این سفر پرفراز و نشیب، نتایج مثبت و منفی متفاوتی به‌دنبال داشت که از جنبه‌های گوناگون قابل بررسی است.
یکی از اهداف اصلی این سفر، نوعی تبلیغات در حوزه دیپلماسی عمومی برای دولت اوباما بود. اتفاقی که در سفر به هند و اندونزی تاحدودی رخ داد و در نتیجه ارائه تصویری احساسی در ذهن مردم، یک موفقیت سیاسی نمایشی نسبی به دست آمد اما با ورود به سئول همه چیز تغییر کرد و اوضاع خراب شد. سفر اوباما به پایتخت کره‌جنوبی برای شرکت در نشست گروه 20 شروع ناکامی‌های او در تور آسیایی‌اش بود.
در این نشست اقتصادی که سران کشورهای توسعه یافته و قدرت‌های درحال ظهور حضور داشتند اوباما نتوانست بر سر تجارت آزاد با کره‌ای‌ها به توافق برسد؛ اتفاقی که می‌توانست بزرگ‌ترین پیروزی سفرش باشد. ناکامی دیگر اوباما این بود که تعدادی از کشورها به جای اینکه به همراه آمریکایی‌ها مقابل دستکاری در ارزش پول ملی و ارز توسط چینی‌ها موضع بگیرند با یکدیگر متحد شدند و علیه دولت آمریکا، صف‌آرایی کردند.
پس از سفر ناموفق اوباما به کره‌جنوبی نوبت به ژاپن رسید. در یوکوهاما اتفاق ویژه‌ای نیفتاد و او پس از شرکت در اجلاس مجمع همکاری‌های آسیا و اقیانوسیه موسوم به اپک و تجربه حضور در یک نشست معمولی و کم هیجان به کشورش بازگشت.
با پایان این تور آسیایی تازه دردسرهای اوباما شروع می‌شود و با برنامه کاری فشرده‌ای که در انتظارش است فرصتی برای استراحت نخواهد داشت. او پس از شرکت در جلسه نفسگیر کاخ سفید و کلنجار رفتن با رهبران جمهوریخواه ستیزه‌جوی کنگره، برای شرکت در اجلاس ناتو - سازمان معاهده آتلانتیک شمالی - کشور را ترک کرد.
همان طور که پیش‌تر اشاره شد، ارمغان اوباما در تور آسیایی‌اش ترکیبی از موفقیت‌ها و شکست‌ها بود. مایک‌گرین، مشاور ارشد مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌الملل در مورد این سفر می‌گوید: سفر به هند و اندونزی خیلی خوب بود اما سفر به سئول کاملا ناامیدکننده بود. سفر به ژاپن نیز در عین اطمینان‌بخش بودن بسیار کم‌هیجان و معمولی بود.
می‌توان گفت اوباما تا حدودی به آنچه موردنظرش بوده دست یافته است. او با صرف زمانی طولانی برای حضور در آسیا که درست پس از شکست جانانه خود و حزبش در انتخابات میان‌دوره‌ای اتفاق افتاد، قصد داشت به کشورهای آسیایی نشان دهد چه اندازه برای آمریکایی‌ها اهمیت دارند. در حقیقت این یک نوع سرمایه‌گذاری است و اوباما انتظار دارد در آینده‌ای نه‌چندان دور از جانب این کشورها پاسخ مناسبی دریافت کند.
به عبارتی اوباما از این 4 کشور توقع دارد با ایجاد تسهیلات در روابط تجاری با آمریکا و فراهم‌کردن فرصت برای آمریکایی‌ها از یک سو و ایجاد زمینه برای فعالیت طرفداران آمریکا از سوی دیگرعلاوه بر بهبود جایگاه آمریکا در این کشورها به مقابله با چین که بیشتر از همیشه موجب نگرانی است بروند. اوباما در راه بازگشت به واشنگتن در هواپیما در مصاحبه با خبرنگاران، سفرش به آسیا را چنین ارزیابی کرد: گمان می‌کنم همه آسیایی‌ها به رهبری و ایفای نقش آمریکا مشتاق هستند.
درواقع در دیپلماسی، سفرهایی نظیر تورآسیایی اوباما، نوعی پیش‌پرداخت به حساب می‌آید. این اقدامات حتی اگر در زمانی کوتاه بازپرداخت شوند نه تنها خواسته‌های رئیس‌جمهوری را برآورده نمی‌کنند بلکه رسانه‌ها نیز او را از بابت وعده‌های سربه‌فلک‌کشیده‌‌اش مسئول می‌دانند.
این سفر اوباما بر یکی دیگر از مشکلات عذاب‌آور او صحه گذاشت؛ سفر او در شرایطی است که از نظر اقتصادی با دردسرهای فراوانی دست و پنجه نرم می‌کند و با توجه به وعده‌های اقتصادی خوش‌بینانه‌اش، سطح انتظارات رأی دهندگانش را برای کسب رضایت‌خاطر در کوتاه‌ترین زمان ممکن بالا برده است. در چنین شرایطی و با توجه به مذاکرات ناموفق نشست گروه 20 دیگر چطور می‌توان از مردم آمریکا به‌ویژه آنها که از بیکاری رنج می‌برند انتظار داشت به رضایت‌خاطر برسند.
پس از آنکه اوباما در سئول به همراه رئیس‌جمهوری کره‌جنوبی پشت تریبون ایستاد و نتوانست موفقیت دولتش در توافق برای تجارت آزاد با کره‌جنوبی را اعلام کند لحن کلامش تغییر کرد و در ادامه سفر تغییر رویه داد. همین موجب شد که اوباما با شکلی اغراق‌آمیز به نتایج دونشست بعدی اشاره کند. البته هنوز احتمال جلب نظر کره‌ای‌ها برای این توافق تجاری وجود دارد اما اگر این موفقیت با تاخیری چند هفته‌ای به‌دست آید، باز هم برای اوباما نوعی شکست به‌حساب می‌آید و موجب نمی‌شود حس ناکامی او را بپوشاند.
حقیقت این است که برای یک رئیس‌جمهوری به هیچ وجه خوشایند نیست که در کنار همتای سیاسی‌‌اش بایستد و دست خالی بودنش را آشکار کند. این اتفاق، تمامی تلاش اوباما برای استحکام بخشیدن به همکاری‌های دوجانبه با کشورهای دیگر در طول سفر بلندمدتش را تحت‌الشعاع قرار داد.
برخلاف کره‌جنوبی که خاطره خوشی را برای اوباما رقم نزد سفر به هند دستاوردهای مثبتی برای او دربرداشت. او برای جلب رضایت هندی‌ها سنگ تمام گذاشت و علاوه بر قطعی کردن اختصاص 10میلیارد دلار برای معاملات تجاری با هندی‌ها،به آنها وعده داد برای کسب کرسی دائم شورای امنیت سازمان ملل‌متحد از آنها حمایت خواهد کرد.
ماموریت دیگر دولت اوباما برای جا باز کردن در دل مردم هند، به‌عهده همسرش میشل اوباما گذاشته شد که چندین بار به ملاقات بچه‌مدرسه‌ای‌ها برود و به همراه آنها شادی کند که سوژه‌ای بشود برای شبکه‌های هندی تا بر سر نمایش بی‌وقفه این تصاویر از همسر رئیس‌جمهوری آمریکا با یکدیگر به رقابت بپردازند.
سفر به اندونزی برای اوباما دیداری نوستالژیک بود زیرا با حضور در جاکارتا، شهری که در گذشته دور محل زندگی‌‌اش بود، برای دانشگاهیان صحبت کرد. این سفر چندان طولانی نبود و با توجه به فوران آتشفشان و خطرناک‌شدن حریم هوایی اندونزی کمتر از 24ساعت به طول انجامید.
به‌نظر نمی‌رسد اوباما برای مرور خاطرات سفرش، زمان کافی داشته باشد. رویارویی نهایی او با کنگره برای تمدید کاهش مالیات‌ها که از زمان بوش آغاز شده بود و مذاکره با جمهوریخواهان و تغییر و تحول سازمانی در کادر کاخ سفید، روزهای دشواری برای اوباما رقم خواهد زد.
آسوشیتدپرس
