به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از تسنیم، پهپادهای ایرانی ریشه در دوران جنگ تحمیلی ۸ساله دارند و از جمله ثمرات اعتماد به جوانان آن هم در سخت‌ترین دوران هستند. نمونه‌های ساده‌ای از این وسیله که قابلیت شناسایی و نیز قابلیت رزمی بسیار محدودی داشت در دوران دفاع مقدس ساخته و بلافاصله در جبهه‌ها به‌کار گرفته شد.
در دوران پس از جنگ اما صنایع طراحی و ساخت پهپاد در ایران به چشمه جوشانی تبدیل شد که با گذشت سه دهه امروز به یکی از ارکان قدرت دفاعی و تهاجمی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است و مأموریتی نیست که توسط پهپادهای ایرانی قابل اجرا نباشد. از نمونه‌های انتحاری کوچک تا نمونه‌هایی با مداومت پروازی بیش از یک روز و با توان حمل چند صد کیلوگرم محموله و همچنین انواع بال پرنده (Flying wing) با قابلیت یورش فوجی (Swarm attack) امروزه بین محصولات ایرانی دیده می‌شود.
خانواده پهپادهای مهاجر که جزو همان موارد ریشه‌دار در دوران جنگ هستند، جزو مشهورترین پهپادهای ایرانی محسوب می‌شوند. صنایع هوایی قدس از مجموعه سازمان صنایع هوایی نیروهای مسلح وزارت دفاع سازنده این پهپادهاست که مهاجرـ۱ در دوران جنگ و انواع مهاجرـ ۲ و ۳ و ۴ را طی سال‌های بعد از جنگ طراحی کرده و به تولید انبوه رسانده است.
جدیدترین طراحی این صنعت، پهپاد رده متوسط مهاجرـ۶ است که برای اولین بار در فروردین ۱۳۹۶ رونمایی شد. این پهپاد از نظر ابعاد و وزن بالاتر از نمونه‌های قبلی این صنعت قرار گرفته است و قابلیت اجرای هر دو عملیات شناسایی و رزمی را دارد.
به‌طور کلی مأموریت‌های پهپاد مهاجرـ۶ شامل شناسایی و مراقبت هوایی، انهدام هر هدفی روی خشکی و دریا در روز و شب با دقت بسیار بالا، رصد و کنترل مرزها و نوار ساحلی و امکان حمل انواع محموله‌های نظامی با توان نشست و برخاست متعارف از روی باند و بازیابی اضطراری با چتر است.
اولین فروندهای تولیدی این پهپاد در اسفند ۱۳۹۶ به نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تحویل و در درگیری با گروهک‌های تروریستی در شمال غرب کشور در تیر ماه ۱۳۹۸ هم به‌کار گرفته شد. نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران و نیروی دریایی سپاه از دیگر مشتریان داخلی مهاجرـ۶ هستند.
در عرصه خارجی اخباری از به‌خدمت‌گیری و احتمالاً تولید مهاجرـ۶ در ونزوئلا در دست است. همچنین حشدالشعبی در عراق و نیز ارتش اتیوپی از دارندگان مهاجرـ۶ به‌شمار می‌روند. مشاهده این پهپاد در رژه نیروهای حشدالشعبی بازتابی گسترده بین تحلیلگران داشت زیرا یک نیروی نظامی مردمی با مجهز شدن به پهپاد دارای بمب‌های نقطه‌زن هوشمند امکان مبارزه مؤثرتری علیه گروه‌های تهدیدکننده امنیت در کشور عراق به دست می‌آورد.
وجود مهاجرـ۶ در اتیوپی هرچند به‌طور رسمی اعلام و تأیید نشده است اما تصاویر عملیاتی شدن یک پهپاد ناشناس با ایستگاه هدایت و کنترل زمینی شبیه به نمونه‌های ایرانی توسط ارتش اتیوپی و با حضور فرماندهان آن مورد توجه تحلیلگران دفاعی قرار گرفت.
در نهایت جویندگان منابع باز (اوسینت) با بررسی تصاویر ماهواره‌ای روز مذکور در یکی از فرودگاه‌های این کشور موفق به اثبات وجود مهاجرـ۶ در این کشور شدند، چند روز بعد هم بقایایی شبیه به بخشی از بدنه بمب‌های قائم در منطقه‌ای از مناطق درگیری نظامی در کشور اتیوپی دیده شد که در صورت صحت انتساب به بمب قائم نشان می‌دهد مهاجرـ۶ به‌سرعت در این کشور عملیاتی شده است.
در اردیبهشت ۱۴۰۰ نیروی زمینی ارتش از سامانه‌های کشف سیگنالی و جنگ الکترونیک خود رونمایی کرد که با نصب روی پهپاد مهاجرـ۶ عملاً آن را به یک پرنده کارآمد جنگ الکترونیک هواپایه برای پشتیبانی و جنگ الکترونیک مناسب برای نیروهای زمینی تبدیل کرده است. این سامانه‌ها که به‌ترتیب تیام ۱۴۰۰ و طاها ۱۴۰۰ نام دارند با جرم ۵ و ۶ کیلوگرمی و قابلیت عملکرد کاملاً خودکار توانایی رصد فعالیت‌های راداری دشمن و ایجاد اخلال در آن را دارند.
از نقطه‌نظر طراحی مهاجرـ۶ شباهت‌هایی به یک پهپاد ایتالیایی به‌نام فالکو دارد اما به‌وضوح هدف صنایع هوایی قدس به تولید رساندن پهپادی با سادگی ساخت و به‌دنبال آن قیمت تمام‌شده پایینتر بوده است، همین ویژگی شاید سبب شده است که با وجود گذشت ۴ سال از رونمایی و حدود سه سال و نیم از شروع تولید آن، مهاجرـ۶ در بیشتر نیروهای مسلح ایران در حال خدمت باشد و تعدادی از آن هم در خارج از کشور مشاهده شده است.
مهاجرـ۶ امکان بلند شدن و نشستن کاملاً خودکار روی باند داشته و چتر بازیابی اضطراری نیز در پشت دماغه پهپاد تعبیه شده است. پرواز این پهپاد نیز می تواند همچون نسل های قبلی در ارتباط مستقیم با ایستگاه کنترل زمینی تا محدوده ۲۰۰ کیلومتری یا پرواز خودکار روی مسیرهای پیش بینی شده و بازگشت به داخل محدوده باشد. ایستگاه کنترل زمینی این پهپاد به طور معمول با دو نفر کاربری می شود. برای پرواز خودکار مهاجر-۶ از سامانه های ناوبری GPS/INS بهره می برد.
مهاجر-۶ پهپادی با بدنه ای با مقطع تقریباً مربعی، بال نصب شده در بالای بدنه، دم دوگانه (Twin boom) متصل شده به بالها، ارابه های فرود ثابت و بالی با ایرفویل غیر متقارن و احتمال با نوع یکسان در طول دهانه بال است. یک محل تقویت شده زیر هر بال مهاجر-۶ وجود دارد که می تواند یک یا دو بمب و موشک از انواع مختلف را حمل کند. بالها و دم این پهپاد به راحتی قابلیت جدا شدن برای حمل و نقل ساده تر و همچنین قابلیت مونتاژ سریع را دارند. موتور مهاجر-۶ از نوع پیستونی و دارای ۳ پره با طراحی جدید است که در انتهای بدنه قرار گرفته است.
مهاجر-۶ دارای دهانه بال ۱۰ متری ارتفاع ۱.۹ و طول کلی ۷.۵ متر و بیشینه جرم برخاست ۶۷۰ کیلوگرم است. میزان محموله این پهپاد ۱۰۰ کیلوگرم اعلام شده که مشخص نشده شامل سامانه الکترواپتیکی شناسایی و هدفگیری نیز هست یا خیر.
مهاجر-۶ با سرعت ۱۳۰ تا ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت و در ارتفاع عملیاتی ۴۸۷۷ متر (۱۶۰۰۰ پا) تا ارتفاع پیشینه ۵۴۸۶ متر (۱۸۰۰۰ پا) و با مداومت پروازی نهایی ۱۲ ساعت پرواز می کند. طول باند فرود این پهپاد ۱۶۰۰ متر عنوان شده است.
انواع محموله های رزمی قابل استفاده با مهاجر-۶ شامل بمب ها و موشک های قائم و سدید و بسته به سفارش کاربر است. این تسلیحات به صورت تکی یا دو تایی زیر هر بال مهاجر-۶ نصب می شوند که بستگی به وزن کلی آن سلاح دارد.
در نتیجه این پهپاد می تواند در حین گشت زنی در صورت مشاهده هدف ارزشمند بدون معطلی اقدام به درگیری با آن نموده یا از پیش و برای اجرای عملیات تهاجمی به مواضع دشمن خصوصاً اهداف پراکنده و کوچک اقدام کند.
محل نصب سامانه الکترواپتیک پایدار شده دو درجه آزادی این پهپاد در جلوی ارابه فرود جلویی آن و پشت دماغه و یک دوربین ثابت جلونگر هم در نوک دماغه این پهپاد قرار دارد. تا کنون دستکم دو نوع سامانه الکترواپتیک به همراه مهاجر-۶ مشاهده شده است که احتمالاً به انتخاب کاربر بستگی دارد.
این موارد شامل سامانه عقاب-۴D و دیگری عقاب-۴H است. هر دو سامانه دارای دوربین دید مرئی، حرارتی از نوع سرد شونده با حسگر دارای فناوری FPA و مسافت یاب لیزری هستند.
دوربین مرئی هر دو سامانه زوم اپتیکال ۳۶ برابری داشته و توانایی کشف و ردگیری اهداف زمینی، هوایی و دریایی را بر پایه توانایی تحلیل تصویر (Image processing) با چهار روش یا تکنیک مختلف دارند. هر دو سامانه پایدار شده با دقت بهتر از ۱۵۰ میکرورادیان بوده و مصرف برق عادی آنها ۱۵۰ وات است و می توانند با سرعت بیشینه ۶۰ درجه بر ثانیه در صفحه افقی چرخش داشته باشند. قطر بدنه این دو سامانه ۲۹ سانتیمتر و ارتفاع آنها ۴۳۰ و ۴۳۶ میلیمتر به ترتیب برای عقاب-۴دی و اچ است.
عقاب-۴D جرم ۱۹ کیلوگرم و عقاب-۴H جرم ۱۸ کیلوگرم دارد اما تفاوت دیگر رزولوشن و وسعت دید بهتر دوربین حرارتی عقاب-۴H و فاصله کانونی ۱۵ تا ۳۰۰ میلیمتری آن در مقایسه با ۶۰ تا ۱۲۰ میلیمتری برای دوربین حرارتی موجود در عقاب-۴D است.
دوربین حرارتی موجود در عقاب-۴H می تواند هدفی به ابعاد ۲.۳ متر مربع را از فاصله ۲۸ کیلومتری تشخیص (Detect) دهد. همچنین این دوربین می تواند هدفی به ابعاد ۰.۷۵ متر مربع که می تواند یک انسان باشد را از فاصله ۸.۵ کیلومتری تشخیص دهد.
در فیلم منتشر شده از عملکرد پهپاد مهاجر-۶ اعداد ثبت شده مربوط به عملکرد دوربین این احتمال را تقویت می کند که سامانه اپتیکی با دوربین متفاوتی روی مهاجر-۶ نصب شده که هنوز تصویر خود سامانه مشاهده نشده. روی تصاویر زیر اعداد زوم ۶۰X و زاویه دید گسترده ۶۲.۴۶ درجه در زوم ۱X دیده می شود که در مشخصات دو سامانه عقاب-۴ دی و اچ نیست.
این میزان زوم در سامانه های زمین پایه ساخت وزارت دفاع قبلاً دیده شده اما روی سامانه های هواپایه تا کنون مشاهده نشده بود.
در صورت مطرح کردن احتمال دیجیتال بودن این میزان زوم باید گفت زاویه دید گسترده سامانه های هواپایه وزارت دفاع که اطلاعات آنها منتشر شده همگی نهایتاً ۵۷.۸ درجه هستند اما در تصویر زیر زاویه دید ۶۲.۴۶ درجه ثبت شده است.
طراحی و توسعه و تولید انبوه مهاجر-۶ در راستای پرکردن جای خالی پهپادی با رده وزنی متوسط با هر دو قابلیت شناسایی و تهاجمی و نیز حمل سایر محموله های مورد استفاده در عملیات های نظامی نشان می دهد روند رو به رشد در صنایع پهپادی کشور با وجود مشکلات چند سال اخیر ادامه داشته و صنعت دفاعی کشورمان در حال ارائه جایگزین های به روز، پیشرفته و چند منظوره برای پهپادهای عملیاتی، موفق و پرتعداد قبلی است.
در کنار تأمین نیازهای داخلی وجود تنوع مأموریت های ممکن با پهپادهای جدید برای رقابت در بازار صادراتی امری مؤثر است که در مهاجر-۶ وجود داشته و امید می رود در آینده در بازار صادرات موفقیت بیشتری کسب کند.
نظر شما