شب نسبتا سردی بود اما شوروشوق رصد و یافتن اجرام ریز و درشت در آسمان قیرگون بالای سرمان، سبب شده بود سرمای هوا را حس نکنیم. در همین هنگام با صدای فریاد یکی از بچه‌ها، توجه همه به سمت آنتن تلویزیون که بالای شیروانی ساختمان نصب شده بود، جلب شد. به محض نگاه‌کردن به گوشه سمت چپ آنتن، این بار فریاد من بود که به آسمان برخاست: «آندرومدای زیبا»! بدین ترتیب ماجرای اولین ملاقات من با یکی از زیباترین اجرام آسمان یعنی کهکشان آندرومدا هنوز هم در ذهنم تداعی می‌شود.
غروب شب‌های بلند آذر، بی‌گمان تقارن زیبای آسمان شب یعنی حضور صورت‌های فلکی تابستانی بر فراز افق غرب و صورت‌های فلکی زمستانی بر فراز افق شرق، شما را نیز به زیر سقف قیرگون آسمان شب خواهد کشاند.
اگر این اتفاق افتاد، حتما به بالای سرتان نیز توجه کنید؛ جایی که صورت فلکی آندرومدا با ستاره‌هایی به شکل تسبیح در آسمان جای گرفته است. پیداکردن این صورت فلکی بسیار آسان است زیرا در این شب‌ها، محوطه بالای سرتان تقریبا خالی از ستاره است. در حقیقت، این ناحیه جایگاه اسب بال‌دار آسمان است.
با کمی دقت خواهید دید از گوشه شمال شرقی بدن این اسب، دو ردیف ستاره پرنور همچون دانه‌های تسبیح در آسمان رها شده‌اند. این صورت فلکی، جایگاه یکی از اعجاب‌انگیزترین اجرام آسمانی یعنی کهکشان آندرومدا است. این کهکشان غول‌پیکر که قطر آن 2برابر قطر کهکشان راه شیری است، حدود 3میلیون سال نوری از ما فاصله دارد؛ یعنی اگر ذره‌ای با سرعت نور از این کهکشان حرکت کند، حدود 3میلیون سال بعد به ما می‌رسد! جالب آنجاست که با وجود این همه فاصله، کهکشان آندرومدا زیر آسمان تاریک و به دور از نورهای مزاحم، همچون توده مه‌آلود بیضی‌شکلی، به‌راحتی با چشم غیرمسلح دیده می‌شود! آندرومدا دورترین جرمی است که بشر با چشم غیرمسلح می‌تواند آن را ببیند.
عبدالرحمان صوفی - منجم پرآوازه ایرانی - حدود 1000سال پیش، این جرم را کشف کرده بود و از آن در کتاب معروف «صورالکواکب» یاد کرده است. قرن‌ها پس از صوفی، شارل میسه نیز این جرم را بار دیگر پیدا و در فهرست اجرام غیرستاره‌ای خود با نام «M31» قرار داد. هرگاه سراغ این کهکشان زیبا رفتید، یادتان باشد که آندرومدا کهکشانی مارپیچی است که از نظر ساختار، بسیار شبیه به کهکشان خودمان است و آرام‌آرام به سمت کهکشان راه شیری در حرکت است.
سعی کنید اندیشه برخورد این کهکشان را با کهکشان خودمان از ذهن خارج کنید! اگرچه دانشمندان حدس زده‌اند که چند میلیارد سال دیگر البته اگر هنوز هم ساکنانی بر سطح زمین زندگی کنند، شاهد چنین رویدادی خواهند بود! به‌راستی تلفیق کهکشان راه شیری با کهکشان آندرومدا چه بلایی بر سر زمین ما خواهد آورد؟ نکته دیگری که آندرومدا را بسیار شبیه کهکشان راه شیری کرده، حضور قمرهایی با نام‌های «M32» و «M110» در اطراف آن است؛ درست مانند کهکشان راه شیری که دارای دو قمر بسیار زیبا به نام «ابر ماژلانی کوچک» و «ابر ماژلانی بزرگ» است.
قمرهای کهکشان آندرومدا نیز خود، کهکشان‌های بزرگی هستند که در دام جاذبه آندرومدای غول‌پیکر اسیر شده‌اند و سال‌هاست که گرد آن می‌چرخند.در حقیقت در محدوده کوچکی از آسمان(حدود 2درجه)، سه کهکشان از گروه کهکشان‌های محلی در نزدیکی هم روزگار می‌گذرانند.
اگر با دوربین دورچشمی سراغ آندرومدا بروید، لحظات بسیار زیبایی انتظارتان را می‌کشد که حتی از پشت تلسکوپ‌های آماتوری نیز چنین نخواهد بود. شاید این هم یکی دیگر از شگفتی‌های این کهکشان غول‌پیکر و خواهر کهکشان راه شیری است.
شب‌های بلند آذر با تمامی زیبایی‌هایش در انتظار دوستداران نجوم هستند تا شگفتی‌های بیشتری را برای آنها نمایان کنند؛ بنابراین به بهانه دیدن کهکشان آندرومدا سری نیز به سیارات دیگر و اجرام اعجاب‌آور منظومه شمسی بزنید.
