ویکی‌پدیا یک دانشنامه اینترنتی چندزبانه با محتویات آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و مقالات آن می‌تواند توسط هرکسی که به اینترنت دسترسی دارد، ویرایش شود. نام ویکی‌پدیا واژه‌ای ترکیبی است که از واژه‌های ویکی (وبگاه مشارکتی) و انسیکلوپدیا (دانشنامه یا دایره‌المعارف) گرفته شده‌است.
ویکی‌پدیای انگلیسی در تاریخ ۲۵ دی ۱۳۷۹ به صورت مکملی برای دانشنامه تخصصی نوپدیا نوشته شد. هم اکنون پروژه ویکی‌پدیا توسط بنیاد غیرانتفاعی ویکی‌مدیا پشتیبانی می‌شود. مدخل‌های ویکی‌پدیا طبق مدخل‌های سالنامه‌ها، فرهنگ‌های جغرافیایی و رخدادهای روز هستند و هدف این پروژه آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامه رایگان به تمامی زبان‌های زنده دنیاست.
ویکی‌پدیا از پایان آوریل ۲۰۰۷ تاکنون، یکی از ۱۰ وبگاه برتر جهان از لحاظ شمار بازدیدکنندگان است که بیش از نیمی از بازدیدها به ویکی‌پدیای انگلیسی مربوط می‌شود و اکنون تقریباً دارای 20میلیون صفحه‌است که از این تعداد 7میلیونش مقاله است. بیش از ۳۳۱۴۶۶۳ مقاله به زبان انگلیسی، بیش از ۱۰۷۷۲۶۵ عدد به زبان آلمانی، بیش از ۹۵۵۶۴۲ عدد به زبان فرانسوی و بیش از ۷۰۵۲۷۳ به زبان لهستانی تعلق دارند. تعداد کل کاربران ثبت‌نام شده نیز تقریباً معادل ۲۳۹۵۵۱۴۱نفر است که از میان آنها، ۴۷۱۳نفر مدیر هستند.
پژوهشگران با‌بررسی آمـاری مـــراجعـات به دایــره‌المعارف اینتـرنتی ویکی‌پدیا، پربیننده‌ترین مقالات این دانشنامه منبع باز را در سال‌های 2008 و 2009 استخراج کردند. در حال حاضر بیش از میلیون‌ها مقاله در دایره‌المعارف اینترنتی ویکی‌پدیا موجود است که هر فردی می‌تواند آنها را ویرایش کرده یا در غنی سازی اطلاعات آن شرکت کند. ویکی پدیا یکی از معدود سایت‌های شبکه‌های اجتماعی در اینترنت است که در ایران فیلتر نیست و هیچگاه هم فیلتر نشده است. به همین دلیل تصور عمومی کاربران ایران بر این است که این سایت کاملا علمی بوده و مطالب آن مورد تایید همگان است. با این حال چیزی که درون ویکی‌پدیا ماندگار می‌شود برآیند نظر عمومی است که ممکن است ضرورتا با واقعیت‌ها و حقایق فاصله و زاویه داشته باشد.
از نظر بازدید نیز، سایت ویکی‌پدیا در جایگاه دهمین سایت پربازدید در ایران قرار دارد.
ویکی‌پدیای فارسی 195هزار عضو ثبت نام شده دارد که قادرند با دسترسی‌های قانونی، اطلاعات مورد نظر خود را روی این دانشنامه بارگذاری کنند. علاوه بر آن تمام بازدیدکنندگان این سایت قادر به ویرایش اطلاعات و اضافه و کم‌کردن محتوای موجود هستند. ویکی پدیای فارسی دارای 17 مدیر و یک دیوانسالار ارشد است. مدیران، ویکی‌نویسانی هستند که دسترسی‌های فنی بیشتری برای اداره وبگاه دارند. رسم ویکی‌پدیا بر آن است که این دسترسی، به کسانی که برای مدتی مشارکت‌کننده فعال و دائمی ویکی‌پدیا بوده‌اند، با قوانین ویکی‌پدیا آشنایند و آن‌را رعایت می‌کنند و همچنین معتمد بین افراد دیگر هستند، اعطا شود.
در حال حاضر ویکی‌پدیای فارسی 20مدیر فعال دارد که فهرست آنها در خود این سایت منتشــر شده است.فعال‌ترین کاربران ویکی پدیای فارسی 10نفر هستند که بالاترین ویرایش توسط آنها 70هزار و کمترین آن 14 هزار مورد بوده است. همچنین قدیمی‌ترین کاربر ویکی‌پدیای فارسی در تاریخ 7 جولای 2004 عضو این سایت شده است. طبق اسناد و اطلاعات منتشره در ویکی‌پدیای انگلیسی، قدیمی‌ترین کشور جهان، ایران است که سابقه تمدنی‌اش به 330 سال قبل از میلاد مسیح برمی‌گردد. با نگاهی به این صفحه می‌توان نتیجه گرفت که حتی ما به کاربرانی در محیط ویکی‌پدیا نیاز داریم که قادر باشند به زبان‌های دیگر نیز اطلاعات مرتبط با فرهنگ، تمدن و دین اسلام را در صفحات گسترده این دانشنامه بزرگ بشری وارد کنند.
بر این اساس پیشنهاد می‌شود:
1- نظارت بر محتوای منتشره در ویکی‌پدیای فارسی با توجه به جایگاه بالای آن در بازدید‌های کاربران ایرانی در اینترنت، بر عهده نهادهای مرتبط مانند بنیاد دهخدا یا فرهنگستان ادب و زبان فارسی یا فرهنگستان علوم یا نهادی زیرمجموعه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی گذاشته شود. اگر چه ایجاد و راه‌اندازی ویکی پدیا محصول یک تفکر غربی بوده است اما این محصول یا سرویس، اکنون با تولید ده‌ها هزار مدخل و مقاله به یک سرمایه ملی تبدیل شده که باید نسبت به حفظ و مراقبت از آن کوشا بود.
2- نسبت به اصلاح اشکالات محتوایی ویکی‌پدیای فارسی توسط تیم‌های قوی و حرفه‌ای اقدام شود و نظارت دائمی بر این امر وجود داشته باشد.
3- دستگاه‌ها و سازمان‌های مسئول در کشور باید ملزم به تولید و بارگذاری اطلاعات مرتبط با خود در این دانشنامه شوند تا میزان نفوذ زبان فارسی در محیط شبکه‌ای مذکور افزایش یابد.
4- ویکی‌پدیا به‌عنوان یک رسانه مجازی باید توسط تولید‌کنندگان محتوا و اطلاعات و دانش در ایران مورد توجه جدی قرار گیرد و از این ظرفیت مهم رسانه‌ای برای انتشار اطلاعات به زبان‌های مختلف دنیا استفاده شود.
