همشهری آنلاین-رابعه تیموری:مسعود بابا.. مهدی ماهوت فروشها... سید مهدی اعتصامی و ١٤٣ پسر نوجوان ١٤تا ١٧ساله دیگر که در روزهای اول انقلاب نامشان بهعنوان دانشآموز در مدرسهای موسوم به دبیرستان شهید شریعتی ثبت شد، اما در روزهای جنگ تحمیلی با قرار گرفتن پیشوند سرخ «شهید» در کنار نام بیش از نیمی از دانشآموزان دبیرستان، تابلوی نام مدرسه به شهیدستان کرج تغییر پیدا کرد.
بدرقه از حیاط مدرسه
اینروزها در حیاط و کلاسهای دبیرستان شهیدستان کرج (شهدای انقلاب اسلامی) ولوله پر نشاط دانشآموزان، تنها صدایی است که به گوش میرسد، اما بسیاری از دانشآموزان و معلمان قدیمی دبیرستان روزهایی را بهخاطر دارند که حیاط مدرسه به یک پایگاه نظامی تبدیل شده بود و بیش از آن که دانشآموزان برای ورود به کلاس درس صف ببندند، بابت ثبتنام اعزام به جبهه صف میکشیدند. رضا قاسمپور؛ مدیر بازنشسته این مدرسه تعریف میکند: «روزهای جنگ بچهها بیش از آن که با کیف و کتاب مدرسه به کلاس بیایند، با کولهپشتی جبهه و رخت و لباس رزمندهها به مدرسه میآمدند. در گوشه حیاط هم اتاقکی درست کرده بودند که اسلحههایشان را نگهداری میکردند. حتی دورههای آموزشی هم در مدرسه برگزار میشد و معلمان و دانشآموزان مدرسه هر روز تعدادی از همکاران و همکلاسیهای خود را برای رفتن به مناطق عملیاتی بدرقه میکردند.»
جای خالی همکلاسیهای قدیمی
بسیاری از میز و نیمکتها، مانند شکل و شمایل کلاسهای مدرسه بیتغییر مانده است تا خاطرات دانشآموزان شهید مدرسه را بهتر به تصویر بکشند: «کلاس مسعود ته راهرو بود و همه او را به پختگی و مرد بودن میشناختند، مسعود با آن که فقط ١۵ سال داشت و تنها پسر خانوادهاش بود، در کنار درس و مدرسه کار میکرد و کمک خرج خانواده اش بود. خدا مسعود را بعد از ٦ فرزند دختر به خانوادهاش بخشیده بود و بسیار برایشان عزیز بود، ولی وقتی خبر رسید که پای دشمن به مرز خرمشهر رسیده، پدر و مادرش میدانستند هیچچیز و هیچکس نمیتواند پای پسر باغیرتشان را برای رفتن کند کند... ولی اله هم که پسر شوخ و بازیگوش مدرسه بود، در همان اولین روزهای جنگ به جمع یاران شهید چمران پیوست و شهید شد...»
رفقای عزیز بچهها
با آن که دانشآموزان کنونی دبیرستان شهدای انقلاب اسلامی (شهیدستان کرج) مانند همه نوجوانان نسل چهارم انقلاب، وصف روزهای جنگ تحمیلی را فقط از بزرگترها شنیدهاند، اما در میان آنها رسمی منحصربهفرد وجود دارد؛ قرار دادن نام یکی از شهدای مدرسه در ردیف عزیزترین رفقایشان و پذیرفتن نیابت شهید... علی نایب شهید سیدمهدی اعتصامی است: «من زندگی نامه شهید را خواندهام و از خانواده شهید و معلمانم شنیدهام که سیدمهدی پسر بسیار متین و آرامی بوده است. من هم هر وقت برایم مشکلی پیش میآید به سر مزارش در امامزاده محمد میروم و از او کمک میخواهم. یاد شهید در اوج عصبانیت هم به من آرامش میدهد و باعث میشود رفتار خام و تندی نداشته باشم.»
یک دانشآموز، یک معلم و یک شهید
شمار معلمان شهیدستان کرج هم کمنبودند؛ شهید ذکر علی نصرتی... غلام رضا مستوفی آشتیانی، علی عدالت منش و...، اما زهیر تنها معلم شهید این مدرسه بوده که بهعنوان دانشآموز هم پشت نیمکتهای آن نشسته بود! شهید زهیر بانپرور از شهدایی بوده که در روزهای اشغال خرمشهر به کرج آمده و در دبیرستان شهید شریعتی آن روز ثبتنام کرده است. او در همان روزها همراه همکلاسیهای جدیدش بارها به خرمشهر رفته و برای آزادی آن جنگیده است. زخمهایی که در این جنگ بر تن زهیر نشسته، تا سالها بعد که بهعنوان معلم دوباره به مدرسه شهید شریعتی پا گذاشته، همراهش بوده و ١١ سال پیش و در سال ١٣٩٣ هم با همین زخمهایش به جمع همکلاسیهای شهیدش پیوست. اولین درس زهیر به شاگردانش که قطعه شعری از کتاب فارسی بود، کفایت میکرد که او همه حرفهایش را برای پسران نوجوانی که نسل چهارم انقلاب نامیده میشدند، یک جا بگوید: «پسرم بار دگر میپرسد تو چرا میجنگی... با تمام دل خود میگویم... تا چراغ از تو نگیرد دشمن...»
ثبت ملی شدن شهیدستان کرج مطالبه چندینساله مردم این شهر بوده که هنوز به سرانجام نرسیده و با اما و اگرها و پیچوخمهای بسیاری همراه بوده است.
شهیدستانهای ایران
در تهران و سایر شهرهای کشور، شمار مدارسی مانند شهیدستان کرج فراوان است که به اندازه آمار دانشآموزان یک مدرسه، دانشآموز شهید تقدیم مام میهن کردهاند. یکی از شاخصترین آنها مدرسه سلمان فارسی است که جزء منطقه ١٧ تهران به شمار میآید و تعداد ١۵٧ شهید دانشآموز داشته است. منطقه ١٧ بهعنوان کوچکترین منطقه تهران به دلیل تقدیم ٤ هزارشهید در دوران جنگ تحمیلی بهعنوان دارالشهدای پایتخت شناخته میشود و این مدرسه که چند سال پیش به کانون فرهنگی دانشآموزی تبدیل شده، عنوان «نماد ایثار و شهادت» را یدک میکشد.
در کنار شهیدستان البرز و سلمان فارسی تهران، دبیرستان شهید منتظری نجف آباد با تعداد ٢٣٤ شهید دانشآموز، دبیرستان هاتف ناحیه ٤ اصفهان با ١١٢ شهید، هنرستان ابوذر ناحیه ١ اصفهان با ١١٢ شهید، مدرسه تسلیمی ناحیه ۵ اصفهان با ١٣٢ شهید، مدرسه امام خمینی کاشان با ١١٤ شهید، دبیرستان شهیدان عبداللهی آران و بیدگل با ١١٤ شهید و مدرسه امام صاق استان قم با ١٦٠ شهید هم جزو مدارسی هستند که شمار شهدای دانشآموز آنها قابلتوجه است. در دوران جنگ تحمیلی ٨ساله، ٣٦ هزار دانشآموز به شهادت رسیدند که هزار و ٩٤٢ نفر از آنها دختر و ٣٣ هزار و ٨٧٢ نفر از آنها پسر بودند. ٢ هزار و ٨۵٠ دانشآموز هم جانباز شدند و شمار آزادههای دانشآموز جنگ تحمیلی ٢ هزار و ۵٠٠ نفر بوده است.
بیشتر بخوانید:مروری بر سبک زندگی شهدای دانش آموز | بزرگمردان کوچک
نظر شما