گفت‌وگوی کوتاهی با او انجام داده‌ایم که می‌خوانید.
- قانون حذف کنکور مصوب سال1386 چه اشکالاتی دارد؟
قانون حذف کنکور، امور را به کارگروه ماده چهار واگذار کرده است و این کارگروه باید این قانون را اجرایی کند. در قانون حذف کنکور اعلام شده که سوابق تحصیلی و پرورشی یا آموزش‌وپرورش جایگزین کنکور شده و کنکور حذف شود. این امر باید طی یک پروسه زمانی انجام شود. سوابق تحصیلی این چنین تعریف شده است؛ نمراتی که دانش‌آموز در امتحانات نهایی دوره متوسطه اخذ می‌کند. الان ما در یک سال آزمون نهایی برگزار می‌کنیم. در قانون حذف کنکور سابقه تحصیل، نمراتی است که داوطلب در امتحانات به صورت هماهنگ کشوری و نهایی در دوره متوسطه کسب می‌کند.
به ما اعلام شد که سوابق تحصیلی سال84 به بعد را بدهید و ما سوابق را در اختیار سازمان سنجش قرار دادیم. حالا اگر برخی می‌گویند که این نمرات استاندارد نیست، این حرف سلیقه‌ای است. قانون می‌گوید که منظور از سابقه، نمراتی است که دانش‌آموز در امتحانات نهایی و هماهنگ کشوری طبق قانون آموزش‌وپرورش می‌گیرد؛ این عبارت عینا در قانون آمده است. قرار است ما این نمرات را به سازمان سنجش بدهیم تا جایگزین کنکور شود.
اگر قانون بیشتر از این از خواسته، شما از ما مطالبه کنید؛ ما آنچه وظیفه قانونی خود بوده انجام داده‌ایم. برای دیپلمه‌‌های سال84 به بعد سابقه تحصیلی تهیه کرده‌ایم و سال به سال در اختیار سازمان سنجش قرار می‌دهیم. اینکه الان می‌گویند اینها کفایت نمی‌کند یا استاندارد نیست و سابقه دانش‌آموز بوشهری با تهرانی به عدالت نزدیک نیست این حرف‌ها فراتر از قانون است و باید همه مطیع قانون باشیم.از طرفی کارگروه ماده چهار قانون حذف کنکور اعلام کرد که سوابق تحصیلی، 20درصد در پذیرش دانشجو تاثیر مثبت داشته باشد؛ درصورتی که قانون نگفته است 20درصد تاثیر مثبت یا منفی.
قانون به کارگروه اجازه داده بود جلو برود و مسائل مربوطه را تصویب کند تا سوابق جایگزین کنکور شود. من کاری به آنچه طی سال‌های 86 تا 89 اتفاق افتاده ندارم، از اینکه اهمال شده یا نه اطلاعی ندارم و صحبت نمی‌کنم زیرا نبوده‌ام. از زمانی که ما آمده‌ایم مواردی که از ما خواسته شده، تهیه و ارسال کرده‌ایم. پس ما مقصر نیستیم، اگر قانون اشکال دارد باید در قانون ذکر می‌شد که یک‌سال سابقه کم است و باید سه سال سابقه تحصیلی تهیه شود. این در قانون نیامده است اما از طرفی در قانون حذف کنکور ذکر شده که آزمون‌های نهایی طبق مقررات آموزش‌وپرورش باشد. مقررات آموزش‌وپرورش می‌گوید که سؤالات، تشریحی باشد؛ یک نوع سؤال به کل کشور داده شود و امتحان در زمان مشخص شروع و تمام شود. امتحانات نهایی سال‌هاست که تشریحی است. ما پا را فراتر گذاشته‌ایم و حتی امتحانات پیش‌دانشگاهی را هم به صورت نهایی برگزار می‌کنیم و اگر سازمان سنجش سوابق آن را بخواهد حاضریم در اختیارشان قرار دهیم، پس ما قصوری نداشته‌ایم، تا مدتی عزم راسخی برای حذف کنکور نبوده است.
در کارگروه قانون حذف کنکور، آموزش‌وپرورش یک نماینده دارد و چهارعضو دیگر کارگروه از آموزش عالی هستند. هرچه آنها می‌گویند تصویب می‌شود و ما هم مطیع قانون است. میزان تاثیر سوابق تحصیلی در کنکور تعیین می‌کند ما در آنجا یک نماینده داریم.
- آیا براساس پژوهش‌ها این کار شدنی است؟
بله، این کار شدنی است. برخی می‌گویند که قانون حذف کنکور کارشناسی نیست اما من می‌گویم که نمایندگان دو دوره مجلس وقتشان را صرف تصویب قانون حذف کنکور کرده‌اند، مرکز پژوهش‌های مجلس نظرش را در این‌باره اعلام کرده است، نماینده‌ها در این‌باره بحث کرده و رای دادهاند و این مبتنی بر یک پیشینه است. مطالعات مرکز پژوهش‌های مجلس روی 58کشور جهان نشان می‌دهد در 30کشور اصلا کنکور وجود ندارد. مثلا در ژاپن و فرانسه کنکور وجود ندارد یا شکل کنکور درچین فرق می‌کند.
ما می‌گوییم کنکور چهارجوابی موجب می‌شود که آموزش و پرورش با مخاطراتی روبه‌رو شود؛ از طرفی با سند تحول بنیادین سازگاری ندارد و فاقد عمق یادگیری است. کنکور تستی موجب می‌شود دانش‌آموزان دنبال کتاب‌هایی غیر از کتاب درسی باشند که کتاب‌های درسی را آسان سازی کند. کنکور چهارجوابی موجب شده اگر دانش‌آموزی سواد هم نداشته باشد اما تکنیک تست‌زنی را بلد باشد در کنکور ورودی دانشگاه‌ها موفق شود. این آسیب است که به دانش‌آموز گفته شود اگر تکنیک تست‌زنی بلد باشی 50درصد سوالات کنکور را جواب می‌دهی. کنکور موجب شده تا دانش‌آموزان سال چهارم متوسطه کتاب‌های درسی را کنار بگذارند در صورتی که یکی از ده‌ها جهت‌گیری آموزش و پرورش ورود به آموزش عالی است.
- اینکه گفته می‌شود آموزشگاه‌های کنکور و ناشران کتاب‌های کمک‌آموزشی اجازه نمی‌دهند کنکور حذف شود درست است؟
برخی شواهد و قراین این دیدگاه را تایید می‌کند. دست‌کم این است که ما مردم را به این شیوه عادت داده‌ایم، تبلیغات متعدد و متنوعی هم در این‌باره شده است و شاید مردم باورشان شده که این موسسات یا کتاب‌های کمک آموزشی می‌توانند در سرنوشت فرزندشان تاثیرگذار باشند.
برخی خانواده‌ها هم در شهرها میلیونی هزینه می‌کنند. طبیعی است که موسسات تمایل داشته باشند دانش‌آموزان به این سو بیایند تا بازارشان کساد نشود و دیدگاه آنها در ماندگاری کنکور بی‌تاثیر نیست. ما معتقدیم همه کارهایی که به موازات مدرسه انجام می‌شود باید در مدرسه متمرکز و اجرا شود. برخی از افرادی که کلاس‌های کنکور برگزار می‌کنند ممکن است با سواد باشند اما اصلا صلاحیت حرفه‌ای و تعهد اخلاقی برای معلم بودن نداشته باشند.کلاس‌های کنکور آثار سوئی برتربیت دانش‌آموزان می‌گذارد.
- آیا عوامل بیرونی هم موجب ماندگاری کنکور شده است؟
مدرک‌گرایی در جامعه و قوانین استخدامی دستگاه‌ها موجب شده داوطلبان کنکور کم نشود و تنور کنکور داغ بماند. وقتی گفته می‌شود حداقل مدرک برای استخدام در دستگاه‌ها لیسانس است، طبیعی است مردم به دنبال گرفتن مدرک دانشگاهی باشند. اگر فرد بتواند با دیپلم جذب بازار کار شود دنبال مدرک دانشگاهی نمی‌رود.
- به نظر شما سنجش، وظیفه آموزش و پرورش است یا سازمان سنجش؟
به نظر ما سنجش وظیفه آموزش‌وپرورش است و پذیرش، وظیفه وزارت علوم و اینها باید از هم تفکیک شود. در خیلی از کشورهای دنیا سنجش از پذیرش جداست. آن کشورهایی که کنکور دارند یک سازمان مستقل برای سنجش دارند، هر چند من اعتقاد دارم سازمان سنجش در ایران سازمان مستقلی نیست. در برخی کشورها هم کنکور نیست و آموزش و پرورش و آموزش عالی یکپارچه است اما در کشور ما آموزش و پرورش و آموزش عالی جداست.
