منظور از انسان‌های خودساخته افرادی هستند که از دیدگاه روانشناسی قدرت تطبیق بیشتری در مقابل شرایط ناهموار زندگی از خود نشان داده و به بیان ساده و امروزی از مهارت مدیریت بحران برخوردارند.
یکی از عواملی که قدرت مدیریت بحران را در انسان افزایش می‌دهد، صبر و بردباری یا به عبارتی تحمل دشواری‌های زندگی است، از این‌رو در تعالیم دینی و به‌تبع آن در اندیشه بزرگان فرهنگ و ادب ما جایگاه ویژه‌ای دارد. کتاب دینی مسلمانان صبر را همسنگ با حقیقت خوانده و یکی از راه‌های نجات بشر از ضرر و خسران را توسل به آن می‌داند.
چنانچه از منظر امروزی به این آموزه قرآن بنگریم بسیاری از زیان‌ها در زندگی اجتماعی را در قضاوت‌ها یا عکس‌العمل‌هایی می‌یابیم که عجولانه و به دور از صبر و تحمل انجام می‌پذیرد.
در آثار به جای مانده از بزرگان ادب صبر، تلخ و ناگوار اما نتیجه و حاصل آن شیرین معرفی شده است. مولانا می‌فرماید:
صبر تلخ آمد ولیکن عاقبت
میوه شیرین دهد پرمنفعت
خواجه شیراز نیز به بیان دیگر شهد کامروایی را محصول صبر بر تلخی‌ها می‌خواند.
این همه شهد و شکر کزدهنم می‌ریزد
اجر صبری است کز آن شاخه نباتم دادند
اینگونه ابیات در گنجینه ادبیات غیر از آنکه انسان را به تحمل تلخکامی‌های روزگار دعوت می‌کنند دربردارنده این آموزه فکری نیز هستند که به‌سامان رسیدن امور نیازمند صبر و تحمل گذشت زمان هستند.
مدتی این مثنوی تاخیر شد
مهلتی بایست تا خون شیر شد
تا نزاید بخت تو فرزند نو
خون نگردد شیر شیرین خوش شنو
ملای روم در تشبیهی منطقی انسان را به اندیشه در این موضوع دعوت می‌کند که همانطور تبدیل خون به شیر در بدن زن نیازمند سپری شدن زمان است، انجام امور و به دست آوردن نتیجه مطلوب نیز بی‌گمان محتاج صبر و تحمل گذشت وقت است. حافظ همین قرابت صبر و کامروایی را اینگونه توصیف می‌کند:
صبر و ظفر هر دو دوستان قدیمند
بر اثر صبر نوبت ظفر آید
و در بیت دل‌انگیز دیگری پا را فراتر نهاده و امور طاقت‌فرسا و در ظاهر غیرممکن را به کمک صبر امکان‌پذیر می‌داند.
گویند سنگ لعل شود در مقام صبر
آری شود ولیک به خون جگر شود
روی دیگر سکه دعوت به صبر و تحمل، مذمت و اعتراض بزرگان اندیشه نسبت به عجله و شتاب‌زدگی در امور است.
صبرمفتاح فرج نشنیده‌ای
کاندر این تعجیل درپیچیده‌ای
مولانا در این بیت ضمن اشاره به گفته پیام‌آور اسلام مبنی براینکه صبر کلید گشایش و کامروایی است می‌گوید تو از اعجاز صبر و تحمل گذشت زمان غافلی که اینگونه در کارها شتاب می‌کنی.در بیت شیواتری ملای روم مثل معروف عجله کار شیطان است را اینگونه بیان می‌کند:
مکر شیطان است تعجیل و شتاب
لطف رحمان است صبر و احتساب
نکته قابل درنگ در اینگونه آموزه‌ها که از دل ادبیات ما برمی‌خیزد این است که ادبیات، زبان و آیینه تفکر و تجربیات یک ملت است.
ازهمین رو هنگامی که مقوله‌ای در آثار بزرگان ادب منعکس می‌شود بی‌شک عوامل اجتماعی چنین حالتی را پدید آورده و بررسی و تحلیل همین بازتاب‌ها می‌تواند ما را در واکاوی بسیاری از پیچیدگی‌های جامعه امروز یاری دهد.
اگر صبر و شکیبایی به‌عنوان یک منش اجتماعی مثبت در افراد نهادینه شود در درجه نخست از بسیاری از جرائم که معلول بازخورد و عکس‌العمل شتاب‌زده هستند کاسته می‌شود اما حاصل نیکوتر صبر آن است که تعاملات اجتماعی را با نوعی مدارا و خردمندی همراه می‌سازد و به ما می‌آموزد تا در تحلیل رفتار فرد مقابل و نشان دادن واکنش به آن از شتاب بی‌مورد بپرهیزیم.
