-
سقاخانه ممنوعه تهران کجاست؟
سقاخانه نوروزخان در بازار تهران و حوالی پلههای نوروزخان یکی از معروفترین و پرماجراترین سقاخانههای شهر تهران از همان زمان ساخت بود. این سقاخانه که در واقع دو بار در بخشهای مختلف تهران ساخته شد زمانی جزء مکانهای ممنوعه تهران هم تلقی میشد. ماجرای این ممنوعیت قصه خواندنی دارد.
-
استقبال خیرهکننده از شبیهخوانی در تکیه دولت | حضور سفرا و جهانگردان خارجی در بزرگترین تعزیه طهران
افزایش جمعیت تهران و اشتیاق عامه مردم، اعیان و اشراف به تعزیه، باعث شد دیگر تکیه دولت قدیم گنجایش انبوه تماشاگران را نداشته باشد و محل مناسبی برای برپایی تعزیههای دولتی و درباری محسوب نشود.
-
فیلم | متفاوتترین قهوهخانه پایتخت را بشناسید
در دل محله سلسبیل قهوهخانهای وجود داشت که پاتوق هنرمندان و ریشسفیدان این محله بود.
-
داستان یک تعزیه اعتراضی
به سید مصطفی کاشانی، معروف به میرعزا، لقب نابغه تعزیهنویسی ایران میدادند؛ تعزیهگردان و تعزیهنویس برجستهای که در دوران ناصرالدینشاه و مظفرالدینشاه قاجار دهها تعزیه مجلس تعزیه سرود و تسلط بسیاری در سرودن شعر و نوحه و اشعار تعزیه داشت. در ادامه به ماجرای اخراج او از تکیه دولت پرداختهایم.
-
تعزیهخوان سنگلج، کارگردان معروف بریتانیا را متحیر کرد| ماجرای نعره مهیب برزوبیگ
تهران تعزیهخوانان بزرگی به خود دیده است. از سنگلج تا ری، از تجریش تا روستای سنگان، محله به محله میرزاها و معینالبکاهای معروفی زندگی میکردند که سالها تعزیهخوان تکیه دولت و تکیههای دیگر این شهر بودهاند.
-
«خاله حسنی» بنیانگذار تعزیه در دولت آباد بود | اجرای تعزیه دور از چشم ژاندارم ها
سابقه برپایی مراسم عزاداری و تعزیهخوانی در محله دولتآباد به اوایل دهه 20 برمیگردد. در آن سالها، دولتآباد قریهای بین ری و تهران بود و اهالی به خصوص قشر جوان برای برپایی مراسم عزاداری به «میدون کوچیکه» در شهرری می رفتند.
-
میرزا الکساندر، ۳۳ نسخه از تعزیه تهران را به کتابخانه ملی فرانسه هدیه داد| تعزیه معروف « ایلچی فرنگ» چه بود؟
برگزاری تعزیههای بزرگ و مجلل از جانب درباریان بهخصوص در عهد قاجار همیشه مهمانان ویژهای داشت. ؛ مهمانان خارجی که اغلب از مستشاران، سفیران، نظامیان، اعضای کنسولگری و خانوادههایشان بود.
-
فیلم | شبیه عاشورا | روایتهای خواندنی از مراسم شبیهخوانی در پایتخت
تعزیهخوانی یا شبیهخوانی در فرهنگ ایرانی اسلامی هنری ریشهدار است؛ نمایشی آیینی که وقایع کربلا و رویدادهای تاریخی و حماسی حزنانگیزی که در دشت کربلا بر امام حسین (ع) و یارانش گذشت را روایت میکند.
-
اعتراض روحانیون به تعزیههای تجملی و تفننی
مراسم تعزیه و شبیهخوانی تا زمانیکه ناصرالدینشاه زنده بود، سال به سال پرشورتر و مجللتر برگزار میشد، اما با روی کارآمدن مظفرالدینشاه هرچند این مراسم در میان رجال و عامه مردم طرفداران پروپاقرصی داشت.
-
تنها سقاخانهای که بانی آن یک بانو بود
در روزگاری که خواهر شاهطهماسب تصمیم گرفت برای تهران کاری انجام دهد تا اهالی قریه کوچک دیروز از آن بهره ببرند و آیندگان نیز از او به نیکی یاد کنند، هیچکس فکر نمیکرد که روزگاری عنوان «تنها زن بانی ساخت یک سقاخانه» نصیب او شود. اما ماجرا از چه قرار بود و چطور هنوز نام خواهر شاهطهماسب زنده است؟
-
فیلم | زمزمه غلامعلی جاودان شد
بچه محل سلسبیل، شعری سرود که سالهاست بر زبان زائران حرم امام رضا(ع) جاری است.
-
فیلم | بستنشینی در سقاخانههای تهران
رویکرد اصلی سقاخانه سیراب کردن زائران و رهگذران بود تا آنها پیالهای آب به یاد سقای کربلا بنوشند.
-
حکایت حاجتروایی مردان و بساط شمعفروشی بچههای خانیآباد
کوچه سقاخانه در محله تختی، کوچه خاطرات بچههایی است که دور سقاخانه کوچه جمع میشدند و برای رهگذران شمع روشن میکردند، برای پیرزنی که حاجت داشت و یا مردی که بیماری امانش را بریده بود.
-
تابلوهای مرغوب و پرطرفدار با امضای «سائلخانه»
درباره این موضوع که نخستین بار چه کسی تابلوفرش بافت و بعد از آن باب شد که بسیاری از فرش بهعنوان یک کالای تجملی استفاده کنند، سندرسمی موجود نیست.اما با توجه به اینکه اصولاً کار فرش و قالی و فرایند بافت آن با رنج زحمت کشیدن گره خورده است،قصه تابلوفرش هم برگرفته از این ماجراست.
-
بدون شمعخانه، اما همیشه نورانی
زیر سقف یکی از بازارچههای تاریخی تهران، سقاخانه حاج نایبآقا، همنام با بازارچه، همچنان پابرجاست.
-
حکایت سقاخانهای به یادگار از عصر صفوی | شبهزیارتگاه حضرت ابوالفضل(ع) در بازار حضرتی
بخشی از بازار ری در دوره صفوی و بخشی دیگر در دوره قاجار ساخته شده و از آنجا که سقاخانه بازار ری در بخش قدیمیتر واقع شده باید آن را یادگار دوره صفوی بدانیم.
-
فیلم | عطر معنویت در گذرهای تهران
سقاخانهها در بافت شهری تهران نمادی از معنویت در یک گذر به شمار میرفتند و جنبه آیینی داشتهاند.
-
هنر عمواغلیها در قصر شاهی | ۱۴۵ مترمربع نقشهای چشمنواز
یکی از آثار هنری کاخموزههای سعدآباد، نیاوران و مرمر قالیهای دستبافی است که طرح و نقشههای چشمنوازی دارند. این قالی های ارزشمند نشاندهنده هنر ایرانیان است که در موزههای تهران به یادگار مانده است.
-
تماشای نفیسترین تزیین سقاخانهای زیر برج ساعت
در گذشته زیر هرچهارسوق و گذری حتماً باید سقاخانه بنا میکردند. به همین دلیل از ابتدا تا انتهای خیابان سعادت که گذرهای مختلفی از آن منشعب میشود، چندین سقاخانه وجود دارد، مانند سقاخانه چهارسوق، عزیزمحمد یا سقاخانه سعادت.
-
نذر و نیاز کنار سقاخانه ۱۹۰ ساله گذر امامزاده یحیی(ع)
یکی از قدیمیترین سقاخانههای تهران که کنار امامزاده یحیی(ع) در منطقه ۱۱ تهران واقع شده است سقاخانه «ولی امر» نامیده میشود که به دست بانی آن کبیری بزرگ ساخته شد.
-
قتل یک آمریکایی در سیاسیترین سقاخانه تهران
کنسولیار آمریکا بعد از غائله خونین مقابل سقاخانه شیخ هادی به یکی از قهوه خانه های تهران منتقل می شود اما مردم به آنجا هجوم می برند و آخرین ضربات را به پیکرش وارد می کنند.
-
آب گوارا تقدیم به زائران سیدالکریم
سقاخانه بقعه متبرکه بیبی زبیده در حسینآباد شهرری یکی از قدیمیترین سقاخانههای شهر تهران در شمال حرم حضرت عبدالعظیم است که قدمت آن به دوره قاجار میرسد. ماجرای این سقا خانه قصه خواندنی دارد.
-
سقاخانهای به یادگار از ادیب و فرهیخته عصر قاجار
در میان سقاخانههای قدیمی و تاریخی شهر تهران سقاخانه مسجد رضاقلیخان یکی از معروفترین و پرداستانترین سقاخانههای شهر تهران محسوب میشود. به گفته «علیرضا عسگری»، پژوهشگرسقاخانهها، بانی راهاندازی این سقاخانه رضاقلیخان هدایت از رجال ادیب و فرهیخته عصر قاجار و ناظم مدرسه دارالفنون هم بود.
-
هدیه کاشانیها به هنر فرش تهران | رونق ابریشمیهای گلبرجسته در دوره ناصری
امروز تهران یکی از کانونهای بزرگ بافندگی کشور است و تار و پود قالیهای پایتخت با اسلوب قدیم و جدید در کارگاههای مرکز شهر و گوشه و کنار آن به دست هنرمندان در هم گره میخورد؛ این بافتهها متاثر از سنتهای اقوام مختلف ایران است که در دورههای مختلف تاریخی به پایتخت مهاجرت کردهاند.
-
فیلم | قصههای شگفتانگیز سقاخانههای تهران
سقاخانهها دهههای پیاپی است که رهگذران تشنه را سیراب میکنند. آنها در کوچهها و گذرهای تهران قدیم که زیر تیغ آفتاب داغ تابستان هم آبی در دسترس عابران نبود، نقطه کانونی محله بودهاند.
-
قالیهای خوشرنگ و لعابی که نذر امامزاده میشد
احیای هنر قالیبافی در روستای کوهستانی کیگا در حریم منطقه ۵ چند سالی است باعث رشد کارگاههای قالیبافی و رونق تولید فرش در این روستای قدیمی شده است؛ هنری که ریشه در تاریخچه روستای کیگا دارد.
-
تاثیر معجزه آسای استادکارها بر قالی پایتخت | چگونه فرشهای نفیس از مدارس قالیبافی به دربار رسید؟
اصغرقالیباف یکی دیگر از استادان خبره فرش بود که در مدارس تهران قالیبافی را آموزش میداد و در کار خودش صاحب سبک به حساب میآمد. او در پایتخت به چنان شهرتی رسید که نامش پشت بسیاری از فرشهای دستباف تهران حک میشد.
-
حکایت علاقه ناصرالدین شاه به قالی یهودیبافت | گیلاوند کانون اصلی «جوش کارپت» بود
اقلیتهای تهران از روزگار قدیم دستی در هنر قالیبافی داشتهاند و قالیهایی که میبافتند با عنوان «ارمنیبافت» و «یهودیبافت» در بازارهای سنتی خرید و فروش میشد.
-
اثر انگشت ما بر قدیمیترین فرش جهان | کپی برابر اصل پازیریک در موزه تهران
شاید جالب باشد بدانید پازیریک، یعنی قدیمیترین فرش کشفشده جهان، که این روزها در موزه آرمیتاژ روسیه نگهداری میشود، کار ما ایرانیان است.اما اصل ماجرا چیست؟
-
سقاخانه قاجاری؛ یادگار لوطی بازار تهران | مقرنسکاری بینظیر و سنگاب منحصربهفرد
بنای سقاخانه عزیزمحمد به دوره حکومت ناصرالدینشاه تعلق دارد و برای ساخت آن از کاشیهای نفیس استفاده شده است.