فراری دادن مغزها از غزه

به گزارش همشهری‌آنلاین،گزارش تازه دیدبان حقوق بشر اروپا–مدیترانه تصویری هشدارآمیز از تهی‌سازی فکری و مغزی غزه ارائه می‌دهد. خروج سازمان‌یافته نخبگان غزه، از پزشکان متخصص تا روزنامه‌نگاران و اساتید دانشگاه، روندی که به گفته رامی عبدو، رئیس این نهاد، درکنار کشتار نخبگان و خبرنگاران به تضعیف حافظه جمعی و حذف افراد اثرگذار می‌انجامد. صدور ویزاهای ویژه، بورسیه‌های تحصیلی، قراردادهای کاری و حتی عناوینی مانند «تخلیه انسانی»، پوشش این جابه‌جایی‌ها هستند.

این نهاد حقوق بشری از نوامبر تا دسامبر ۲۰۲۵، با بیش از ۵۰ نخبه خارج‌شده مصاحبه و با استناد به اسناد ویزا و داده‌های مرزی، از فرار مغزها یا «خروج هدفمند نخبگان» سخن می‌گوید. برآوردها حاکی از خروج دست‌کم ۵۰۰ تا ۷۰۰ متخصص از اکتبر ۲۰۲۳ است؛ هم‌زمان بیش از ۲۰۰ استاد دانشگاه در جریان جنگ کشته شدند. مرز رسمی رافا با ویزاهای رسمی و مسیرهای غیررسمی با پرداخت رشوه‌ تا ۱۰ هزار دلار از مسیرهای خروج هستند.

گزارش‌های دیدبان حقوق بشر و عفو بین‌الملل هم از فشار سیستماتیک بر نخبگان، از جمله بمباران دانشگاه‌ها می‌گویند. امروز با وجود شکنندگی شدید سیستم درمانی غزه، تنها ۳۰ درصد پزشکان باقی ماندند و خروج ۴۰ درصد خبرنگاران و شهادت 130 تن از آنان، روایت مستقل از این سرزمین و حافظه جمعی آن را با تهدید جدی روبه‌رو کرده است.