سیدمرتضی احمدپور-همشهری آنلاین:
آذربایجان‌غربی با وجود اینکه ازنظر برخورداری از ظرفیت‌های فرهنگی و تاریخی متنوع، از استان‌های ممتاز کشور به‌حساب می‌آید و وجود مقبره شمس‌تبریزی و ده‌ها اثر فرهنگی از این دست، گویای رونق دیرین حوزه فرهنگ و ادب دراین خطه است، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال‌های اخیر در زمینه برخورداری از زیرساخت‌های حوزه کتاب و کتابخوانی وضعیت چندان مطلوبی ندارد.
اینها درحالی‌است که با آغاز همه‌گیری ویروس کرونا از اواخرسال ۱۳۹۸، کتابخانه‌های استان آذربایجان‌غربی نیز برای جلوگیری از گسترش این ویروس، تعطیل شد. دراین میان هرچند تاکنون چندبار کتابخانه‌ها به‌صورت محدود بازگشایی شده‌اند، اما وضعیت دراین حوزه هنوز به سطح مطلوبی نرسیده‌است.
با توجه به این وضعیت، باید درنظر داشت استمرار ضعف‌های موجود در حوزه زیرساخت‌های گسترش کتابخوانی، تبعات فرهنگی و اجتماعی نامطلوبی دارد. درچنین شرایطی علاوه بر مدیران فرهنگی، برنامه‌ریزان ارشد اجتماعی استان هم نسبت به این موضوع دغدغه پیدا کرده‌اند و نیکوکاران هم پای کار آمده‌اند تا برای توسعه فرهنگ کتابخوانی اقدام کنند.
پویشی برای اهدای کتاب
«سجاد امامی‌پور» ازجمله خیران فرهنگی استان است که همراه با تعدادی دیگر از خیران آذربایجان‌غربی، در زمینه اجرای طرح‌های توسعه کتابخانه‌ها اقدام می‌کنند. وی دراین باره به خبرنگارهمشهری می‌گوید: امسال با هدف ترویج فرهنگ کتابخوانی و غنی‌سازی کتابخانه‌ها، همراه با جمعی دیگر از خیران حدود ۲ هزارجلد کتاب در موضوع‌های مختلف به کتابخانه‌های‌عمومی ۸ شهرستان آذربایجان‌غربی اهدا کردیم.
وی ادامه می‌دهد: این تعداد کتاب به کتابخانه‌های عمومی شهرستان‌های ارومیه، اشنویه، تکاب، سردشت، سردشت، شاهین دژ، ماکو و میاندوآب اهدا شده‌است.
امامی‌پور اظهار می‌کند: برای رسیدن به برآوردهای دقیق‌تری زمینه کمبود کتاب، در هر شهر مطالعه و بررسی‌های لازم را انجام دادیم. برهمین اساس بیشترین میزان اهدای کتاب به شهرستان تکاب و به تعداد ۷۵۰جلد بود. این درحالی‌است که نیازسنجی‌های ما و میزان استقبال نوجوانان و جوانان از این طرح نشان می‌دهد می‌توان کارهای بیشتری دراین زمینه انجام داد.
وی خطاب به هم‌استانی‌های اضافه می‌کند: همه می‌توانیم با مراجعه به نزدیک‌ترین کتابخانه عمومی شهر، کتاب‌های خوانده شده و بدون استفاده خود را برای استفاده دیگران هدیه کنیم؛ این کار بهتر از انبارکردن و درنهایت فرسوده شدن کتاب‌هاست.
یک ابتکار خلاقانه
«حامد بیات‌پور» از دیگر فعالان فرهنگی ارومیه است که توانسته از طریق شبکه‌های اجتماعی ۲ هزارجلد کتاب را در طرح «جاگذاری عمدی کتاب» برای مطالعه عمومی به اشتراک بگذارد.
وی با بیان اینکه این کار در ۲ سال اخیر صورت گرفته‌است، می‌گوید: توانسته‌ایم شهروندان زیادی را قانع کنیم تا کتاب‌های خود را در محیط‌های اجتماعی مانند پارک‌ها، پاساژها، حتی اتوبوس‌های درون‌شهری و مکان‌های دیگر برای مطالعه دیگران قرار دهند تا دیگران هم کتاب‌ها را مطالعه کنند و سپس در محلی عمومی قرار دهند و به این ترتیب چرخه مطالعه ادامه یابد.
این فعال فرهنگی ادامه می‌دهد: اگر مکانی برای جمع‌آوری این کتاب‌ها داشته باشیم، بهتر می‌توانیم این چرخه را ادامه دهیم و «اتاق مهربانی» کتاب را تشکیل دهیم، اما متاسفانه تاکنون کمکی ازسوی مسئولان دریافت
نکرده‌ایم.
کتابخانه‌های استان، نیازمند بازسازی
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی آذربایجان‌غربی با اشاره به وضعیت نامناسب ذخایر کتاب در کتابخانه‌های عمومی این استان اظهار می‌کند: برای جلب حمایت‌های مردمی، پویش «اهدای کتاب؛ اهدای آگاهی» از طرح‌های نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، با هدف تأمین و تقویت منابع کتابخانه‌های‌عمومی در استان اجرا می‌شود و دراین زمینه از نیکوکاران انتظار همراهی بیشتری داریم.
«خدیجه معصومی» می‌افزاید: در ۷۲کتابخانه عمومی استان، یک میلیون‌و ۴۲۴هزار جلد کتاب وجود دارد و برای ۷کتابخانه مشارکتی استان همه مجوز فعالیت صادر شده‌است. وی با اشاره به نیاز کتابخانه‌های استان به بازسازی عنوان می‌کند: در ۴ماه نخست سال‌جاری تعمیر ۹کتابخانه عمومی در سطح استان انجام شد.
معصومی تصریح می‌کند: برای تعمیر این کتابخانه‌ها ۷۸۰میلیون تومان از محل اعتبارات استانداری و ۴۰۰میلیون تومان از محل درآمدهای ماده۶ هزینه شده‌است.
وی همچنین از آغاز بازطراحی کتابخانه مرکزی استان با اعتبار۲۰۰میلیون‌تومان خبرمی‌دهد و اضافه می‌کند: کمبود منابع جدید، اختصاص نیافتن اعتبار کافی و کمبود فضای کتابخانه‌ای، ازجمله مشکلات کتابخانه‌های عمومی استان است که رفع آنها نیازمند توجه ویژه مسئولان و خیران است.
عزم همگانی برای تجهیز کتابخانه‌ها
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار هم در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری، با بیان اینکه توسعه کتابخانه‌ها از پیش‌شرط‌های توسعه اجتماعی است، می‌گوید: درحال برنامه‌ریزی با انجمن کتابخانه‌های استان باهدف توسعه فضای فیزیکی و افزایش تعداد کتاب در این مراکز هستیم.
«علی مصطفوی» با اشاره به بازگشایی کتابخانه‌ها در استان اظهار می‌کند: اکنون کتابخانه‌های موجود در خدمت مردم هستند، اما تعداد کتاب‌ها دراستان کم است و باید ۸میلیون‌و ۱۶۳نسخه کتاب در قفسه کتابخانه‌های استان دردسترس مردم باشد.
وی بر همراهی مردم، خیران و همچنین دستگاه‌های غیردولتی برای تجهیز کتابخانه‌ها تاکید می کند و می‌افزاید: حدود نیمی از کتاب‌های موردنیاز استان ازسوی خیران و شهرداری‌ها تأمین می‌شود. نیمی دیگر نیز توسط اداره کتابخانه‌های عمومی استان و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان‌غربی تأمین می‌شود.
مصطفوی همچنین خواستار برنامه‌ریزی برای توسعه کتابخانه‌های روستایی می‌شود و اضافه می‌کند:۲۰کتابخانه اختصاصی در ۲۰روستای استان با در اختیارداشتن ۲هزارو ۵۰۰نسخه درحال خدمات‌رسانی به روستاییان هستند.
نظر شما