ایران اجرای دالان زنگزور در امتداد مرزهای شمالی خود را برخلاف منابع ملی و مصالح بلندمدت خود می‌داند.

دالان زنگزور

همشهری آنلاین: نامش زنگزور است، اما واقعیت این است که همه چیز را نمی توان با زور تحمیل کرد، مانند همین کریدور زنگزور که به اصطلاح قرار است جمهوری آذربایجان را بدون هیچ مرز مشترکی به نخجوان و سپس ترکیه متصل کند، اما این کریدور فراتر از موضوع اتصال ارتباطی برهم زننده شکل مرزها در شمال ایران هم است و از همین رو ایران اجرای کریدور زنگزور در امتداد مرز با جنوب ارمنستان را خط قرمز خود می داند.

زنگزور کجاست؟

پیش از هرچیز بد نیست نگاهی به مختصات و موقعیت کریدور زنگزور داشته باشیم:

موقعیت جغرافیایی: منطقه‌ای در جنوب قفقاز و در امتداد مرز ایران با کشورهای جمهوری آذربایجان و ارمنستان (در منطقه‌ای بین ارمنستان و نخجوان)

مسیر اتصال: متصل کننده زمینی جمهوری آذربایجان از طریق ارمنستان به نخجوان و در نهایت به ترکیه

طول مسیر: 36 کیلومتر به ادعای خبرگزاری آناتولی ترکیه

حامیان اجرا: جمهوری آذربایجان، روسیه و ترکیه

مخالفان اجرا: جمهوری اسلامی ایران

چرا ایران مخالف است؟

ایران اجرای کریدور زنگزور را برخلاف مصالح و منافع ملی خود می‌داند و بسیاری از کارشناسان هم گفته‌اند که اجرای این کریدور تاثیرات عمده‌ای بر روابط اقتصادی، امنیتی، و ژئوپلیتیکی ایران در قفقاز جنوبی خواهد داشت:

برهم زننده شکل مرزها: ایران روابط تاریخی و سیاسی نزدیکی با ارمنستان دارد و کریدور زنگزور در امتداد مرز مشترک ایران و ارمنستان می‌تواند ارتباط زمینی دو کشور را مختل کند.

تغییر مسیرهای ترانزیتی: طبیعی است که هر کشوری از جمله ایران حساسیت زیادی روی تقویت مسیرهای ترانزیتی خود دارد و کریدور زنگزور می تواند مسیر ترانزیتی از خاک ایران را تحت الشعاع قرار دهد.

مسائل امنیتی و تغییرات ژئوپلیتیکی: ایجاد و تقویت کریدور زنگزور در منطقه می‌تواند به تغییر جایگاه بازیگران از جمله تضعیف ارمنستان منجر شود و ایران موافق کاهش وزن ارمنستان به عنوان همسایه شمالی خود نیست.

اختلال دسترسی ایران به بازارهای قفقاز و اوراسیا: ایران از طریق ارمنستان به کشورهای شمالی از جمله گرجستان، روسیه و اروپا دسترسی دارد، اما ایجاد یک کریدور آذربایجانی می‌تواند این مسیر را محدود کرده یا از بین ببرد.

نزدیکی جمهوری آذربایجان و رژیم صهیونیستی: روابط آذربایجان و اسراییل در هم تنیدگی قابل توجهی دارد و ایران در چنین شرایطی تحولات قفقاز جنوبی پس از جنگ دوم قره‌باغ و حضور احتمالی صهیونیست‌ها در برخی مسیرها از جمله دالان زنگزور را علاوه بر یک تهدید علیه منافع میان مدت و بلند مدت ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی خود، تهدیدی نسبت به امنیت ملی خود نیز تفسیر می‌کند.

باز شدن پای ناتو: از دیگر دلایل مخالفت ایران با اجرای کریدور زنگزور در مجاورت مرز شمالی خود، بازشدن پای ناتو به قفقاز از طریق دسترسی مستقیم ترکیه به این منطقه است و ایران حضور ناتو در قفقاز را برخلاف امنیت ملی خود می داند.

خط و نشان تهران

همزمان با انتشار برخی گزارش‌ها درباره حمایت روسیه از اجرای کریدور زنگزور، مقامات ارشد و عالی رتبه ایرانی به این موضوع واکنش جدی نشان دادند:

موضع رسمی مقام معظم رهبری: حتی پیش از اعلام حمایت روسیه از اجرای دالان زنگزور، «آیت الله خامنه‌ای»، رهبر معظم انقلاب روز ۹ مرداد سال جاری در دیدار با «نیکول پاشینیان»، نخست‌وزیر ارمنستان تاکید کرده بودند که ایران کریدور زنگزور را مخالف منافع خود می‌داند.

خط قرمز ایران از زبان وزیر خارجه: چند روز پس از آن که «سرگئی لاوروف»، وزیر خارجه روسیه ادعا کرد که مسکو حامی خواسته جمهوری آذربایجان درباره کریدور زنگزور است، «عباس عراقچی»، وزیر امور خارجه، ایران، پنج‌شنبه شب، ۱۵ شهریوردر صفحه خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «هر تهدیدی علیه تمامیت ارضی همسایگان ما، یا ترسیم دوباره مرزها، چه در شمال باشد، چه در جنوب، چه در شرق و چه در غرب، کاملا غیر قابل قبول است و برای ایران خط قرمز به شمار می‌رود.»

ابهامات برطرف شود: «محسن رضایی»، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز با انتشار پیامی درباره مواضع اخیر مسکو تصریح کرد: «رفتار دولتمردان روسیه درباره گذرگاه زنگزور و جزایر سه گانه ایران، به هیچ وجه قابل قبول نیست و با اظهار دوستی آنها و روابط راهبردی با ایران، در تناقض آشکار است. این ابهامات را باید برطرف کنند.»

روس‌ها بدنبال چه هستند؟

به نظر می‌رسد حمایت مسکو از اجرای کریدور زنگزور توسط جمهوری آذربایجان با برخی اهداف خاص دنبال می شود:

گسترش نفوذ: توسعه و افزایش نفوذ روسیه در جمهوری آذربایجان پس از جنگ قره باغ با حمایت از خواسته باکو برای ایجاد کریدور زنگزور

پیام به ارمنستان: حمایت روسیه از جمهوری آذربایجان با هدف داشتن اهرم فشار در برابر دولت متمایل به غرب در ارمنستان

اتصال ریلی به ترکیه: اتصال روسیه‌ توسط‌ راه‌آهن‌ به‌ ترکیه‌ برای نخستین‌بار و مهم بودن این اتصال به‌ لحاظ استراتژیک‌ و اقتصادی برای مسکو با توجه‌ به‌ بحران اوکراین‌ و مسدودشدن تماس‌های روسیه‌ با اروپا و آمریکا

کد خبر 879844
منبع: روزنامه همشهری

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار غرب آسیا

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 13
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 9
  • رنجبر IR ۱۰:۵۵ - ۱۴۰۳/۰۶/۱۹
    23 5
    راه باشه ولی بانظارت کامل ارمنستان یعنی هیچ کشوری به جز ارمنستان نباید هیچ کنترلی یا نظارتی براین راه درخاک ارمنستان نداشته باشندحتی اگه به زور هم شده ایران نباید بگذارد این کریدور ایجاد شود
  • IR ۱۱:۴۰ - ۱۴۰۳/۰۶/۱۹
    3 14
    روسیه با حمایت از گشایش رنگه زور آخرین قدم در این اقدام است اگه اتفاق خاصی نیفتد کریدور زنگه زور با تحت کنترل نیروهای روس بزودی راه اندازی می شود
  • میهن دوست NO ۱۲:۱۵ - ۱۴۰۳/۰۶/۱۹
    19 2
    اگر بمب اتم داشته باشیم همه چیز خود به خود حل میشه. روسیه به ایران خیانت میکنه ,اگه ترامپ ریس جمهور شه با روسیه برادر میشن .و علیه ایران اقدام میکنن .ما کم زخم نخوردیم از این روسها .روسیه دشمن درجه یک ما ایرانی ها هستند . باید اینها رو سره جاشون بشینیم
  • ناشناس IR ۱۲:۳۶ - ۱۴۰۳/۰۶/۱۹
    2 1
    مسیر جایگزین بهشان نشان دهید، بجای این سر نخجوان و قره باغ، از آن سر نخجوان و آذربایجان یا قره باغ که دور از مرزه، و از میانه های خاک ارمنستان میگذره با حق کنترل و دریافت برای ارمن، بهشون مسیر جایگزین معرفی و نشانش دهید.
  • جلیل IR ۱۲:۳۹ - ۱۴۰۳/۰۶/۱۹
    15 0
    حتما باید دوباره وسه باره خیانت روسها رو تجربه کنیم تا ببینیم که درکل تاریخ ایران دشمنی بدتراز روسیه نداشتیم ما بادادن هزینه های فراوان درجنگ اوکراین که شاید به خاطرحمایت ازروسیه غرامت هم بدیم ودارایی یمان درخارج به خاطر دادن پهباد وموشک به روسیه به نفع اوکراین مصادره بشه حال بااین حمایت روسیه چه کرده حمایت از امارات واعلامیه درباره جزایر سه گانه وحمایت از آذربایجان برای دالان زنگه زور تا دیر نشده باید در روابطمان اگر ما مستقل هستیم بازنگری کنیم
  • IR ۱۳:۴۴ - ۱۴۰۳/۰۶/۱۹
    15 1
    جای سوال است این همه مدارا با روس ها چیست؟
  • افشبن IR ۱۳:۵۲ - ۱۴۰۳/۰۶/۱۹
    7 0
    مرز زنگه زو از دست میره با این مسئولان فقط نیروهای مسلح میتونن جلوی اینکار رو بگیرن حمله به سیونیک
  • IR ۱۵:۰۴ - ۱۴۰۳/۰۶/۱۹
    36 0
    این آخر وعاقبت رفاقت با گرگ روسیه است مطمئن باشید روسیه ایران راسپر بلا قرار میدهداین را در گذشته تاریخ ثابت کرده ومنبعد هم ثابت میکند
  • حجت IR ۱۵:۲۰ - ۱۴۰۳/۰۶/۱۹
    91 2
    باید هرطور شده نزارن آذربایجان تسلط پیدا کنه ..بلکه یک مسیر آزاد بشه بین ایران ادربایجان ونخجوان وارمنستان هر ۴ کشور آزادانه رفت وآمد کنن وهمان خاک ارمنستان باشه که ترکها بعد نتونن دبه کنن
  • حسین IR ۱۵:۴۴ - ۱۴۰۳/۰۶/۱۹
    13 0
    تاریخ ایران وروسیه بهترین گواه وسند خیانت و دشمنی روسیه علیه ملت ایران حرم امام رضا رو به توپ بستن شمال ایران رو ازایران جدا کردن وغیره...
  • شاهین IR ۲۲:۵۱ - ۱۴۰۳/۰۶/۱۹
    0 0
    خود ارمنستان چی؟موافقه یا مخالف؟
  • IR ۲۳:۰۰ - ۱۴۰۳/۰۶/۱۹
    0 0
    بابا از قضاوت تاریخ اینده بترسید
  • IR ۲۳:۱۰ - ۱۴۰۳/۰۶/۱۹
    23 0
    مرز ما آنسوی آذربایجان است نه زنگزو