت دارند. وقتی می‌خوانیم که دهانة این غار به خاطر دسترسی همگانی در سال‌ها پیش با دینامیت منفجر شده و تکه شیشه‌ها و سفال‌ها مثل آت‌و‌آشغال، سر راه تسطیح و سازندگی دهانة غار برای ساخت جاده و پارکینگ از بین رفته است، اشک آدم درمی‌آید.
این هفته چهار تا از غارهای کمتر شناخته شده را معرفی می‌کنیم؛ نمونه‌هایی از میراث منحصر به فرد ما که خیلی‌ها برای سرک کشیدن در آن‌ها جانشان را از دست دادند.
غارهای طبیعی در اثر عوامل مختلفی چون نفوذ آب در طبقات آهکی، وقوع زمین لرزه یا چین‌خوردگی زمین و همچنین بر اثر سقوط آبشارها یا کوبش امواج دریا و گدازه‌ها به وجود می‌آیند.
اکثر غارهای طبیعی از سنگ‌های آهکی تشکیل شده‌اند.
محققان زیادی از جمله راولینسون، کارپورتر، خانیکف و فونگان از غار کرفتو بازدید کرده‌اند. این غار حدودا در 72کیلومتری شهر سقز قرار گرفته. غار کرفتو در دوران مزوزوئیک زیر آب بوده و در پایان این دوران سر از آب بیرون آورده است.
غار پراو در کوه پراو، واقع در شمال شهرستان کرمانشاه واقع شده. غار پراو مربوط به دورة سوم زمین‌شناسی است.
در 11 کیلومتری شمال شهرستان دلیجان و در نزدیکی شهرستان نراق، غار زیبایی با نام چال نخجیر به چشم می‌خورد. دربارة غار پراو، فیلم مستندی با عنوان «پلکانی به سوی تاریکی» توسط رضا نظام دوست ساخته شده است.
از کرمانشاه 78 کیلومتر به سمت پاوه که پیش برویم به محدوده غار قوری قلعه می‌رسیم.
قدمت قوری قلعه 60 میلیون سال است و طول تقریبی آن 13 کیلومتر برآورد شده.
درازای غار قوری‌قلعه 750 متر است و پر است از گذرگاه‌ها، اتاق‌ها، تالارها و سکونت‌گاه‌هایی که بعضی به صورت طبیعی و برخی به دست انسان تراشیده شده‌اند.
غار قوری قلعه به عنوان یکی از هفت اثر طبیعی ملی ایران به ثبت رسیده است.
برای اولین بار غارنوردان انگلیسی و فرانسوی خواستند به غار قوری‌قلعه نفوذ کنند که نتوانستند و نهایتا در سال1368 بخش عمده‌ای از این غار توسط غارنوردان ایرانی پیموده شد.
غار پراو:
این غار، بزرگ‌ترین غار آهکی دنیا و یکی از سخت‌ترین و خطرناک‌ترین غارهای جهان است. این غار 36 چاه با عمق‌های مختلف دارد و رفتن داخل یا به اصطلاح پیمایش اش کار حضرت فیل است.
اول از همه تجهیزات و وسایل پیشرفته می‌خواهد و بعد از آن هم دل شیر... دهانه این غار یک سوراخ نسبتا کوچک است که با شیب تندی به پایین می‌رود. اوایل آذرماه جدار داخلی غار را قندیل‌های یخی بسیار زیبا و دیدنی می‌پوشاند. تا حالا فقط در حدود هفتاد نفر توانسته‌اند در این غار مرگ‌آور بچرخند و متأسفانه سه نفر هم بر سر پیمایش این غار جانشان را از دست داده‌اند
این تصویری از یک چاه 34 متری به اسم اروئیکاست که در غار پراو قرار دارد. این چاه متأسفانه تا به حال جان یکی از کوهنوردان حرفه‌ای را گرفته است. این تنها یکی از 26 حلقه چاه مرگبار پراو است.
فکرش را بکنید در دل تاریکی توی غار می‌روید و یک‌دفعه زیر پایتان یک چاه که به اندازه ارتفاع یک ساختمان 14 طبقه عمق دارد، سبز می‌شود. نه، بهتر است فکرش را هم نکنید!
غار کرفتو:
اگر پا به غار کرفتو بگذارید به‌شدت یکه می‌خورید. چون بیشتر شبیه یک خانه است تا غار. این غار بین غارهای دست‌ساز ایران ،معماری منحصربه‌فردی دارد، چهار طبقه، سرسرا، بالکن، راه‌پله و هر چیزی که برای شبیه شدن به یک خانه نیاز است، در آن به چشم می‌خورد.
سابقه زندگی در این غار حدود 7000 سال است و در هنر معماری از اهمیت زیادی برخوردار است. در طبقه چهارم این غار آثاری از زندگی انسان‌های اولیه کشف شده است. بر سردر یکی از اتاق‌ها، جمله‌ای با خط یونانی حکاکی شده که ترجمه آن می‌شود: «در آن‌جا هراکلس سکونت دارد، باشد که پلیدی در آن راه نیابد».
به دلیل این نوشته به این غار، معبد هراکلس (هرکول) هم می‌گویند. زیباترین قسمت‌های غار، پنجره‌ها و نورگیرهای آن است که خیلی زیبا تراش خورده‌اند. روی دیوارهای بعضی از اتاق‌ها هم نقش‌هایی از حیوانات و آدم و گیاه حک شده
این خفاش‌ها به خفاش گوش موشی معروف‌اند. این نوع خفاش بسیار نادر در غار قوری قلعه زندگی می‌کند. اگر به قوری قلعه بروید، می‌توانید در زوایای تاریک غار به صورت گذرا با این نوع خفاش ملاقات کنید. این شکارچیان شب، روزها به داخل غارها پناه می‌برند تا از روشنایی روز درامان باشند و بتوانند به زندگی طبیعی‌شان ادامه دهند
غار قوری قلعه:
این‌جا بزرگ‌ترین غار آبی جهان است. شکل هندسی این غار شبیه یک تونل است که از سطح مقطع بریده شده است.
این غار چند تالار دارد که تو را از چند مسیر به اعماق زمین هدایت می‌کند. تالار مریم، تالار کوهان شتر، مسیر برزخ، تالار بلور و تالار عروس، پر از نقاشی‌های رنگ در رنگی هستند که به دست طبیعت نقش شده‌اند.
قندیل‌هایی با ساخت اعجاب‌انگیز و ریزه‌کاری‌های قابل توجه در این تالارها به چشم می‌خورد که سخت می‌شود باور کنیم به صورت خودبه‌خودی و بدون دخالت انسان به وجود آمده‌اند.
در ایام قدیم این غار را قلعه‌های مختلفی دربر گرفته بوده است که یکی از آن‌ها به شکل قوری بوده و به همین دلیل غار را قوری قلعه نامیده‌اند. در هزار متری غار، تالار بلور وجود دارد که از نظر بسیاری از کارشناسان، زیباترین حوضچه جهان داخل آن است.
قندیل‌هایی پرده‌ای شکل در این حوضچه وجود دارد که وقتی به آن‌ها ضربه می‌زنی هر کدام صدای یکی از نت‌های موسیقی را تولید می‌کنند.
در هزار و پانصد متری غار، تالار بتهوون وجود دارد که زیبایی‌اش قابل وصف نیست و جنس سنگ‌های آن از کریستال سفید و براقی است که اگر روی آن قدم بزنی رد پایت برجا می‌ماند. تا به حال کسی آخر این غار را کشف نکرده و گفته می‌شود که این غار بی‌انتهاست
غارها پناهگاه‌های طبیعی خوبی برای آدم‌ها هستند. این‌ها هم نمونه‌هایی از آثار باستانی، شامل تعدادی ظرف و سکه‌های حکاکی شده است که در قوری قلعه به دست آمده. قدمت این ظرف‌ها به دوران ساسانی برمی‌گردد. در این غار سکه‌هایی متعلق به دوران یزدگرد سوم هم پیدا شده
نمونه‌های تراشه‌های سنگی و سفال‌هایی که از غارکرفتو به دست آمده نشان می‌دهد که از دوران پیش از تاریخ و در دوران اشکانی، ساسانی و حتی اسلامی تا قرن ششم و هفتم در آن سکونت وجود داشته. این سفالینه‌هایی که می‌بینید مربوط به دوران اسلامی و یادگاری آخرین ساکنان غار در قرن هفتم است
این کوه پراو در شمال کرمانشاه است. از پایین که به آن نگاه می‌کنی، فتحش چندان کار سختی نیست. اما وقتی به طرف قله حرکت می‌کنی، انگار مسیر تمام‌نشدنی است. غار پراو در دل این کوه قرار دارد و صدالبته که پیمایش غار از رسیدن به قله کوه بسیار مشکل‌تر است
چال نخجیر:
در سال 1367بر اثر یک انفجار در نزدیکی شهرستان نراق، غار چال نخجیر کشف شد.
مسیر این غار کاملا افقی است و راحت می‌شود داخل آن شد. این غار واقعا زیبا است. این غار تالارهای متعدد و حوضچه‌های آب، راهروهای طولانی و استلاگمیت و استلاگتیت‌های بی‌نظیر دارد.
زیباترین تالار غار، چهلستون است که از ستون‌ها و چکنده‌های یخی رنگارنگ پوشیده شده. تالار سفره عروس، دریاچه، برزخ، باغ وحش، چهل‌چراغ و تالار زیبایی‌ها، دیگر تالارهای این غارند.
قدمت 70 میلیون ساله غار، مسیر پرپیچ و خم، کریستال‌ها و اسفنج‌های بلورین دیوارها و کف غار، زیبایی‌های سقف و دیوارهای غار و ارتفاع حیرت‌انگیز آن واقعا منحصربه‌فرد است.
یک دریاچه هم در انتهای غار هست که می‌شود روی آن قایقرانی کرد. کسی تا به حال تا آخر غار نرفته، اما کارشناسان طول آن را 10 کیلومتر برآورد کرده‌اند. اگر کسی غارنورد حرفه‌ای نباشد و تصمیم به دیدن عجایب غارها دارد، این غار کم‌خطر و پرشگفتی راست‌کارش است.
