عشق و دلدادگی مردم مازندران به امامرضا(ع) از دیرباز بر سر زبان‌ها بوده است؛ به‌گونه‌ای که مردم مازندران بیشترین سهم زائران امام‌هشتم(ع) را به‌خود اختصاص داده‌اند. این خود نشان‌دهنده بعد اعتقادی مردم این دیار است که طی قرون و اعصار، در نهاد آنها ریشه دوانده است.نمونه‌های این عشق عمیق مردم مازندران به امام رضا(ع) را می‌توان در نوروزخوانی، موسیقی، چاووشیخوانی، لالایی‌ها و آواهای کار مردم مازندران به‌عینه مشاهده کرد.
آواز امیری و شعر امیری ویژه مردم مازندران است. این اشعار رویکردهای عاشقانه، عرفانی و مذهبی دارند که در اشعار مذهبی امیری، امامرضا(ع) شاهد هستیم. آنچه حضور امامرضا(ع) را بسیار پررنگ‌تر می‌بینیم، چاووشیخوانی است که در موقع رفتن به سفر، از معنویت سفر بیان می‌شود. چاووشیخوانی به‌ویژه در ایام سفر به مشهد انجام می‌شود. شعرهای چاووشیخوانی اگرچه به زبان فارسی است اما رنگ و بوی موسیقی مازندران دارد و در دستگاه موسیقی ایرانی خوانده می‌شود.البته چاووشیخوانی در آیین استقبال، متفاوت است به‌گونه‌ای که اشعار چاووشیخوانی در آیین استقبال به معنویت به‌دست آمده از سفر تأکید دارد.
جالب‌ترین موضوعی که در چاووشیخوانی وجود دارد این است که درآن برای افرادی که تمکن مالی کافی ندارند آرزو می‌کنند که بتوانند به سفر حج بروند.
در لالایی‌خوانی‌های مادران مازنی برای فرزندان هم، حضور امامرضا(ع) را می‌بینیم، به‌نحوی که مادران در این لالایی‌خوانی‌ها، تمام آرزوها و راز و نیازها را وصل به امامرضا(ع) می‌کنند و در این مرحله هم تربیت فرزندان، رنگ و بوی معنوی می‌گیرد.کشاورزان مازنی حتی در زمان کشاورزی، به‌ویژه موقع رسیدن برنج که ساقه‌ها شکل خاصی گرفته و به هم می‌پیچند، با دیدن این صحنه، باید صلوات بفرستند و حتی سفر به مشهد هم در این زمان، لازم می‌شود.
در معماری مازندران هم می‌توان حضور امام رضا(ع) را شاهد بود به‌گونه‌ای که مردم این استان، خانه‌ها را به سمت شرق می‌سازند که جدای از نگاه مذهبی، نوعی معماری کاربردی محسوب می‌شود و بادهای مخالف به درون خانه نفوذ نمی‌کند.همچنین در مازندران کسانی که به حج می‌روند پس از بازگشت از سفر حج، بر خود واجب می‌دانند به زیارت امام رضا(ع) رفته و به نوعی حج خود را تکمیل کنند.
اما در مازندران، امامزادگان زیادی به خاک سپرده شده اند که در این میان، امامزادگان منسوب به امامرضا(ع) از فراوانی خاصی برخوردارند اما علت تعدد امامزادگان منسوب به امامرضا(ع) در مازندران چیست؟
پس از آنکه حضرت علی‌بن‌موسی‌الرضا(ع)، ولایتعهدی مامون را قبول کرد، تعدادی از برادران آن حضرت با گروهی از سادات حسنی و حسینی به سمت ری و عراق مهاجرت کردند ولی مامون پیمان ولایتعهدی را شکست و با خوراندن زهر به آن امام، ایشان را به شهادت رساند. هنگامی که سادات از این موضوع آگاه شدند، برای نجات جان خویش، به سمت کوهستان‌های دیلمان و طبرستان حرکت کردند. طی حکمی که از دربار حکومت عباسیان صادر شد، خون آنان مباح دانسته و برای سر ایشان، جایزه تعیین شد. در پی اجرای این حکم، تعدادی از این بزرگواران به شهادت رسیدند و در همان کوهستان‌ها دفن شدند. این شهدا در اندک زمانی میان مردم، جایگاه و منزلت پیدا کردند و به همین دلیل بر مزار آنها بارگاه و زیارتگاه‌هایی بنا شد.
نام قدیم بابلسر و ارتباط آن با امام هشتم
بابلسر کنونی، در ابتدا مشهدسر نام داشت و بنا به اعتقاد قدما، انتخاب این نام از آن جهت است که سر امامزاده ابراهیم ملقب به ابو‌جواب، در این مکان مدفون است و قدمت تاریخی بنای امامزاده ابراهیم که از مهم‌ترین آثار باستانی شهر است دلیلی بر این مدعاست. این بقعه در گورستان عمومی شهر بابلسر قرار دارد و بنای آن به‌صورت برجی است هشت ضلعی و کمربندی از مقرنس که بدنه را از گنبد جدا می‌سازد.
آستانه مبارکه امامزاده ابراهیم(ع) آمل
این امامزاده در مرکز شهر آمل واقع شده که گلزار شهدا در این مکان قرار دارد و در میراث فرهنگی ثبت شده است. بنای این امامزاده به‌دلیل آثار نفیس چوبی از قبیل در، صندوق و همچنین تزیینات و کتیبه‌های زیبای قاجاری اهمیت هنری و تاریخی دارد. از ویژگی‌های خاص این بنا می‌توان به ارتفاع بلند آن، دیوارهای محصورکننده‌اش، برج مکعب شکل و گنبد هشت‌ضلعی آن اشاره کرد. این بنا در سال ۹۲۵ هجری قمری به وسیله خواجه عبدالله نامدار، فرزند درویش حاج کفشگر، ساخته شد و بانی آن عبدالله ابن‌شاه‌حسین قاضی بوده است. سازنده مقبره آن نیز محمد حسین نجار است. صندوق این مقبره از شاهکارهای منبت کاری است که آیات قرآنی بر آن حک شده. در خارج محوطه امامزاده ابراهیم، آب‌انباری موجود است که در سال۱۳۱۵ قمری توسط امیر مکرم لاریجانی اسکی ساخته شد. این بقعه از سمت غرب به خیابان طالب آملی و از سمت شرق به قادی‌محله و گرجی محله محدود است.
امامزاده حسن رضا(ع) نور
از مکان‌های تاریخی و دیدنی اطراف گیلانده (از توابع چمستان شهرستان نور) می‌توان به امامزاده حسن‌نام برد. این امامزاده در قسمت غربی روستای گیلانده و شمال روستای کچلده قرار دارد. ساختمان اصلی امامزاده دارای قدمت هزار‌ساله است و تا چندی پیش، ساختمان دیگری به‌عنوان مسجد در بخش شرقی امامزاده وجود داشت. با توجه به اینکه سالانه افراد زیادی در مراسم و مناسک مذهبی ازجمله مراسم تاسوعا و عاشورا به این مکان مشرف می‌شوند، ساختمان قدیمی، توانایی سرپناه دادن به این افراد را نداشت. بدین سبب با حمایت مردمی و اداره اوقاف استان و با تلاش هیأت امنا، ساختمان جدیدی در قسمت‌های شرقی و شمالی آن احداث شد.
امامزاده یوسف رضا(ع) قائمشهر
بارگاه امامزاده یوسف رضا(ع) در بخشی از بیمارستان رازی قائمشهر و به‌عبارتی در قلب این بیمارستان قرار دارد و دارای ارزش و احترام خاصی میان اهالی و مسافران است.
در جنب امامزاده یوسف‌‌رضا(ع) و خواهرشان به همراه کاروان امامرضا(ع) وارد ایران شده و در قائمشهر فعلی، برای ارشاد و هدایت اهالی ساکن می‌شوند. پس از شهادت امام‌هشتم(ع) به‌دست مامون عباسی، ایشان نیز به‌دست عمال کفر در محل زندگی خود مورد آزار قرار گرفته و به شهادت می‌رسند.براساس اسناد و مدارک، بقعه امامزاده یوسف رضا(ع)، 500سال پیش دارای مقبره، حیاط و موقوفاتی به نام ایشان بوده است. فضای بقعه ایشان ابتدا دارای ساختمان حرم، ایوان، مسجد، محوطه وسیع و درختان کهنسال بوده است که از این درختان تنها یک درخت چنار 400ساله باقی مانده است.
مردم متدین مازندران، طبق عرف مرسوم خود، بسیاری از حوائج خود را به امامرضا(ع) حواله می کنند و با توجه به همسایگی با استان خراسان و سهولت مسیر، اکثرا افتخار زیارت حرم این امام معصوم را در طول سال از دست نمی‌دهند.
مازندران به‌دلیل موقعیت اقلیمی خود، نمی‌توانست محلی بر سر راه سفر امامرضا(ع) به توس قلمداد شود، به همین دلیل این استان دارای قدمت چندین هزار‌ساله ایران، هیچ‌گاه افتخار تشرف امام‌هشتم(ع) را به‌خود ندیده اما مفتخر است که به‌دلیل وجود امامزادگان متعدد و منسوب به امام هشتم، می‌تواند مأمنی برای دعاها و مناسک مردم ایران به‌شمار رود ضمن اینکه این استان، مسیری پرتردد برای زائران بارگاه آقاعلی‌بن‌موسی‌الرضا(ع) از سراسر ایران به شمار می‌رود.
