میزان ذخایر موجود در این معدن به حدی است که می‌تواند این کشور فقیر را به یکی از مهم‌ترین کشورهای معدنی جهان تبدیل کند. این معدن در نزدیکی مرز افغانستان و پاکستان قرار داشته و توسط زمین‌شناسان پنتاگون (وزارت دفاع آمریکا) کشف شده است.
به گزارش نیویورک تایمز، میزان لیتیوم موجود در این معدن به حدی زیاد است که می‌تواند افغانستان را همانند عربستان که در زمینه نفت بیشترین ذخایر را دارد تبدیل به یک قطب اقتصادی جدید کند.
براساس این گزارش، افغانستان درحال حاضر زیرساخت‌های مناسبی برای استخراج این معدن ندارد ازهمین رو سال‌ها طول می‌کشد تا این معدن به بهره‌برداری برسد. تحلیل این خبر از ابعاد کار رسانه‌ای و نگاه به تأثیر روانی انتشار این خبر برای مخاطب بسیار اهمیت دارد.
درتحلیل این خبر به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:
۱- بدون آنکه بخواهیم درباره اصل این خبر اظهار نظر کنیم این سؤال مهم مطرح است که خبر کشف معدنی با ذخایر لیتیوم، آهن، مس، کبالت و طلا در این مقطع حساس که سیاست آمریکا در افغانستان با چالش‌های جدی روبه‌رو شده است، به چه منظور منتشرشده است؟
آیا این خبر پاسخی مناسب برای پرسش کسانی نیست که مرتب از دولت آمریکا سؤال می‌کنند چرا مالیات‌های مردم آمریکا را خرج افغانستانی می‌کند که برخلاف عراق هیچ منبع قابل توجهی برای آمریکا ندارد؟ سربازان آمریکایی برای آزادی و دمکراسی غربی که درافغانستان قابل تحقق نیست، کشته نمی‌شوند، بلکه درآنجا هم منابعی وجود دارد که می‌تواند در آینده مورد بهره‌برداری شرکت‌های آمریکایی قرار گیرد.
۲- تأکید بر رقم هزار میلیارد دلار برای نوید دادن به مردم ناامید افغانستان است که به‌دلیل غفلت از سازندگی طی 9سال گذشته شاهد پیشرفت کند و اندک در پروژه‌های سازندگی در کشورشان هستند.
آنها اکثرا نمی‌دانند چرا بودجه‌هایی که صرف نظامی‌گری درافغانستان می‌شود به سازندگی در این کشور اختصاص نمی‌یابد. شاید به همین دلیل در خبر روزنامه نیویورک تایمز تأکید می‌شود میزان لیتیوم موجود در این معدن به حدی زیاد است که می‌تواند افغانستان را همانند عربستان که در زمینه نفت بیشترین ذخایر را دارد، تبدیل به یک قطب اقتصادی جدید کند. اما بلافاصله آب پاکی را روی دست مخاطبان می‌ریزد؛
آنجا که می‌نویسد: افغانستان در حال حاضر زیرساخت‌های مناسبی برای استخراج این معدن ندارد از همین رو سال‌ها طول می‌کشد تا این معدن به بهره‌برداری برسد. حالا چرا سال‌ها طول می‌کشد؛ امکان دارد دلیلش ناامنی و اختلاف‌های مرزی باشد.
۳- جالب‌ترآنکه در خبر نیویورک تایمز، مکان معدن کشف شده را مناطق مرزی با پاکستان اعلام کرده‌اند؛ منطقه‌ای پرتنش که معلوم نیست که بتوان از آن بهره‌برداری کرد. شاید به همین دلیل ژنرال دیوید پترائوس فرمانده نیروهای مرکزی آمریکا در خاورمیانه در این مورد می‌گوید: هرچند اگرهای زیادی درباره این معدن وجود دارد اما مطمئنا ذخایر زیادی درآن موجود است.
این اگرها می‌تواند اشاره به ناآرامی‌های موجود و همچنین اختلاف‌های مرزی بین افغانستان و پاکستان در این مناطق داشته باشد که بر مشکلات قبلی می‌افزاید.
۴- به گفته این روزنامه کشف این معدن هم توسط زمین‌شناسان پنتاگون بوده است! معلوم نیست این زمین‌شناسان در افغانستان به‌دنبال کشف معدن هستند یا کمک به عملیات نظامی آمریکا و طراحی نقشه‌های مناسب برای حمله به طالبان! البته این کشف می‌تواند کاملا اتفاقی باشد اما باورش قدری دشوار است.
۵- اشاره به رقابت‌های اقتصادی چین، هند و روسیه در افغانستان برای دستیابی به معادن این کشور، بیشتر برای جلب توجه سرمایه‌داران آمریکایی است که به‌دلیل ناامنی در افغانستان کمتر تمایل دارند تا در این کشور سرمایه‌گذاری کنند.
حسن بهشتی‌پور
