جمعه ۲۰ خرداد ۱۳۹۰ - ۱۶:۲۵
۰ نفر

دکتر حسن سبحانی: وجود حدود 270 هزار میلیارد تومان نقدینگی و حرکات امواج بعضا سهمگین آن از یک طرف و کمبود نقدینگی مورد نیاز واحدهای تولیدی و در نتیجه با ظرفیت کامل کار نکردن یا اصولا کار نکردن آنها از طرف دیگر، یکی از مشخصات و ویژگی‌های اقتصاد فعلی ایران است.

حسن سبحانی

هم امکانات در سطح کلان داریم و هم کمبود همان امکانات را در واحدهای تولیدی خود تجربه می‌کنیم. نقدینگی جامعه، متأثر از سیاست‌های نادرست متخذه در طی سال‌های متمادی تا همین هفته‌ها و روزهایی که در آن به‌سر می‌بریم، سر از تولید درنمی‌آورد و بازارهای مالی و فعالیت‌های مطمئن‌تر و کم‌خطر را آماج حضور خود قرار می‌دهد. بازار سکه را متأثر می‌کند تا سود مطمئن خود را کسب کند و سپس سر به بازارهای ارز، مسکن و... می‌زند و به‌مثابه بازی‌های مشهور به «بزن‌ودررو» تلاش می‌کند بدون تلاش و کار و مرارت، عایدی غیرمتناسب با بازدهی‌های معمولی سرمایه را در زمان اندک و با خیال راحت تحصیل کند و خیمه سرمایه‌گذاری خود را در مسیر بادهای مخرب و توفان‌های غیرمترقبه برپا نکند. بدیهی است اینگونه کنش‌ها از ناحیه صاحبان نقدینگی، موجبات منفعل کردن یا شدن دولت‌ها را هم فراهم کرده، فرصت تأمل و برنامه‌ریزی و تدبیر را از آنان سلب می‌کند و واکنش روزمرگی را سرنوشت محتوم آنان می‌سازد.

آسیب‌شناسی این پدیده ناخوشایند در اقتصاد ایران، از آن جهت نتوانسته است به درمان رنج و رفع مشکلات ناشی از آن منجر شود که از آسیب به‌عنوان سیاست و تدبیر و درمان استفاده شده است. یعنی به‌جای آنکه معلول شناسایی شده و از آن طریق به علت پرداخته شود، معلول را مورد ملاحظه قرار داده و در عین حال، درمانی از جنس معلول برای رفع مشکل ارائه شده است. معنای این کلام آن است که جامعه ما از آن جهت به مشکلات ناشی از جابه‌جایی و مکان به مکان شدن نقدینگی بخش خصوصی مبتلا شده است که روحیه فردگرایی و جست‌وجوی صرفا منفعت مادی و لزوم بهره‌مندی غیربهینه حداکثری از حداقل منابع و امکانات را پیشه خود قرار داده است.

این شرایط، ملازمه‌ای با رعایت وظایف و تکالیف اجتماعی در خدمت تولید ندارد و خود عامل تحقق سفته‌بازی در بازارهای مالی، پولی، مسکن و... است. در مجموع سیاست‌ها بدین‌ترتیب به‌جای خاموش کردن موتور فعال کارکرد مخرب نقدینگی و جهت‌دهی کارکرد آن به بخش‌های واقعی و مولد، در عرصه تصمیم و عمل روح فردگرایی و لزوم عنایت به تحصیل ثروت و درآمد را بدون ملاحظه نظام اخلاقی و ارزشی وجهه همت خود قرار داده است. به عبارت دیگر ما بر آن هستیم که فعالیت‌های اقتصادی انسان، در چارچوب یک نظام اقتصادی مستظهر به نظامی ارزشی، شکل گرفته و سامان می‌یابد. اما چنانچه نظام ارزشی مورد حمایت جامعه، بر متغیرهای ارزشی محیطی نامأنوس جامعه‌ای متفاوت شکل داده شود و ارزش‌های مبتنی بر اصالت فرد و اصالت سود و اصالت تراکم سرمایه بر ذهنیت صاحبان پس‌انداز و فعالان اقتصادی به حاکمیت نشانده شود در آن صورت نباید انتظار داشت که سفته‌بازی و بورس‌بازی محصول حتمی چنین نظامی نباشد که گفته‌اند از کوزه همان برون تراود که دراوست.

کد خبر 137257

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار سیاست داخلی

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز