مدیریت ریسک وانواع آن از زبان ماکان آریا پارسا

دکتر ماکان آریا پارسا از برجسته ترین کارآفرینان و مشاوران کشور در حوزه‌ی مدیریت کسب و کار، مدیریت ریسک را فرایند کاهش یا به حداقل رساندن ریسک از طریق شناسایی و ارزیابی تهدید ها و سپس استفاده بهینه از منابع برای نظارت و به حداقل رساندن آن می داند.

از نظر دکتر ماکان آریا پارسا دو عاملی که بر انجام اقدامات لازم در برابر ریسک مؤثر است، احتمال وقوع و تأثیر ریسک می باشد. به عنوان مثال در شرایطی که تاثیرات تقبل ریسک جزئی است و احتمال وقوع آن کم است، بهتر است ریسک را بدون هیچ مداخله ای پذیرفت.

مزایای مدیریت ریسک از زبان دکتر ماکان آریا پارسا

ماکان آریا پارسا کارآفرین نمونه کشوری در این رابطه می گوید: «ممکن است به نظر برسد فرآیند مدیریت ریسک در کوتاه مدت، فقط هزینه های اضافی را به همراه دارند اما در طول زمان، این فعالیت ها باعث صرفه جویی در هزینه های شرکت می شود.

از این رو، در نظر گرفتن آن ها به عنوان یک مرکز هزینه، دیدگاهی نزدیک‌ بینانه است که می‌تواند در بلند مدت برای سازمان هزینه گزافی داشته باشد.» ایشان در ادامه موارد زیر را به عنوان مزایای عمده مدیریت ریسک در سازمان بیان می کنند.

•    با پیش بینی مسائل احتمالی، اشتباهات عملیاتی و خطاهای فردی زمینه فعالیت بیشتر شرکت را فراهم می کند.
•    با پیش بینی شوک های کوچک به سازمان از بروز رویداد های فاجعه آمیز جلوگیری می کند.
•    مدیریت ریسک شرکت ها را قادر می سازد تا ریسک های حساب شده را بپذیرند و رشد خود را تسریع کنند.
•    مدیریت ریسک سبب حضور طولانی مدت یک شرکت در عرصه رقابت می شود.
•    فرایند های کسب و کار و شیوه های عملیاتی رایج در شرکت را بهبود می بخشد.
•     مدیریت ریسک امکان بودجه بندی بهتر را فراهم می کند.

•  ​

  

فرآیند های اصلی در چرخه مدیریت ریسک از زبان ماکان آریا پارسا

به گفته دکتر ماکان آریا پارسا معمولاً اکثر سازمان ها از یک چرخه مدیریت ریسک پیروی می کنند. بر اساس این چرخه، سه مرحله در فرآیند مدیریت ریسک وجود دارد.

۱. ایجاد زمینه و تدوین مدیریت ریسک به این معنی است که تمام خطرات احتمالی شناسایی شده و پیامد های احتمالی به طور کامل تجزیه و تحلیل می شوند. استراتژی های مختلفی مورد بحث قرار می گیرد و تصمیماتی برای مقابله با ریسک اتخاذ می شود. از نظر ماکان آریا پارسا تفکیک فعالیت های مختلف در این مرحله به شرح زیر است:

•     شناسایی ریسک در یک حوزه خاص
•     برنامه ریزی کل فرآیند مدیریت
•     نقشه برداری از تظاهرات ریسک، شناسایی اهداف ریسک و غیره
•     ترسیم یک چارچوب
•     طراحی تجزیه و تحلیل ریسک های موجود در هر مرحله.
•     تصمیم گیری در مورد راه حل های ریسک

۲. دکتر ماکان آریا پارسا از کارآفرینان نمونه کشور در ادامه گام بعدی مدیریت ریسک را شناسایی تهدیدها یا خطرات بالقوه می داند. این شناسایی می تواند در سطح منبع یا سطح خود مشکل انجام پذیرد.

شما می توانید بیوگرافی ماکان آریا پارسا را از اینجا بخوانید.

تجزیه و تحلیل منبع به این معنی است که منبع خطرات مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد و اقدامات کاهشی مناسب انجام می شود. این منبع خطر می تواند داخلی یا خارجی سیستم باشد. نمونه هایی از منبع ریسک می تواند کارکنان شرکت، ناکارآمدی عملیاتی در یک فرآیند خاص و غیره باشد.

از سوی دیگر، تجزیه و تحلیل مشکل به این معناست که به جای اینکه علت خطر، اثر آن تحلیل شود. به عنوان مثال کاهش تولید، تهدید از دست دادن پول و غیره.

۳. پس از شناسایی خطرات، احتمال وقوع و تأثیر آن ها ارزیابی می شود. این فرآیند می تواند مانند ارزیابی ریسک های محسوس، ساده و یا مانند ارزیابی ریسک های نامشهود، دشوار باشد. دکتر ماکان پارسا معتقد است سطح تخصص افراد فعال در حوزه مدیریت ریسک در این مرحله نمایان می شود.

رویکرد های مختلف در فرایند مدیریت ریسک از زبان ماکان آریا پارسا

دکتر ماکان آریا پارسا بیان می کند پیش از معرفی رویکرد های مختلف مدیریت ریسک باید توجه داشت که ریسک یکسان را می توان به روش های مختلف بر اساس خط مشی اساسی شرکت مدیریت کرد. بنابراین ایجاد یک سیاست کلی واستراتژی های سازمان بسیار مهم هستند.

۱. اجتناب از ریسک

تحت این رویکرد، شرکت تا حد امکان از ریسک کردن اجتناب می کند. از آن جایی که بیشتر فعالیت ها دارای مقدار مشخصی از ریسک هستند، این استراتژی برای بسیاری از شرکت ها قابل اجرا نیست. نتیجه نهایی این رویکرد این است که انگیزه بسیار کمی برای انجام هر فعالیتی وجود دارد.

۲. تنوع بخشی

شرکت عمداً سعی می‌کند در فعالیت‌های تجاری بسیار متفاوت از یکدیگر شرکت کند. از آنجایی که فعالیت ها بسیار متفاوت از یکدیگر هستند، معمولاً رویدادهای تجاری نامطلوب را همزمان تجربه نمی کنند. ماکان آریا پارسا می گوید این رویکرد فقط در شرکت هایی که در مشاغل مختلف فعالیت می کنند قابل استفاده است.

۳. انتقال ریسک

بسیاری از طرف‌ های خارجی مانند شرکت ‌های بیمه وجود دارند که مایلند در ازای دریافت هزینه، ریسک‌ هایی را متقبل شوند. با این حال، برای هر ریسکی نمی توان بیمه نامه پیدا کرد.

۴. حفظ ریسک

حفظ ریسک استراتژی است که بر اساس آن، شرکت تصمیم می گیرد ریسک را در دفاتر خود حفظ کند. شرکت هایی که فرآیند کنترل ریسک عملیاتی خوبی دارند، تمایل به حفظ ریسک دارند. این به این دلیل است که آنها مطمئن هستند که می توانند تأثیر ریسک را به تنهایی مدیریت کنند.

۵. اشتراک ریسک

تحت این رویکرد، شرکت با پیامد های ریسک تا یک سطح آستانه مشخص مواجه است. هنگامی که سطح آستانه شکسته شد، خطر به یک طرف خارجی منتقل می شود. ایده در اینجا این است که مدیریت ریسک را مقرون به صرفه کنیم.

۶. کنترل ضرر

 این استراتژی توسط سازمان هایی استفاده می شود که مقدار مشخصی از دارایی های نقدی را در اختیار دارند. آنها تمایل دارند دارایی ها را تا رسیدن به یک آستانه از پیش تعریف شده حفظ کنند.

کلام آخر

دکتر ماکان آریا پارسا در پایان به این نکته اشاره می کند که یک تصور غلط رایج در مورد مدیریت ریسک این است که هدف از مدیریت ریسک حذف کامل ریسک از یک کسب و کار می باشد. این واقعاً درست نیست زیرا حذف ریسک عملاً غیرممکن است.

در عوض، هدف مدیریت ریسک این است که ابتدا اطمینان حاصل شود که سازمان تصویر واضحی از سطح ریسکی که مایل به انجام آن هستند دارد و سپس اطمینان از اینکه ریسک در محدوده آن باقی می ماند.