این نزاع اگرچه تا حد فراوانی فروکش کرده اما تلخی آن همچنان در کام همه باقی است.
در ماه‌های اخیر با شروع عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی از شهرهای عراق که براساس توافقنامه امنیتی میان واشنگتن و بغداد صورت گرفت، بعضی پیش‌بینی‌ها از احتمال بالاگرفتن این درگیری‌ها حکایت داشت اما این احتمال هم اینک به‌شدت کاهش یافته است.
با این حال مقامات آمریکایی معتقدند مهم‌ترین تهدید پیش روی عراق در سال‌های آتی، نه جنگ شیعه -سنی که نزاع و کشمکش کردها با دولت مرکزی بغداد خواهد بود. از زمان استقلال عراق و رهایی از استعمار انگلیس، کردهای ساکن در مناطق شمالی عراق همواره با دولت مرکزی بغداد دارای مشکلاتی بوده‌اند که همچنان لاینحل باقی مانده است.
سفر اخیر نوری مالکی، نخست‌وزیر عراق به منطقه سنی‌نشین الانبار و دست دوستی دادن با شیوخ این منطقه هم در راستای همین تحلیل و برخورد با تلاش‌های کردها برای خودمختاری است.
این امر نگرانی کردها را نیز برانگیخته است. کردها اوایل هفته جاری انتخابات پارلمانی و ریاست منطقه کردستان عراق را برگزار کردند. نتایج اولیه این انتخابات نشان می‌دهد که اگرچه احزاب سنتی منطقه کردستان یعنی اتحادیه میهنی و دمکرات‌ها همچنان اکثریت خواهند داشت و ریاست منطقه در دست مسعود بارزانی باقی می‌ماند اما گروهی موسوم به اصلاح‌طلبان تحت عنوان حزب گوران که به زبان محلی به معنای تغییر است آرای قابل توجهی را به دست آورده‌اند. این نتایج می‌تواند ارتباطات آینده دولت مرکزی بغداد و کردها را با پیچیدگی‌های تازه‌ای رو‌به‌رو کند.
در روزگاری نه چندان دور گفت‌وگوها در مناطق ناآرام سنی عراق مانند الانبار منحصر به موضوعاتی چون قتل سربازان آمریکایی، قتل آنچه کفار خوانده می‌شد و مقابله با سیاستمداران شیعه بود اما اینک دیگر سخن از اینها نیست.
یکی از شیخ‌های تندروی رمادی چندی پیش در محفلی گفته بود کردهای عراق بسیار خطرناکند؛ چه آنکه آنان در میان ما و به‌عنوان یک شهروند عراقی زندگی می‌کنند.
براساس قانون اساسی عراق نوری مالکی، نخست‌وزیر این کشور قسم یاد کرده است که نخست‌وزیر همه عراقی‌ها و همه اقوام این کشور باشد. او همچنین متعهد به حفظ یکپارچگی و وحدت عراق و دفاع از تمامیت ارضی این کشور هم هست.
مالکی هم از سویی تاکنون بر لزوم قدرت تامه حکومت مرکزی بغداد و مخالفت با هرگونه قدرت گرفتن اقوام و قومیت‌های دیگر این کشور در مقابل دولت عراق تاکید و پافشاری کرده است. مالکی در طول سال گذشته سربازان خود را به مرزهای مورد اختلاف گسیل داشته است تا از منابع نفت و گاز این کشور در بحبوحه این اختلافات حفاظت کنند. مالکی بازی خود را در الانبار کامل کرد.
وی در آنجا به احمد ابوریشه - مرد قدرتمند سنی‌ها در الانبار که برادرش در 2007 توسط القاعده کشته شد - پیشنهاد آشتی و صلح داد. تعارفات فراوانی هم در این دیدار رد و بدل شد؛ از آن جمله اینکه ابوریشه درباره مالکی گفت: مالکی به‌دنبال عراقی متحد است. مالکی هم گفت که دیدگاه‌های من و ابوریشه به هم بسیار نزدیک است.
صحنه سیاست در عراق دیگر همانند گذشته تیره و تار نیست و ابرهای ابهام در حال کنار رفتن است. منتقدان مالکی هم‌اینک به‌شدت به وی فشار می‌آورند تا ادعای ملی‌گرایی‌‌اش را در برخورد با کردهای جدایی طلب عراق ثابت کند.
طیفی از اهل سنت عراق براین باورند که مالکی در برخورد با کردها با نوعی تساهل و تسامح برخورد می‌کند و مواضع اخیرش در سختگیری با کردها هم برای کسب رای بوده و کاربردی صرفا انتخاباتی داشته است.
مالکی اخیرا 2 هیات به اربیل اعزام کرده تا درباره روابط دولت مرکزی بغداد با منطقه خودمختار کردستان گفت‌وگو کنند، اما در طول یکسال گذشته وی ترجیح داده تا گفت‌وگویی با بارزانی نداشته باشد و همین امر هم شاهدی بر دلخوری‌های طرفین از یکدیگر است.
واشنگتن پست - 26 جولای
