اساسا چرا شهرداری تهران وارد عرصه‌ای شده است که به‌طور ذاتی وظیفه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است؟ آیا بهتر نیست شهرداری به وظایف و مأموریت‌های فوری تری مانند جمع‌آوری زباله و آسفالت خیابان‌ها و بهبود وضعیت ترافیک بپردازد؟ دلیل تأسیس اداره کل سلامت در شهرداری تهران چیست؟ اینها سؤالاتی هستند که بارها از سوی شهروندان مطرح شده و بسیاری از مردم هنوز درباره آن ابهام دارند.
واقعیت این است که شهرداری در شهرهای مدرن دنیا از یک نهاد خدماتی به یک نهاد اجتماعی تغییر ماهیت داده است. وقتی می‌گوییم شهرداری تبدیل به یک نهاد اجتماعی شده است یعنی برای حل مسائل اجتماعی و شهری باید به لایه‌های عمیق‌تر اجتماعی نفوذ کرده و راه‌حل بسیاری از مشکلات را در موضوعات اجتماعی و فرهنگی جست‌وجو کند.
به‌عبارت دیگر وقتی شهروندان از سلامت روحی و جسمی مناسب برخوردار نباشند یا در فقر اقتصادی به سر برده و از مشکلات متعدد اجتماعی و معیشتی رنج ببرند در نهایت معضلات اجتماعی، فردی و روانی گریبان آنها را خواهد گرفت و همین مسئله باعث خواهد شد در مسائل شهری با سیستم‌های دولتی و عمومی همکاری و مشارکت نداشته باشند و حتی نارضایتی خود را در رفتارهای عمومی مانند شیوه رانندگی یا برخورد با دیگر شهروندان نشان دهند.
از سوی دیگر مفهوم سلامت مفهومی سیال و در حال تغییر است ، قرن‌ها پیش مفهوم سلامت شامل کسانی می‌شد که از هیچ مشکل جسمی رنج نبرند و مثلا شیوه درمان دندان این بود که آن را بکشند. اما امروز مفهوم سلامت از درمان به پیشگیری تغییر پیدا کرده است یعنی جامعه‌ای سالم است که اساسا میزان و ضریب بیماری در آن پایین آمده باشد لذا امروز جامعه سالم را با شاخص‌هایی مانند امید به زندگی و کیفیت زندگی و عدالت اجتماعی می‌سنجند.
شاید در آینده نه‌چندان دور با پیشرفت فناوری‌های پزشکی، حتی مفهوم امروزی سلامت نیز تغییر پیدا کند و این اصلا بعید نیست. از این زاویه، فراهم کردن محیط زندگی سالم و ایمن برای شهروندان و آگاهی آنها از شیوه‌های رفتار فردی و اجتماعی و ایجاد شرایط تفریحات سالم و دراختیار گذاشتن حداقل امکانات زندگی شاد و بانشاط در محیط‌های شهری می‌تواند در راستای تحقق مفهوم سلامت در زندگی شهروندی تلقی شود.
درست به همین دلیل است که شهرداری تهران در سال‌های اخیر با انجام مطالعات جهانی و به روز علمی ، اقدام به اجرای پروژه سنجش عدالت در شهر تهران کرده است. نتایج فاز اولیه این پروژه که در قالب 374جلد کتاب منتشر شده و در اختیار تمامی مدیران محلات شهر تهران گرفته است تصویری جامع از وضعیت بیش از 50 شاخص سلامت در شهر تهران به مدیران ارائه داده است.
این شاخص‌ها به‌گونه‌ای است که می‌توان با اتکا به آن اقدام به برنامه‌ریزی برای رفع مسائل و مشکلات عرصه سلامت در شهر تهران کرد. این پروژه اکنون از سوی نهادهای بین‌المللی مورد استقبال قرار گرفته و قرار است به‌عنوان الگویی منطقه‌ای برای برخی از کلانشهرهای دنیا مورد استفاده قرار گیرد.
می توان گفت این رویکرد که در ایران منحصر به فرد است باعث شده تا حتی مسئولان وزارت بهداشت نیز از آن الگو گرفته و آن را بعد از تصویب هیأت وزیران به سراسر کشور ابلاغ کنند.اگر چه بیش از یکسال از این ابلاغیه می‌گذرد اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که چنین طرح و پروژه‌ای در سطح ملی هنوز اجرایی نشده و اراده‌ای برای پیاده‌سازی آن به‌عنوان مدلی موفق از سنجش و بهبود سلامت در شهرهای کشور وجود ندارد.
