به گزارش همشهری آنلاین، آمریکا بامداد شنبه ۱۸ آذر ماه پیش‌نویس قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد برای برقراری آتش‌بس فوری در غزه را وتو کرد. پیش‌نویس این قطعنامه که خواستار برقراری آتش‌بس انسان‌دوستانه در غزه است از سوی امارات ارائه شده بود. درباره این انفعال دستگاه‌های بین‌المللی و سازمان ملل در برابر آمریکا و چگونگی استمرار جنایت در غزه تنها به واسطه یک وتو، با محمدصادق کوشکی، استاد دانشگاه تهران و کارشناس مسائل سیاسی گفت‌وگویی داشتیم که در ادامه می‌خوانید.
تصوری غلط اما رایج از سازمان ملل
کوشکی در ابتدا گفت: یک تصور غلطی وجود دارد مبنی بر اینکه سازمان‌های بین‌المللی مثل دولتی هستند که جهان را بنا بر یک‌سری قوانین اداره می‌کنند و اگر کسی از این قواعد تخطی کرد این سازمان‌ها آن را جریمه و مجازات می‌کنند. در کشور ما هم این انگاره رواج پیدا کرده است که سازمان‌ملل بر کشورها تسلط دارد و این تسلط و استیلا مثل اعمال قدرتی است که یک دولت در کشور خود از آن بهره‌مند است. به طور مثال اگر در کشوری افراد حقشان پایمال شود به حاکمیت رجوع می‌کنند تا از طریق دستگاه قضایی حقشان اعاده شود، برخی با چنین تصوری سازمان ملل را دارای این اختیارات می‌دانند در صورتیکه سازمان ملل اصلا برای چنین کارهایی تأسیس نشده است.
سازمان ملل ابزاری برای اعمال ارداه قدرت‌های جهانی است
وی افزود: در نظام بین‌المللی کشورها به میزان برخورداری‌شان از قدرت دارای حق هستند. سازمان‌های بین‌المللی نهادهایی هستند که از اواسط قرن بیستم توسط قدرت‌های جهانی تأسیس شدند تا مسیر اعمال قدرت آن‌ها هموارتر شود، به تعبیری این نهادها بستری هستند تا قدرت‌ها از طریق آن‌ها بدون انجام رفتارهای خشن قرن نوزدهمی و لشکرکسی راحت‌تر اراده خود را اعمال کنند. به همین خاطر هست که قدرت‌های تشکیل‌دهنده سازمان ملل برای خود حق وتو قائل شدند، اساساً سازمان ملل و شورای امنیت با حق وتو تشکیل شد. حق وتو یعنی 5 کشور قدرت جهانی که عبارت باشند از آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین از این حق برخوردارند که اراده خود را بر سایر کشورها تحمیل کنند، به تعبیری هرچه رشته هست، با حق وتوی این 5 کشور پنبه می‌شود. با این حساب باید گفت سازمان ملل، اهرم و دستگاهی است که این کشورها به راحتی و بدون نیاز به لشکرکشی بر سایر جهان اعمال قدرت کنند.
سازمان کجا از مظلومین دفاع کرده است؟
این استاد دانشگاه اشاره داشت: سازمان ملل اصلا برای خودش چنین تعهدی نمی‌بیند که از حق مظلومی دفاع کند، جلوی جنگی را بگیرد یا صلح و آرامش را بر جهان حکمفرما کند. سازمان ملل تنها دستگاهی برای اعمال قدرت 5 کشور جهانی است. کسی که این ساختار را بشناسد و به خوبی به اصل ماجرا پی برده باشد دیگر موضوع وتوهای سازمان ملل برایش سؤال‌برانگیز نخواهد بود. مگر سازمان ملل از بدو تأسیسش تا به حال چندبار از مظلومین عالم دفاع کرده است؟ چندبار صلح و آرامش را به جهان آورده است؟ سازمان ملل در بحران ویتنام، جنگ افغانستان، تجاوز رژیم بعث عراق به ایران و اشغال پاناما توسط نظامیان آمریکا کجا بود؟ باید به این توجه داشت که در نظام بین‌المللی، منطق «قدرت برابر با حق است» حکمفرماست، لذا ملتی که قدرت نداشته باشند، حقی هم ندارند حتی حق حیات! این قانون در قرن بیستم اعمال شد، و به یگانه قانون حکمفرما بر جهان بدل گشت.
نظر شما