در واقع آمریکایی‌ها اظهار کرده بودند این سفارت مجازی می‌خواهد در غیاب روابط مستقیم مانند پلی میان 2 کشور عمل کند اما واقعیت این است که آنها درصدد بودند با ارائه ویترینی زیبا تلاش کنند تا ایرانی‌هایی که علاقه‌مند ارتباط و سفر به آمریکا هستند ابتدا با فرهنگ آمریکایی آشنایی بیشتری پیدا کنند.
به عبارت دیگر از دیگر اهداف تشکیل سفارت مجازی شکل‌دهی به شبکه‌های اجتماعی برای مقابله با نظام سیاسی جمهوری اسلامی است که بسیاری از مخالفان قبلا هزینه آن را پرداخت نموده و تا مرز اتهام جاسوسی نیز پیش رفته‌اند. به‌طور کلی ایجاد سفارتخانه مجازی از سوی آمریکایی‌ها در پرتو سیاست کلی دولت اوباما در قبال ایران است که به‌عنوان سیاست خصومت گسترده بدون جنگ نامگذاری شده است.
در پرتو این سیاست، آمریکاییان برای فشار به ایران هر نوع سیاستی را بدون توسل به جنگ مستقیم پیگیری می‌نمایند. البته ایجاد این سفارت مجازی در چارچوب دیپلماسی عمومی که در آن قدرت نرم و هوشمند مورد توجه جدی واقع می‌شوند قابل طرح هستند. اگر چه ایده تشکیل سفارت مجازی ابتدای امر تداعی‌کننده صدور ویزای مستقیم یا ویزای توریستی و تحصیلی و پوشش‌دهنده بخشی از درخواست‌های دیگر برای فعالیت در آمریکا را تداعی می‌کرد اما آنچه در روزهای اولیه به نمایش گذاشته شد بیانگر یک سایت عادی خبری و تحلیلی بود و به همین دلیل بسیاری از مخالفان و معارضان نظام جمهوری اسلامی را دچار سردرگمی و سرخوردگی کرد. اما در این میان مقامات جمهوری اسلامی نیز واکنش‌های جدی نسبت به این اقدام داشتند که برایند نظرات آنها این است که با توجه به تسلط و اشراف جمهوری اسلامی ایران بر فضای سایبری و مجازی تلاش آمریکا برای ایجاد این سفارتخانه مجازی یک تور و طمعه است تا افرادی را در قالب مباحث جاسوسی گرفتار نمایند لذا به جوانان و افراد مختلف درخصوص تعامل با این سایت هشدار دادند.
به‌طور کلی گرچه تمامی ارتباطات رسمی در پرتو ایجاد سفارتخانه و یا کنسولگری با هماهنگی و موافقت کشور میزبان صورت می‌گیرد، اما ایجاد سفارتخانه مجازی در پرتو دیپلماسی عمومی اگر چه حرکت جدیدی به حساب می‌آمد ولی با عنایت به اینکه تسهیلات یا امکانات خاصی درخصوص وظایف تعریف‌شده سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌ها در این سفارتخانه مجازی مطرح نشده است به‌نظر می‌رسد این حرکتی نمایشی و ویترینی است که آمریکایی‌ها برای فشار به ایران طراحی نموده‌اند. افتتاح سفارتخانه مجازی از سوی آمریکا برای ایرانیان در مقطعی که دولت انگلیس با برخی کشورهای اروپایی به تبعیت از این کشور جنگ رسانه‌ای تمام عیاری را شروع کرده و ادعا کردند که سفارتخانه‌هایشان را تعطیل خواهند کرد تفسیری جز مانورهای جاسوسی در ایران به دست نمی دهد.
البته با عنایت به کنوانسیون‌های 1961 و 1963 در رابطه با مزایا و مصونیت‌های دیپلماتیک این اقدام دولت آمریکا به‌دلیل عدم‌رضایت کشور میزبان اقدامی خلاف عرف حقوق بین‌الملل است اما با توجه به نبود ارتباط رسمی بین 2 کشور به‌نظر می‌رسد این اقدام دولت آمریکا در پرتو دیپلماسی عمومی و در چارچوب تحت‌تأثیر قرار دادن افکار عمومی ایرانیان و تشویق ضمنی آنها به حمایت از سیاست‌های آمریکاست؛ در نتیجه این اقدام کاملا خصمانه ارزیابی می‌شود و در نخستین واکنش دولت جمهوری اسلامی نسبت به فیلتر کردن این سایت اقدام نمود و توصیه‌های لازم را برای عدم‌ارتباط با این سایت به اقشار مختلف به‌ویژه جوانان نموده است.
*استاد روابط بین‌الملل دانشگاه تربیت معلم
