درحالی‌که شهروندان نیجریه‌ای با خوشحالی تعطیلات 4 روزه خود را آغاز می‌کردند، رئیس‌جمهوری برای بستری شدن در کلینیکی در عربستان سعودی راهی این کشور شد اما با گذشت حدود 3ماه، رئیس‌جمهوری پر‌جمعیت‌ترین کشور قاره آفریقا هنوز به کشورش بازنگشته است.
اقامت طولانی‌مدت و اسرار‌آمیز یارآدوا در خارج از کشور، موجب بروز جنجال‌هایی در نیجریه شده است. در پایان تعطیلات کریسمس، وزرای دولت نیجریه در بازگشت به محل کار خود، با جمعیت معترضی که پیشاپیش آنها چهره‌های سرشناسی مانند ول سوئینکا، نویسنده معروف و برنده جایزه ادبی نوبل به چشم می‌خورد، مواجه شدند. معترضان خواهان آن بودند که رئیس‌جمهوری قدرت را به گود لاک جاناتان، جانشین خود واگذار کند و به انتظار مردم این کشور برای بازگشتش پایان دهد. همچنین شهروندان و گروه‌های با نفوذ در نیجریه، با ارائه دادخواست‌های متعددی، خواهان کناره‌گیری پرزیدنت یارآدوا، حداقل تا زمانی که توان بازگشت به مسند قدرت را نیابد، شده‌اند.
در واکنش به این درخواست‌ها، چند روز پیش یک قاضی فدرال حکم کرد که جاناتان، جانشین ریاست‌جمهوری، ممکن است تمامی اختیارات و وظایف رئیس‌جمهوری را تا هنگامی که به کشور بازنگشته است، بر عهده بگیرد اما اگر قرار است به‌عنوان رئیس‌جمهوری جدید آغاز به کار کند، روند انتقال قدرت باید به شکلی رسمی طی شود. ارائه درخواست‌های متعدد برای جا بجایی قدرت همچنان ادامه دارد.
درخواست‌کنندگان از هر دو طیف سنتی قدرت در نیجریه، شامل ایالت‌های عمدتا مسیحی جنوب و ایالت‌های مسلمان‌نشین شمال هستند که پرزیدنت یارآدوا هم به این گروه تعلق دارد. در این حال آغاز به کار رسمی گود لاک جاناتان- جانشین مسیحی پرزیدنت یارآدوا- به‌عنوان رئیس‌جمهوری جدید، به احساس ناخوشایند غبن و شکست در میان مسلمانان شمال دامن خواهد زد، چرا که به باور آنها، قدرت به ناگاه و پیش از پایان مهلت ریاست‌جمهوری یارآدوای مسلمان به جنوب انتقال خواهد یافت. از موعد ریاست پرزیدنت یارآدوا تاکنون 5/2سال گذشته و پیش از آن، بالاترین منصب نیجریه در دست مسیحیان جنوب بود.
با این حال روز 12ژانویه، عمرو یارآدوا سرانجام با مصاحبه با بی‌بی سی، سکوت طولانی مدت خود را شکست، هر چند این مصاحبه حاوی نکته جدیدی درباره شرایط جسمی او نبود. این باور وجود دارد که یارآدوا مدت‌هاست که از بیماری کلیوی رنج می‌برد و پزشکان وی گفته‌اند که رئیس‌جمهوری دچار پریکاردیتیس- نوعی التهاب جداره قلب- است. در مصاحبه جنجال برانگیز یارآدوا با بی‌بی سی، هیچ اشاره‌ای به تاریخ بازگشت وی به کشور نشد. علاوه بر آن، مصاحبه مذکور خشم و نارضایتی بسیاری از نیجریه‌ای‌ها را برانگیخت که چرا رئیس‌جمهوری کشورشان، نخستین اظهارات عمومی خود را پس از 2ماه، به جای رسانه‌های داخلی از طریق یک رسانه غربی منتشر کرده است.
در حال حاضر بعید به‌نظر می‌رسد که پرزیدنت یارآدوا به کاخ ریاست‌جمهوری بازگردد و از این‌رو احتمال حضور وی در انتخابات آینده که یک سال دیگر برگزار می‌شود، بسیار کمرنگ است. از سوی دیگر نیجریه در حال حاضر بدون داشتن رهبر، با مشکلات پیچیده‌ای روبه‌رو است. چندی پیش یک شهروند 23ساله نیجریه‌ای به نام عمر فاروق عبدالمطلب ظاهرا تلاش کرد تا در روز کریسمس یک هواپیمای مسافربری آمریکایی را بر فراز دیترویت منفجر کند و در بحبوحه چنین موقعیتی، اعلام موضع رئیس‌جمهوری این کشور می‌توانست از وخامت روابط بین دو کشور بکاهد.
ایالات متحده با قرار دادن نام نیجریه در فهرست کشورهای مظنون به ترور، در کنار نام کشورهایی مانند یمن و سومالی ، غرور ملی مردم این کشور را جریحه دار کرده است.
برخی مقامات نیجریه‌ای در محافل خصوصی می‌گویند که بدون حضور رئیس‌جمهوری در کشور، ساختار دولت نیجریه به حالت نیمه فلج درآمده است. در کشوری که بروکراسی به شکل پیچیده و گسترده‌ای در آن ریشه دوانده است، نیاز به رئیس‌جمهوری خستگی ناپذیر که در مراسم و آیین‌های گوناگون حضور یابد، اسناد دولتی را امضا کند و مقامات را مورد تأیید رسمی و توشیح قرار دهد، بسیار ضروری است.
درباره میانبر‌هایی که قانون اساسی این کشور برای رفع چنین مشکلاتی پیش‌بینی کرده است نیز بین دولتمردان نیجریه اختلاف نظر وجود دارد. ماه گذشته رئیس جدید دیوان عالی کشور برای شروع به کار خود سوگند خورد، هرچند برخی حقوق‌دانان به خاطر اینکه انتصاب وی بدون امضای رئیس‌جمهوری صورت گرفته است، از به رسمیت شناختن او خودداری می‌کنند.
در منطقه نفت خیز و ناآرام دلتای نیجر نیز، اوضاع می‌تواند در پی غیبت طولانی مدت پرزیدنت یارآدوا بدتر شود. در تابستان گذشته و در پی اعلان عفو عمومی از سوی رئیس‌جمهوری، هزاران شبه نظامی جوان سلاح‌های خود را تسلیم کردند؛ اقدامی که موفقیتی بزرگ برای یارآدوا تلقی شد. هرچند در پی تأخیر دولت در تحقق وعده‌هایش- به‌خصوص ارائه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای به شبه نظامیان- آنان اینک از شرایط ابراز نارضایتی می‌کنند و تنش، دوباره در حال بالا گرفتن است و به گفته ناظران در روند صلح شکاف‌هایی ظاهر شده است.
در مجموع در شرایطی که نیجریه به شکل فزاینده‌ای رو به بحران حرکت می‌کند، گروه‌های رقیب در حزب حاکم دمکراتیک مردم از هم اینک برای انتخابات سال2011 آماده می‌شوند. محفل داخلی پرزیدنت یارآدوا در حزب حاکم امیدوار است که وی به کشور بازگردد و برای دومین بار در انتخابات ریاست‌جمهوری پیروز شود اما در صورتی که پاسخ یارآدوا به درخواست‌های حزبش منفی باشد، نیجریه – کشوری که انبوه دلارهای نفتی در آن هنوز برای تشنگان قدرت، جذاب و مسحور‌کننده است- می‌تواند بار دیگر به ورطه آشوب و تلاطم سقوط کند.
اکونومیست- 14 ژانویه 2010
