غلامرضا کریمی* موضوع برنامه هسته‌ای ایران همچنان در صدر اخبار و رویدادهای جهان قرار دارد؛ در موج جدید رسانه‌ای در سطح بین‌المللی پذیرش تعلیق غنی‌سازی‌ از سوی جمهوری اسلامی ایران بزرگ‌نمایی شده و واقعیت سلب شده است.

بخشی از این موج رسانه‌ای به‌خاطر حساسیت و اهمیت موضوع هسته‌ای ایران نزد کاندیداهای ریاست‌جمهوری آمریکا بود. در واقع برای کمتر صاحب‌نظری جای شک و تردید باقی می‌ماند که طرح موضوع ایران به این گستردگی در روند تبلیغات انتخاباتی آمریکا در راستای دغدغه‌ها و نگرانی‌های رژیم صهیونیستی است. صهیونیست‌ها لابی بسیار قدرتمندی در آمریکا دارند و هر کاندیدایی که بخواهد در آمریکا رئیس‌جمهور شود باید همراهی و هماهنگی‌های لازم را با نگرانی‌های اسرائیل داشته باشد.

از آنجا که ایران در منطقه خاورمیانه بیشترین تقابل را با رژیم صهیونیستی دارد نگرانی از برنامه هسته‌ای آن از موضوعات جنجالی و مورد تأکید مقامات آن رژیم بوده و بنابراین مطرح کردن تعلیق غنی‌سازی‌ از سوی ایران شایعه و یک حرکت تبلیغاتی جدید برای تحت‌تأثیر قرار دادن آرای مردم در آمریکاست. البته شدت یافتن تحریم‌ها و فشارهای بین‌المللی علیه ایران و افزایش قیمت ارز و کالاهای مورد نیاز مردم در داخل نیز می‌تواند ازجمله بسترهای این موج تبلیغاتی جدید باشد.

اما اینکه از مجموع نگرانی‌ها و افزایش قیمت‌های در داخل اینگونه استنباط شود که تحریم‌ها باعث افزایش قیمت‌ها یا تجدید نظر احتمالی در مواضع هسته‌ای ایران خواهد شد قابل‌قبول نیست زیرا از سال‌ها پیش مشهود بود که حجم تحریم‌ها افزایش خواهد یافت و بر همین مبنا رهبر معظم انقلاب طی پنج‌سال گذشته عناوین هر سال را موضوعات اقتصادی عنوان کرده‌اند. بنا بر این مدیریت کلان کشور از سال‌ها قبل حادث شدن چنین مشکلاتی را پیش‌بینی کرده بود؛ حال اگر ناهماهنگی‌هایی در مدیریت اجرایی کشور وجود داشته که باعث این گرانی‌ها شده است نباید آن را به موضوع شدت یافتن تحریم‌های بین‌المللی تعمیم داد چرا که با توجه به توانمندی کشور به‌ویژه درآمدهای قابل توجه ارزی در طول چند سال گذشته، نباید تحریم‌های اعمال شده به این سرعت در روند جاری امور کشور اختلال ایجاد کند.

به هر حال آنچه مشخص است ایران درخصوص برنامه هسته‌ای خود مواضع مشخصی دارد و تمامی فعالیت‌های خود را طبق قوانین ان پی تی و تحت نظارت آژانس به پیش می‌برد و پیشرفت‌هایی که تا غنی‌سازی‌ 20درصد حاصل شده کاملا قانونی است.

البته مشهود است که برنامه هسته‌ای ایران از طرف غرب به‌ویژه آمریکا به‌عنوان یک تهدید امنیتی برای منطقه و جهان معرفی شده و آنها با استفاده از قدرت رسانه‌ای خود مسئله هسته‌ای ایران را به یک موضوع حساس امنیت جهانی تبدیل کرده‌اند، اما ایران در مقابل این فشارها و تهدیدات تسلیم شرایط غربی‌ها نشد، انتظار می‌رفت از مذاکراتی که بین ایران و کشورهای 1+5 در استانبول، بغداد و مسکو برگزار شد حق دستیابی ایران به انرژی صلح آمیز هسته‌ای به رسمیت شناخته شود.

همچنین پیش‌بینی می‌شد مسائل مورد علاقه طرفین در منطقه خاور میانه، عادی شدن پرونده هسته‌ای ایران و لغو تحریم‌ها به‌صورت یک طرح جامع مورد مذاکره قرار می‌گرفت و پیرامون آنها تصمیم‌گیری می‌شد؛ به‌رغم اینکه در مذاکرات استانبول پیرامون دستورکار جامع مذاکرات و به رسمیت شناخته شدن حقوق هسته‌ای ایران توافق صورت گرفت ولی آمریکایی‌ها تحت فشار صهیونیست‌ها در مذاکرات بغداد دستاوردهای مذاکرات استانبول را لغو کرده و در ادامه مذاکرات مسکو نیز عقیم ماند.

به هر حال جمهوری اسلامی ایران اگر چه در چارچوب دستور کار مذاکرات به‌منظور اعتماد بخشی آمادگی دارد تا درصورت به رسمیت شناخته شدن حقوق هسته‌ای خود غنی‌سازی‌ را در یک پروسه زمانی مشخص به زیر پنج درصد کاهش دهد ولی هرگز به‌عنوان پیش شرط مذاکرات حاضر نیست تعلیق را بپذیرد و گفته نماینده ایران در آژانس مبنای رفتار کشور است که ایران حتی یک ثانیه هم از حقوق هسته‌ای خود عقب‌نشینی نخواهد کرد.

* استاد روابط بین‌الملل دانشگاه خوارزمی

کد خبر 190162
منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار سیاست داخلی

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز