تبعید امام خمینی، روز دانش‌آموز و تسخیر سفارت (لانه جاسوسی) امریکا. در این بین مناسبت سوم این روز در سطح جهانی هم شهرت دارد، چرا که در دوران جنگ سرد اتفاق بسیار مهمی محسوب می‌شد. حمله به سفارت ابرقدرت بزرگ غرب و دستگیری اعضای آن، در هیچ کشور دیگری اتفاق نیفتاده است. می‌توان گفت که تمام انقلاب‌های آن دوران به یکی از دو قدرت بزرگ زمان خود ارتباط پیدا می‌کرد، ولی شعار «نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی» از همان ابتدا نشان داد که این انقلاب نمی‌خواهد به هیچ یک از دو ابرقدرت وابسته باشد.
به مناسبت روز 13 آبان، روز مبارزه با استکبار جهانی، این مطلب را به مفهوم جنگ سرد ابرقدرت‌ها اختصاص داده‌ایم. دوران جنگ سرد دورانی بود که پیش از تولد بیشتر شما به پایان رسید، ولی اگر می‌خواهید روابط سیاسی امروز جهان را بهتر درک کنید، باید ریشه‌های آن را بشناسید.
سوسیالیسم چیست؟
مهم‌ترین مفهوم در دوران جنگ سرد، سوسیالیسم بود. در سوسیالیسم، اقتصاد بیشتر به‌وسیله دولت کنترل می‌شود؛ یعنی امکانات کشور در اختیار دولت قرار می‌گیرد و آن را بین مردم تقسیم می‌کند. صنایع، کارخانه‌ها و گاهی حتی مزارع کشاورزی به دولت تعلق دارند. آموزش و پیدا‌کردن شغل هم با برنامه‌ریزی و سازماندهی دولتی به انجام می‌رسد. در مقابل سوسیالیسم، سرمایه‌داری یا کاپیتالیسم قرار می‌گیرد. در نظام سرمایه‌داری اشخاصی که صاحب پول و سرمایه هستند صنایع، بازار و مراکز اقتصادی را کنترل می‌کنند. تولید و مصرف و خدمات براساس رقابت پیش می‌رود و دولت می‌تواند مالیات بگیرد، اما نباید بیش از حد در اقتصاد دخالت کند.
اتحاد جماهیر شوروی نظام کاملاً سوسیالیستی داشت. تمام صنایع بزرگ این کشور به دولت تعلق داشت و یک حزب اصلی دولت را اداره می‌کرد. مردم آن کشور فقط در حد معمول می‌توانستند خرید و فروش کنند و اموال شخصی داشته باشند. شوروی پیش از آن، حکومت پادشاهی داشت در سال 1917 با سرنگونی تزار، دولت سوسیالیستی به ریاست لنین روی کار آمد و بعد از مرگ او، استالین به ریاست رسید. کمونیست اصطلاحی است که به شوروی یا کشورهای وابسته به آن می‌گویند. کمونیست‌ها آموزه‌های دینی و مذهبی، ضرورت تشکیل خانواده، وجود بازار آزاد و مواردی مانند آن را قبول ندارند یا به آن اهمیت نمی‌دهند.
