دریا سیاه شد

بریتیش پترولیوم ، شل، شورون، اکسان موبیل و توتال پنج شرکت بزرگ و ثروتمند نفتی جهان هستند. بریتیش پترولیوم در سال 1909 و بعد از شروع استخراج نفت ایران تأسیس شد که در آن زمان شرکت نفت ایران و انگلیس نام داشت. 60 سال قبل نفت ایران ملی شد و از آن موقع نام این شرکت به نفت انگلیس (بریتیش پترولیوم) تغییر کرد. از آن سال‌ها تا به حال این شرکت و شریک‌هایش در تمام جهان مشغول کار استخراج و تجارت نفت هستند.

بعد از انفجار و غرق شدن سکوهای حفاری خلیج مکزیک در روز 31 فروردین، لوله‌ای که نفت را از چاه به سکوی سطح دریا می‌آورد شکست و نفت خام در عمق 1500 متری به درون آب دریا فوران کرد. اول مقدار فوران نفت روزانه چند هزار بشکه تخمین زده می‌شد، ولی وقتی لکه نفتی بزرگ و بزرگ‌تر شد. این مقدار به 26 هزار و حتی 60 هزار و بیشتر هم رسید. هنوز هم دقیقاً مشخص نیست هر روز چه‌قدر نفت وارد آب دریا می‌شود. از طرف دیگر در این حادثه 11 کارگر سکوها ناپدید شدند که هنوز  هیچ اثری از آنها به دست نیامده است.

متخصصان بریتیش پترولیوم اول سعی کردند با فرستادن یک ربات زیردریایی و بستن شیرهایی که روی لوله قرار دارد جریان نفت را قطع کنند یا با تزریق مواد خاصی به درون لوله باعث بند آمدن مسیر نفت شوند، ولی این کارها موفقیت‌آمیز نبود. بعد از آن به وسیله کشتی‌های پاک‌کننده شروع به جمع‌آوری نفت از سطح دریا کردند. ولی لکه باز هم بزرگ‌تر شد.

تا حالا روش‌های دیگری هم آزمایش شده است؛ مثلاً نصب یک قیف روی محل نشست و هدایت نفت به سوی مخزن کشتی‌ها یا آتش زدن قسمت‌های جدا شده از لکه‌ اصلی. روش دیگر هم این است که با پاشیدن مواد شیمیایی لکه نفتی را به ذره‌های بسیار کوچک تقسیم کنند تا پراکنده و محو شوند. اما این روش تا به حال برای لکه‌های کوچک‌تری که از منبع نفتکش‌ها نشت کرده بود انجام می‌شد نه برای جریان مستقیم نفت از چاه.

مواد لکه نفتی بعد از آلوده کردن اقیانوس به ساحل ایالت لوئیزیانا هم رسیده و در بیشتر از 100 کیلومتر آن پخش شده است. ماهی‌ها، پرنده‌ها و تمام موجودات زنده‌ای که درون اقیانوس زندگی می‌کنند یا به آن وابسته هستند به شدت آسیب دیده‌اند و گروه‌های مردمی طرفدار محیط‌زیست در حال کمک‌رسانی به آنها هستند. تعدادی از ماهی‌گیران، صیادان میگو و صدف، صاحبان رستوران‌ها و فروشندگان غذاهای دریایی هم از بریتیش پترولیوم و شرکای آن شکایت کرده‌اند. طبق قانون، این شرکت مسئول جبران تمام خسارت‌هاست و ارزش سهام بریتیش پترولیوم در 10 روز بعد از حادثه حدود 20 درصد کم شد.

در سایت اینترنتی این شرکت صفحه مستقلی به اخبار لکه نفتی و کارهای انجام شده در‌باره آن  اختصاص دارد. به نظر نمی‌آید به این زودی‌ها مشکل نشت نفت کنترل شود.  صرف نظراز ضرر مالی، آسیب وارد شده به محیط‌زیست هم به سادگی قابل جبران نیست.