سه‌شنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۱ - ۰۵:۵۲
۰ نفر

محمد رضایی: طی سال‌های گذشته تلاش‌های زیادی در جهت ایجاد رقابت در بازار بیمه کشور صورت گرفته که می‌توان از آزادسازی نرخ‌ها به‌عنوان گامی اساسی در این جهت یاد کرد.

آتش سوزی

اما به‌نظر می‌رسد اجرای این سیاست تاکنون نتوانسته آنطور که باید سیاستگذاران را به اهداف خود نزدیک کند. بروز پدیده نرخ‌شکنی بعد از آزادسازی نرخ‌ها موجب گلایه شدید فعالان صنعت بیمه کشور شده و البته در این میان تنها شرکت بیمه دولتی کشور بیشترین سهم انتقادات را به خود اختصاص داده است. گرچه نمی‌توان از حرکات زیرکانه برخی شرکت‌های کوچک خصوصی هم در این میدان رقابت چشم‌پوشی کرد. گرچه برخی دست‌اندرکاران صنعت بیمه به‌کار بردن این واژه و گلایه از آن را به‌دلیل وجود فضای رقابتی بی‌معنا می‌دانند اما ارائه نرخ‌های پایین و عدم محاسبه دقیق ریسک از سوی برخی شرکت‌ها به جایی رسیده که اخیرا رئیس کل بیمه مرکزی هم نسبت به این موضوع واکنش نشان داده و از برخورد با متخلفان خبر داده است. سیدمحمد کریمی نرخ‌شکنی را اینگونه تعبیر کرده که سواران کشتی اقدام به سوراخ کردن جای خود کنند. به این ترتیب واضح است که تداوم این شیوه می‌تواند در نهایت ضررهای جبران‌ناپذیری را برای صنعت بیمه کشور به‌دنبال داشته باشد.

به‌نظر می‌رسد که با شرایط فعلی باید در زمینه وجود یا عدم وجود فضای رقابتی در صنعت بیمه کشور قدری بیشتر تأمل کرد. آیا با آزادسازی نرخ‌ها در این بازار واقعا می‌توان انتظار داشت که شرکت‌ها در فضایی رقابتی به تولید بیمه‌نامه‌های مختلف و عرضه به مشتریان بپردازند. به بیان دیگر با وجود تفاوت‌های بسیاری که بین شرکت‌های فعال وجود دارد، آیا می‌توان انتظار داشت که فضای رقابتی بر این بازار حاکم شود؟ برای پاسخ به این سوال بد نیست مروری بر شرایط بازار رقابت کامل داشته باشیم. در ادبیات اقتصادی بازار رقابت کامل به بازاری گفته می‌شود که تعداد زیادی تولیدکننده و مصرف‌کننده بر سر یک کالای همگن و خاص به دادوستد می‌پردازند. در این نوع بازار سهم هر تولیدکننده از تولید آن کالای خاص اندک است و هیچ تولیدکننده‌ای درصد بالایی از سهم بازار را در اختیار ندارد. در نتیجه هیچ تولیدکننده‌ای نمی‌تواند با استفاده از کم و زیاد کردن تولید خود روی قیمت بازار تأثیر بگذارد. قیمت کالا در بازار رقابتی به صورت یک داده است.

اگر تولیدکننده‌ای کالای خود را با قیمتی بالاتر از قیمت بازار ارائه کند، خریداری نخواهد داشت و اگر با قیمتی پایین‌تر ارائه کند، تمام کالایش به سرعت فروش خواهد رفت. در هیچکدام از این دو مورد سایر فروشندگان واکنشی نشان نخواهند داد.حال مجددا به بحث اصلی بازمی‌گردیم همان طور که در ابتدا اشاره شد، بیشترین انتقادات درباره نرخ شکنی متوجه شرکت بیمه ایران است. این شرکت در سال گذشته با تولید بیش از 4هزار میلیارد تومان حق بیمه، مقام اول را به خود اختصاص داده که 4برابر بیشتر از شرکتی است که رتبه دوم بازار را از آن خود کرده است. این مبلغ همچنین 200هزار برابر بیشتر از رقمی است که سهم کوچک‌ترین شرکت بیمه از بازار است. بنابراین با توجه به نخستین ویژگی تعریف شده برای بازار رقابت کامل، نمی‌توان از این بازار انتظار داشت که به سمت شرایط رقابتی پیش برود چرا که شرکتی با داشتن حدود 50درصد از حق بیمه تولیدی در بازار به راحتی هزینه تمام شده خود را پایین آورده و بدون کمترین زحمتی سایر رقبای خرد خود را از میدان به در کند. در چنین شرایطی طبیعی است که حتی مانورهای القای رقابت از جمله برگزاری مناقصه‌ها هم نمی‌تواند مسیر بازار را عوض کند. حال این سوال اساسی مطرح می‌شود که آیا چاشنی انحصار بر این بازار به ظاهر رقابتی غلبه نکرده است؟

کد خبر 169590

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار بيمه و بانك

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز