چرا که این مسئله در نهایت به بروز مشکلات زیست‌محیطی برای پایتخت می‌انجامد. هنوز برنامه‌های فرهنگی برای کاهش تولید زباله در شهر به نتیجه مشخصی نرسیده بود که اواخر سال، بحث زباله‌های الکترونیکی که از خطرناک‌ترین زباله‌هاست مطرح شد و این مدیر جز چند مدیری بود که باید در خصوص بازیافت و عوارض زیست‌محیطی آن پاسخ می‌داد و بالاخره معضل زباله هم مانند ترافیک صورت پیچیده‌تری به خود گرفت.
به این منظور سراغ پورسخا رفتیم تا باردیگر از او راجع به این موضوع بپرسیم.
- سؤالم را با زباله‌های الکترونیکی شروع می‌کنم؛ موضوعی که سال گذشته نگرانی‌‌های کارشناسان سلامت و محیط‌زیست را برانگیخت و آنها اعلام کردند دفع غیر علمی این زباله‌ها علاوه بر مشکلات زیست‌محیطی، تاثیرات مخرب ژنتیکی بر بدن انسان می‌گذارد. برای دفع آنها چه کار کرده‌اید و آیا کارشناسان محیط‌زیست نیز در این زمینه با شما همکاری دارند؟
مسئله مهمی که در این زمینه وجود دارد این است که با توجه به جدید بودن این مشکل، سازمان، اطلاعات دقیقی در مورد میزان پسماندهای الکترونیکی و رایانه‌ای ندارد و طبق قانون امحا این زباله‌ها برعهده مراکز تولید‌کننده است و مشکل دیگر این است اتفاقی که در مورد پسماندهای بیمارستان می‌افتد در رابطه با پسماندهای صنعتی هم رخ می‌دهد و این زباله‌ها به صورت مخلوط با زباله‌های معمولی در مخازن جمع‌آوری زباله گذاشته می‌شود. این مسئله کار ما را سخت‌تر می‌کند. با این همه، تمهیداتی را برای امحا و بازیافت این زباله‌ها اندیشیده‌ایم و سعی داریم آنها را بیشتر بازیافت کنیم.
- آیا بازیافت آنها هم در مجتمع آرازکوه صورت خواهد گرفت؟
بله ما در این نقطه جایی را در نظر گرفته‌ایم ولی برنامه کلی ماست که سعی داریم شهرک بازیافت احداث کنیم و در حال حاضر هم اقداماتی را در این زمینه انجام داده‌ایم و مطمئن هستیم با احداث شهرک زباله، بازیافت این زباله‌ها هم به صورت علمی و کارشناسی صورت بگیرد.
- در مورد نحوه بازیافت در شهرک بازیافت توضیح می‌دهید؟
آنگونه که ما برنامه‌ریزی کرده‌ایم قرار است از بخش خصوصی در این مورد کمک بگیریم تا برای هر یک از اجزای پسماند؛ مکانی را برای بازیافت اختصاص دهیم. به عنوان نمونه پسماند خشکی مثل شیشه در یک نقطه بازیافت خواهد شد و پسماندی مثل بطری‌های پلاستیکی در نقطه‌ای دیگر. در حقیقت از ابزارهای جدیدتر و علمی‌تری برای این موضوع استفاده خواهیم کرد و در حال حاضر سعی در جذب مشارکت بخش خصوصی در این زمینه داریم. تصورم این است که شهرک بازیافت مشکل را به صورت اصولی حل خواهد کرد و زباله‌های الکترونیکی هم تحت نظارت کارشناسان محیط‌زیست بازیافت خواهد شد.
- کارشناس مسئول پسماندهای ویژه سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور اعلام کرده که هنوز راهکار درستی برای دفاع و بازیافت این زباله‌ها در کشور وجود ندارد. بنابراین بهترین راه حل را در این زمینه نگهداری و دور نریختن این قطعات تا زمان یافتن راه حل مناسب دانسته است شما در این ارتباط چه نظری دارید؟
به هر حال این هم نوعی از زباله‌هایی است که تولید می‌شود و با توجه به روند تولید آن بالطبع درصد آن نیز افزایش خواهد یافت. بنابراین به نظر من راهکار اساسی در شرایط فعلی می‌تواند تفکیک زباله در مبدا باشد؛ موضوعی که به‌رغم فرهنگ سازی‌های سازمان هنوز نهادینه نشده و ما عملا می‌بینیم که شهروندان زباله‌ها را به صورت مخلوط جمع میکنند. بزرگترین مشکل ما هم همین است؛ یعنی زباله مخلوط دریافت می‌کنیم.
- برنامه‌های آموزشی که به آن اشاره کردید به چه صورت بوده است؟
ما هم از رسانه‌ها استفاده کردیم. به عنوان نمونه تبلیغ‌هایی را در تلویزیون برای تفکیک زباله توسط شهروندان انجام دادیم و امیدوار بودیم این انیمیشن‌هایی که پخش می‌شود شهروندان توجه بیشتری به این مسئله کنند و زباله‌ها وقتی دریافت می‌شوند برای امحا یا بازیافت مشخص باشند. علاوه بر رسانه ملی سعی کردیم در مدارس هم آموزش‌هایی را به دانش‌آموزان بدهیم و به این منظور کارشناسان را از شهرداری به مدارس فرستادیم و بروشورهایی هم برای روشن شدن اهمیت این مسئله تهیه کردیم و همزمان با این آموزش‌ها در مدارس آموزش‌هایی هم به شورایاری‌ها داده شد تا متعاقبا شهروندان را به تفکیک زباله در مبدا ترغیب کنند ولی متاسفانه هنوز این مسئله فرهنگ‌سازی نشده و نیاز است در این ارتباط برنامه‌ریزی‌های دیگری هم صورت بگیرد.
- مدیرعامل سازمان خدمات موتوری، سال گذشته در مصاحبه‌ای اعلام کردند شهروندان شمال شهر تهران بیشتر از جنوب آن زباله تولید میکنند شما که در این ارتباط آمار و ارقام را در اختیار دارید نظرتان چیست؟
بله. همین‌طور است ما در حال حاضر یک آنالیز فیزیکی انجام می‌دهیم تا رژیم تولید زباله در تهران را به دست بیاوریم و ببینیم که به چه صورت است و تاکنون هم نتایجی را استخراج کردیم که نشان می‌دهد مناطق شمال تهران به ویژه منطقه‌یک بیشترین میزان تولید زباله و منطقه 17 کمترین میزان تولید زباله در پایتخت را دارد.
- نوع پسماندها در شمال و جنوب تهران به چه صورت است. کدام مناطق بیشترین میزان تولید پسماند خشک و یا تر را دارند؟
براساس آن چیزی که آمارهای ما نشان می‌دهد بیشترین میزان پسماندهای تر متعلق به مناطق جنوب تهران است که این پسماندها بیشتر شامل پسماند غذا و میوه‌جات بوده و اغلب مخلوط دریافت می‌شود. در مناطق شمال هم بیشترین نوع پسماندها، پسماند خشک است.
- اختلافات دستگاه‌ها در امحای زباله‌های بیمارستان به کجا رسید. شهرداری اعلام کرده بود که براساس قانون پسماندهای بیمارستان مسئولیتی در این زمینه ندارد و صرفا به خاطر حفظ سلامت شهروندان آن را جمع‌آوری می‌کند، محیط‌زیست و وزارت بهداشت هم تا چندی پیش برنامه خاصی را برای امحای زباله‌ها ارائه نداده بودند، سازمان شما در این ارتباط چه کار می‌کند؟
ما همچنان بی‌خطرسازی زباله‌ها را انجام می‌دهیم البته برای دفع زباله‌های بهداشتی سلول دفع زباله‌های خطرناک را خریداری کردیم که قابلیت دفع 25 تن زباله‌های صنعتی و بیمارستانی در روز را دارد. ولی با تمام اینها اعتقادم این است که اگر 70 تن زباله بیمارستان به درستی در مبدا تفکیک شوند، این سلول جوابگو خواهد بود. در خصوص این سلول هم باید بگویم در این سلول سیستم مداربسته دفع شیرابه‌های تولید شده از زباله‌ها تعبیه شده است و این سیستم تمام شیرابه‌های موجود را از زیرزمین مکیده و در مخازن استاندارد دفع می‌کند. علاوه بر این مسئله حائز اهمیت دیگر این است که نزدیک به دو سوم اراضی منطقه کهریزک برای دفن زباله دست نخورده باقی مانده که با ایجاد سلول بهداشتی دفن زباله تحولی جدی در مسائل زیست‌محیطی جنوب پایتخت ایجاد خواهد شد و ما سعی می‌کنیم زباله‌های بیمارستانی را هم به این صورت امحا کنیم، هرچند مسئولیت نداریم.
- یکی از مدیران کلانشهری گفته بود که در ایران درصد بسیار کمی از زباله‌ها بازیافت می‌شود و بیشتر آنها امحا شده و عملا استفاده‌ای از آنها به عمل نمی‌آید، آیا در تهران هم وضعیت همین‌طور است؟
نه. بحث زباله تهران مستقل از برنامه‌های کشور است. با راه‌اندازی غرفه‌های بازیافت در سطح شهر ما درصد زباله‌های قابل بازیافت را افزایش داده‌ایم و در حال حاضر از میزان 7هزارو500 تن زباله تهران در روز هزار تن بازیافت می‌شود و با برنامه‌هایی که داریم این میزان افزایش خواهد یافت.
- البته زباله جمع کن‌ها هم بسیاری از زباله‌های قابل بازیافت را جمع میکنند سازمان در مورد آنها چه فعالیتی می‌خواهد بکند؟
اقدام این افراد غیر قانونی بوده و باید با آنها برخورد قانونی شود چرا که کار آنها نوعی سرقت به حساب می‌آید و اگر چنانکه بخش خصوصی بخواهد از آنها برای بازیافت زباله تحت ضوابطی کمک بگیرد می‌تواند، والا به این شکل، غیر قانونی بوده و باید جلوی فعالیت آنها گرفته شود.
