غاری که بزرگترین غار دریاچه‌ای ایران به شمار می‌رود و آن قدر زیبا و شگفت‌انگیز است که شاید نام «غار موزه» بیشتر برازنده‌اش باشد.
در سال 1330 نشریات از وجود غاری ناشناخته در نزدیکی همدان خبر دادند و از سال 1340 کوهنوردان بازدید و بررسی این غار را آغاز کردند.
البته هنوز هم دانسته‌های علمی این غار کم‌نظیر در ابهام قرار دارد. با همه اینها غار «علی سرد» از دیرباز شناخته شده بود به طوری که با تحقیقات انجام گرفته، معلوم شده است از دوره صفویه برای استفاده از آب غار که از دهانه کوچک آن سرازیر می‌شده، به نحو تحسین‌برانگیزی کانال‌کشی‌هایی انجام گرفته بود. این آب را طی سالیان دراز برای آبیاری و کشت و زرع روستاهای اطراف مصرف می‌کرده‌اند.
غارهای سراب و سوباشی هم از غارهای دریاچه‌ای به شمار می‌روند که در محدوده جغرافیایی غار علی سرد قرار گرفته‌اند و فاصله اندکی با هم دارند.
آب غار که امروزه روی آن قایقرانی می‌کنند، زلال با دمایی نزدیک به 12 درجه سانتی‌گراد است.
عمق آب در نقاط مختلف غار از چند سانتی‌متر تا بیش از 10 متر متغیر است. در واقع میزان آن به ریزش‌های جوی که به سطح ارتفاعات منطقه می‌رسد بستگی دارد.
مناظر داخل غار بسیار بدیع و هوای آن سبک است. درون غار مملو از راه‌های دراز و پرپیچ و خمی است که در هر گوشه آن زیبایی‌های خیره‌کننده‌ای انتظار چشمان مشتاق بازدیدکنندگان را می‌کشند.
تالارهای بزرگ و باشکوه غار که گاهی سقف‌های بلندی دارند از شاهکارهای طبیعت در دل این غار هستند. هیچ‌گونه جانداری درون آب غار به چشم نمی‌خورد و این آب به خاطر میزان آهک و سنگینی، قابل شرب نیست.
کف غار را لایه‌ای ماسه آهکی فرا گرفته که بازمانده رسوبات آب غار می‌باشد.
