ایران بدون اینکه اهمیتی به برپایی پایگاه‌های نظامی آمریکایی در منطقه دهد، بورس نفت خود را تاسیس کرده است.ایران دارای رتبه چهارم جهان از نظر ذخایر نفت و رتبه دوم از لحاظ ذخایر گاز است. با وجود قرارگرفتن 2 بورس بزرگ جهانی نفت در نیویورک و لندن و معامله این ماده سوختی به دلار در بازارهای جهانی، ایران در اقدامی ابتکاری، بورس بین‌المللی نفت را در جزیره کیش و در مجاورت سواحل خود در خلیج‌فارس ایجاد کرده است. بر خلاف بورس‌های نیویورک و لندن در بورس نفت کیش، معاملات نفت و مشتقات نفتی با یورو و ریال و سبدی از ارزهای دیگر غیراز دلار انجام می‌شود.
به‌رغم اینکه آمریکا و اتحادیه اروپا به‌صورت یکجانبه تحریم‌هایی راعلیه ایران اعمال کرده‌اند ولی این اقدام آنان از سوی بسیاری از کشورها نادیده گرفته‌شده؛ چین یکی از کشورهایی است که بی‌توجه به تحریم‌های یکجانبه آمریکا و اروپا علیه ایران، به معاملات نفتی با ایران ادامه می‌دهد و از مزیت‌های بورس بین‌المللی نفت کیش به‌عنوان بستری برای خرید نفت استفاده می‌کند. بورس بین‌المللی نفت کیش علاوه بر ویژگی‌های اقتصادی و تجاری آن، زیرساخت مناسبی برای مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب علیه ایران محسوب می‌شود.
بورس بین‌المللی نفت کیش ابزاری برای تقویت توان ایران برای تعیین قیمت نفت در بازارهای منطقه‌ای است. تشکیل بورس نفت کیش این امکان را به ایران می‌دهد که موانع احتمالی ناشی از تحریم‌ها را پشت سر بگذارد.تشکیل بورس بین‌المللی نفت کیش، تجار مستقل جهان را قادر می‌سازد که بدون مواجهه با مشکل خاصی به بازار معاملات نفتی ایران وارد شوند. بورس بین‌المللی نفت کیش، ابزار مطمئنی برای معاملات مواد سوختی ایران با شرکای خارجی و غلبه بر تحریم‌های بانکی آمریکاست. همچنین انجام معاملات نفتی با ارزهایی غیراز دلار تمایل ضمنی بازار جهانی برای جایگزینی دلار با ارزهای دیگر است. اگر تولیدکنندگان و خریداران نفت تصمیم به معامله نفت با ارزی غیر از دلار بگیرند، این رویداد بیشتر از افزایش بدهی آمریکا یا کسری بودجه این کشور، کمر واشنگتن را خواهد شکست.
اگر ملت‌های تولید و مصرف‌کننده نفت در جهان مانند ایران عزم خود را برای معامله نفت با ارز جایگزین دلار جزم کنند، اقتصاد جهانی با ثبات بیشتری همراه خواهد بود. پیش‌بینی می‌شود رویگردانی از دلار به‌عنوان ارز انحصاری مبادلات تجاری کالا در کشورهایی مانند روسیه، ونزوئلا، هنگ کنگ و امارات متحده عربی نیز سیر صعودی داشته باشد و احتمال اینکه این کشورها نیز بخواهند با آزادسازی مبادله تجاری به سوی تثبیت موقعیت واحد پولی رایج خود به‌عنوان ارز جایگزین در بازارهای بین‌المللی حرکت کنند، بالاست؛ چنان‌که پکن شرکای تجاری خود را برای انجام مبادلات تجاری با ارز «یوان» - واحد پول چین - ترغیب می‌کند. تاسیس بورس بین‌المللی نفت کیش و اقدام ایران برای تجارت محموله‌های فیزیکی نفت به‌وضوح از تلاش تهران برای تحت فشار گذاشتن دلار آمریکا و نمایش واقعیت امکان به هم زدن وضع موجود و جایگزینی دلار با ارزهای دیگر در معاملات نفتی برای دیگران، حکایت دارد.
تحلیلگر اقتصادی خبرگزاری ریانووستی
منبع: پایگاه اطلاع‌رسانی بازار سرمایه
