«مجموعه نمایشنامه‌های ماه» عنوان گروهی از آثار انتشارات سوره مهر است که تنها به هنرهای نمایشی اختصاص دارد.

داستایفسکی

 این گروه از کتاب‌ها که مثل بیشتر آثار سوره مهر به جنگ اختصاص دارند، محصول مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری است که پس از آماده‌سازی، تحویل ناشر حوزه- سوره مهر- داده می‌شود و مراحل انتشار را طی می‌کند؛ الگویی که در دیگر دفترها و مراکز حوزه هنری نیز پیاده ‌شده و در طول سال‌های گذشته، نتیجه خوبی نیز داشته است.

در این الگو، هر یک از مراکز زیرمجموعه حوزه هنری، فعالیت‌های مکتوب خود را به ناشری واحد تحویل می‌دهند و ناشر نیز کار چاپ و توزیع را انجام می‌دهد. دفتر ادبیات پایداری، کارگاه داستان، کارگاه فیلمنامه‌نویسی، مرکز هنرهای تجسمی واحد کودک و نوجوان و... از جمله این واحدها هستند.

اما مرکز هنرهای نمایشی که بیشتر کارهایش را حول محور «ماه» انجام می‌دهد(نظیر جشنواره تئاتر ماه) مجموعه‌ای از نمایشنامه‌هایی را با عنوان واحد «مجموعه‌ نمایشنامه‌های ماه» هر ماه منتشر می‌کند که البته با توجه به شرایط نشر در ایران، حتی برای ناشران دولتی، ترتیب مشخص و منظم انتشارشان همواره رعایت نمی‌شود.

به عنوان نمونه به‌تازگی و تقریباً همزمان، شماره‌های 8، 11 و 17 از این مجموعه به بازار آمده‌اند؛ یعنی بوبوک، بلند بالای ایل و پشت چراغ قرمز.

بوبوک؛ پایان در اوج

نمایشنامه «بوبوک» نوشته بنفشه اعرابی براساس داستانی از فئودور داستایفسکی است که داستان زندگی 8انسان را در دنیای پس‌از مرگ روایت می‌کند.

بنفشه اعرابی درباره این نمایشنامه می‌گوید: «بوبوک» از داستان‌های کمتر خوانده شده داستایفسکی در ایران است و برخلاف آثار دیگرش که ظاهری تلخ دارند از طنازی‌های ادبی و شخصیت‌پردازی‌های جالب استفاده شده که فضایی گروتسک به داستان می‌دهد.

یکی از نکات درخشان داستان این است که در اوج به پایان می‌رسد و این امر باعث می‌شود که خواننده مدام خیال‌پردازی کرده و تصویرسازی کند. سعی کردم این خاصیت را در نمایشنامه‌ هم حفظ کنم؛ یعنی نمایش در نقطه‌ای تمام شود که حتی بعد از تمام شدن کار هم امکان تصویرسازی و تخیل برای مخاطب وجود داشته باشد.

اعرابی درباره تغییرات این داستان در قالب نمایشنامه نیز می‌گوید: بعضی شخصیت‌‌ها مثل شخصیت جوان نمایشنامه از نظر من با جوان موجود در داستان متفاوت هستند. سعی کردم شخصیت جوان را در نمایش به گونه‌ای نشان دهم که فاصله مورد نظر داستایفسکی در نمایش بیشتر نمود پیدا کند زیرا وی در واقع تفاوت 2نسل را بررسی می‌کند و من سعی کردم این تفاوت را بنا به شرایط اجتماعی خودمان بیشتر نشان دهم. یکی از نکات درخشان این داستان این بود که همواره با جامعه ما همخوانی دارد.

اولین باری که این داستان را خواندم نوجوان بودم. در آن زمان بسیار متحیر شدم که فردی از شرایط اجتماعی متفاوت در زمان گذشته، حرفی را می‌زند که با شرایط اجتماعی ما همخوانی دارد. ما این نمایش را در پنجمین جشنواره تئاتر ماه هم روی صحنه بردیم ولی جالب اینجاست که تماشاگرانی که اجرای جشنواره را دیده بودند گمان می‌کردند ما در اجرای عمومی نمایش تغییراتی را بنا به شرایط کنونی جامعه ایجاد کرده‌ایم، در صورتی که اینگونه نبود و این اتفاق به صورت ناخودآگاه رخ داده بود. فکر می‌کنم اگر نمایش «بوبوک» یک سال دیگر هم اجرا شود همین احساس تازگی را خواهد داشت و این از ویژگی‌های داستان است و من سعی کردم در نمایش نیز آن را حفظ کنم. نمایشنامه «بوبوک» در 31 صفحه، قطع رقعی و قیمت یک‌هزار و 500 تومان منتشر شده است.

بلندبالای ایل؛ روزهای آرام پس از جنگ

مجموعه «بلندبالای ایــل» 4نمایشنامــه‌ «دل‌آشوب»، «منورها تنها می‌سوزند»، «پشت ویرانی همسایه» و «بلندبالای ایل» را در خود جای داده است. حمید قاسم‌زادگان درباره موضوع این نمایشنامه‌ها می‌گوید: این مجموعه به واکنش‌های طیف‌های مختلف مردمی در دوران جنگ می‌پردازد و هر چهار اثر نیز روی صحنه رفته است.

نمایشنامه «مارماهی» با موضوع عدالت که با رویکردی مدرن نوشته شده و مجموعه «پایان کبوترها» که شامل 3نمایشنامه‌ «گنجشک کوچک و گرگ نقلا»، «عبرت گرفتن از گذشته» و «پایان کبوترها» است نیز به زودی از سوی انتشارات سوره مهر روانه بازار کتاب می‌شود.«بلندبالای ایل» در 63 صفحه، قطع رقعی و قیمت 2هزار و 300 تومان منتشر شده است.

پشت چراغ قرمز و اخلاق اجتماعی

اما «پشت چراغ قرمز» حاوی 6نمایش در مورد مسائل اجتماعی است که ضمن گفت‌وگوهای مردم در یک تاکسی اتفاق می‌افتد. مسلم قاسمی که خارج از ایران زندگی می‌کند، درباره این شش نمایش می‌گوید: «پشت چراغ قرمز» حاوی 6 نمایش کوتاه است که برگرفته از مسائل اجتماعی به‌ویژه مسائل شخصی ماست. اکثر این نمایشنامه‌ها در تاکسی اتفاق می‌افتد محلی که به نظر من مرکز ارتباطات اجتماعی در جامعه است؛ جایی که مردم با مشکلات خاصی می‌آیند و سوار تاکسی می‌شوند و این مشکلات و حالت باعث می‌شود که حرف‌های زیادی رد و بدل شود، بنابر این خود تاکسی از نظر روانشناسی نقش مهمی در تعدیل آسیب‌های اجتماعی دارد.

قاسمی اینطور ادامه می‌دهد: چون در خارج از کشور اقامت دارم و چون خودم یک معلم هستم، مسائل اخلاقی مردم برایم بسیار مهم است؛ به ویژه تنزل اخلاقی را بیشتر احساس می‌کنم. چون خودم زود با مردم ارتباط برقرار می‌کنم، سعی می‌کنم در این حوادث و اتفاقات نقش یک راهبر را برعهده بگیرم و قضایا را به یک نتیجه‌ای برسانم. به هر حال همانطور که در مقدمه کتاب هم اشاره کردم این نمایشنامه‌ یک تلنگر به موقعیت و پایگاه اخلاق در اجتماع ماست که باید خیلی جدی به آن نگاه شود.

قاسمی در مورد عنوان کتاب هم توضیح می‌دهد: عنوان این کتاب اولا اسم یکی از نمایشنامه‌هاست که پشت چراغ قرمز اتفاق می‌افتد و دوم اینکه می‌خواستم بگویم که ما پشت چراغ قرمز اخلاق ایستاده‌ایم. این مسئله خیلی برایم مهم است. ضمن اینکه هیچ کدام از این نمایشنامه‌ها قبلا کار نشده و همگی جدید هستند. البته صحبت‌هایی شده که این نمایشنامه‌ها را برای یکی از شبکه‌های تلویزیون به اجرا درآورم.

تاکنون نمایشنامه‌های «نگاتیو» علی کوچکی، «پشت کلانتری، کوچه اول، تیر چراغ برق» علی اصغری، «گردونه همستر» سیدحبیب‌الله لزگی، «نیلوفر» و «برزخ» سیروس همتی، «ابوالهول» علی شمس و «شمارش معکوس» رسول نقوی درمجموعه نمایشنامه‌های‌ ماه منتشر شده‌اند.

کد خبر 117881

پر بیننده‌ترین اخبار ادبیات و کتاب

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز